Keteleeria

Keteleeria
Ilustracja
Keteleeria davidiana
Systematyka[1][2][3]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasanagonasienne
Klasaiglaste
Rządsosnowce
Rodzinasosnowate
Rodzajketeleeria
Nazwa systematyczna
Keteleeria Carrière
Rev. Hort. 37: 449. 1866[4]
Typ nomenklatoryczny

K. fortunei (A. Murray) Carrière[4]

Keteleeria (Keteleeria) – rodzaj drzew z rodziny sosnowatych. Obejmuje trzy gatunki[5] występujące w południowo-wschodniej Azji (Laos, Wietnam, Chiny[6]), na północy po Tajwan[7].

Morfologia

Keteleeria davidiana var. formosana
Kwiatostany męskie Keteleeria evelyniana
Pokrój
Zimozielone drzewa iglaste, rozgałęziające się nieregularnie w okółkach, z konarami rozpostartymi poziomo. Za młodu rośliny mają pokrój piramidalny, starsze okazy mają koronę spłaszczoną[7]. Brak krótkopędów. Młode pędy jasne do jasnobrązowych, gęsto pokryte sztywnymi włoskami, starsze szaro-brązowe[8]. Kora strzępi się podłużnymi pasami[6].
Liście
Młode liście sztywne, ostro zakończone[7]. Osiągają 5–6 cm długości i 0,5 cm szerokości[8]. Starsze wyrastają spiralnie, ale w wyniku skręcenia u nasady układają się w dwóch rzędach, spłaszczone, równowąskie do lancetowatych. Osiągają 3–5 cm długości i 0,4 cm szerokości[8]. Po obu stronach liści widoczna wypukła wiązka przewodząca. Odpadając, pozostawiają na pędzie drobne, okrągłe blizny[7][6].
Szyszki
Męskie wyrastają na krótkich, łuskowatych szypułach w kątach liści lub na końcach pędów, w skupieniach po (4)5–8(10)[7][6]. Znajduje się w nich wiele mikrosporofili zawierającymi po dwa woreczki pyłkowe. Szyszki żeńskie pojedyncze, rozwijają się na końcach pędów i dojrzewają w ciągu jednego roku[7][6]. Są cylindryczne, prosto wzniesione, z drewniejącymi i nieodpadającymi łuskami[7]. Osiągają do 8 cm wysokości i 3 cm średnicy[8]. Na każdej łusce rozwijają się po dwa nasiona, wyposażone w pojedyncze skrzydełko długości łuski[7].

Systematyka

W zależności od ujęcia i przyjmowanych rang systematycznych wyróżnia się w obrębie rodzaju od dwóch do sześciu gatunków[8]. Rodzaj należy w obrębie rodziny sosnowatych (Pinaceae) do podrodziny jodłowych (Abietoideae Pilg.)[9].

Wykaz gatunków[5]
  • Keteleeria davidiana (C.E.Bertrand) Beissn.
  • Keteleeria evelyniana Mast.
  • Keteleeria fortunei (A.Murray bis) Carrière

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website [online], Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  3. ↑ M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-26].
  4. ↑ a b Keteleeria. W: Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2017-02-21].
  5. ↑ a b Keteleeria. W: The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2017-02-21].
  6. ↑ a b c d e Keteleeria Carrière. W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2017-02-21].
  7. ↑ a b c d e f g h John Silba: Encyclopedia coniferae. Corvallis, Oregon, USA: Harold N. Moldenkeand, Alma L. Moldenke, 1986, s. 102, seria: Phytologia Memoirs.
  8. ↑ a b c d e Alan F. Mitchell: Conifers in the British Isles. London: Her Majesty’s Stationery Office, 1975, s. 129.
  9. ↑ Aljos Farjon: A natural history of conifers. Portland: Timbers Press, 2008, s. 287. ISBN 978-0-88192-869-3.
Sosnowate

Media użyte na tej stronie

Keteleeria davidiana var.formosana 1.jpg
Autor: Yoko Nekonomania, Licencja: CC BY 2.0
シマモミ。島樅。 Keteleeria davidiana var. formosana, Kyoto botanical garden.
Keteleeria evelyniana.jpg
Autor: Eric in SF, Licencja: CC BY-SA 3.0
Keteleeria evelyniana foliage and pollen cones, photographed at the UC Berkeley Botanical Garden. Species from China, Laos, Vietnam.
Keteleeria davidiana - Quarryhill Botanical Garden - DSC03431.JPG
Autor: Daderot, Licencja: CC0
Botanical specimen in Quarryhill Botanical Garden, Glen Ellen, California, USA.