Kermesyt

Kermesyt

(c) Rob Lavinsky, iRocks.com – CC-BY-SA-3.0 Kermesyt na kalcycie; Pezinok, Małe Karpaty, Kraj bratysławski, Słowacja (kryształy sięgają 2,3 cm)
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	Sb2S2O
Twardość w skali Mohsa	1 – 1,5
Łupliwość	w jednym kierunku doskonała
Gęstość minerału	ok. 4,7 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	wiśniowoczerwona z odcieniem fioletowym, prześwitujący

Kermesyt – błyszcz antymonu, blenda antymonu. Minerał z gromady siarczków,; tlenosiarczek antymonu. Ma piękną wiśniową barwę, która z czasem ciemnieje. Nazwa pochodzi z języka perskiego: quarmizq = czerwony. Jest minerałem rzadkim, występuje tylko w niektórych rejonach Ziemi. Dawniej był znany pod nazwami:

• czerwony błyszcz igiełkowy
• pirostybnit
• pirantymonit
• blenda antymonowa.

Charakterystyka

Jest minerałem giętkim, sprężystym. Najczęściej jest przezroczysty o szklistym, diamentowym połysku. Odznacza się doskonałą (dwukierunkową – według 001) łupliwością i włóknistym przełamem. Zawiera: około 75% – Sb, 20% – S, 5% – O. Jest rozpuszczalny w HNO₃. Prażony na węglu drzewnym tworzy nalot. Jest kruchy, łatwo pęka.

Właściwości

Tworzy kryształy o pokroju wydłużonych słupów z podłużnymi zbrużdżeniami, igieł, występuje w skupiskach szczotkowych i promienistych lub łuskowych. Tworzy naskorupienia i naloty. Kryształy są bardzo giętkie, haczykowate lub kolankowe, również śrubowe; można je kroić. Występuje w towarzystwie lub narasta na antymonicie, z którego powstaje w procesie utleniania przez tlen zawarty w powietrzu.

2Sb₂S₃ + 3O₂ → 2Sb₂S₂O + 2SO₂

Występowanie

Jest minerałem wtórnym (tworzy się w wyniku utleniania antymonitu lub hydrotermalnym, bywa też spotykany w żyłach kruszcowych. Współwystępuje z antymonitem, senarmontytem, walentynitem, stibikonitem. Miejsca występowania: Występuje w Niemczech – Braunsdorf w Rudawach, w Saksonii, w Czechach – Przybram, na Słowacji – Pernek, we Włoszech – Pereta w Toskanii, w Algierii – Djebel Hamimat koło Algieru, w Kirgistanie.

Zastosowanie

• bywa wykorzystywany do pozyskiwania antymonu – zawiera ok. 75% Sb.
• atrakcyjny i poszukiwany kamień kolekcjonerski (najpiękniejsze okazy pozyskiwane są w Czechach i Niemczech.

Bibliografia

• Olaf Medenbach, Ulrike Medenbach, Atlas minerałów, wydawnictwo RM, s. 40.
• R. Duda, L. Reji, Wielka Encyklopedia Minerałów, Elipsa 2, ISBN 83-86013-00-1.
• W. Schumann, Minerały świata, Almapress, ISBN 83-7020-313-2.
• J. Parafiniuk, Minerały. Systematyczny katalog 2004, Towarzystwo Geologiczne „Spirifer”, Warszawa 2005.

Linki zewnętrzne

• kermesyt na stronie Webmineral.com (ang.)
• kermesyt na stronie Mindat.org (ang.)