Kevin sam w domu

Kevin sam w domu
Home Alone
Gatunek

komedia, familijny

Rok produkcji

1990

Data premiery

10 listopada 1990

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Czas trwania

103 min

Reżyseria

Chris Columbus

Scenariusz

John Hughes

Główne role

Macaulay Culkin

Muzyka

Charles Mose Brown
Albert Hague
John Williams

Zdjęcia

Julio Macat

Scenografia

John Muto

Kostiumy

Jay Hurley

Montaż

Raja Gosnell

Produkcja

Tarquin Gotch
John Hughes
Mark Levinson
Scott M. Rosenfelt

Wytwórnia

Hughes Entertainment
20th Century Fox

Dystrybucja

20th Century Fox

Budżet

15 000 000 USD

Kontynuacja

Kevin sam w Nowym Jorku (1992)

Kevin sam w domu (ang. Home Alone) – amerykański film fabularny z 1990 roku w reżyserii Chrisa Columbusa. Jest to pierwszy film z serii Sam w domu.

Fabuła

Rodzina McCallisterów na Święta Bożego Narodzenia wyjeżdża do Paryża. Z powodu porannego pośpiechu wywołanego możliwością spóźnienia się na samolot do Francji rodzina poleciała bez Kevina, który został sam w domu. Tymczasem domem, w którym mieszka chłopiec, zaczynają interesować się włamywacze – Harry i Marv, którym Kevin musi stawić czoła.

Akcja filmu dzieje się od wieczora 21 grudnia do poranka 25 grudnia, głównie w domu rodziny McCallisterów w Chicago, ale również w innych częściach tego miasta oraz na lotniskach i w hotelu w Paryżu, na lotniskach w Dallas i Scranton oraz w ciężarówce jadącej ze Scranton do Chicago.

Postacie

Kate i Peter McCallisterowie wraz z dziećmi

Filmowy dom McCallisterów, Chicago
  • Kevin McCallister – ośmioletni chłopiec, który pochodzi z dużej rodziny, na którą zwykle ściąga kłopoty. Pragnie zostać sam i jego życzenie się spełnia, ale wkrótce przekonuje się, że samotne życie wcale nie jest zabawne. Dzielnie broni swojego domu przed włamywaczami, zastawiając na nich pułapki. Uwielbia pizzę z serem i choinki.
  • Kate McCallister – matka Kevina i żona Petera. Ma rude włosy.
  • Peter McCallister – ojciec Kevina i mąż Kate. Gdy był mały, podróżował tylko samochodem. Ma 2 braci: Roba (który mieszka w Nowym Jorku) i Franka.
  • Buzz McCallister – starszy brat Kevina, nie jest dla niego miły. Ma nadwagę, hoduje tarantulę. Jest kibicem koszykówki i baseballu, w pokoju ma wiele gadżetów związanych z Chicago Bulls. Ma dziewczynę.
  • Megan McCallister – siostra Kevina.
  • Jeff McCallister – brat Kevina. Ma rude włosy.
  • Linnie McCallister – siostra Kevina.

Leslie i Frank McCallisterowie wraz z dziećmi

  • Frank McCallister – stryj Kevina, brat Petera. Mieszka w Ohio, pracuje we Francji. Łysieje, jest skąpy i niezbyt uczciwy.
  • Leslie McCallister – stryjenka Kevina i żona Franka. Nosi okulary.
  • Rod McCallister – kuzyn Kevina. Ma czarne włosy i nosi okulary.
  • Heather McCallister – kuzynka Kevina.
  • Fuller McCallister – kuzyn Kevina. Moczy się, nosi okulary.
  • Sandra McCallister – kuzynka Kevina.
  • Tracy McCallister – kuzynka Kevina.
  • Brooke McCallister – kuzynka Kevina.

Włamywacze

  • Harry Lime – jeden z dwóch włamywaczy, którzy chcą okraść dom Kevina. Na początku filmu podszywa się pod policjanta po to, aby dowiedzieć się tego, dokąd i na jak długo wyjeżdżają państwo McCallisterowie. Jest niski, łysieje, ma złoty ząb, który stracił pod koniec filmu. Nie ukończył VI klasy.
  • Marv Merchants – jeden z dwóch włamywaczy, którzy chcą okraść dom Kevina. Gdy okradnie jakiś dom, zawsze zostawia w nim odkręcony kran, twierdząc, że to jego wizytówka. Jest wysoki, ma brodę. Nie jest zbyt inteligentny. Ma lęk wysokości.

Inni

  • Pan Marley – starszy mężczyzna mieszkający w pobliżu domu rodziny McCallisterów. Wygląda strasznie, przez co krąży o nim wiele plotek. Początkowo Kevin zawsze ucieka na jego widok. Pod koniec filmu pan Marley ratuje Kevina z rąk włamywaczy. Ma wnuczkę i syna, z którym pokłócił się wiele lat temu, przez co z sobą nie rozmawiali, jednakże na koniec filmu się z nimi pogodził. Nosi brodę, nocami odśnieża chodniki i posypuje je solą.
  • Gus Polinski – lider zespołu muzycznego Kenosha Kickers, grającego polkę. W latach 70. sprzedał 623 egzemplarze swoich piosenek. Gra na klarnecie, ma nadwagę.

Obsada

Produkcja

Początkowo film miał powstać w wytwórni Warner Bros., a jego budżet ustalono na czternaście milionów dolarów amerykańskich. Jednak projekt przejęła 20th Century Fox i zwiększyła budżet do kwoty siedemnastu milionów dolarów[1].

Większość scen nakręcono w Chicago i jego okolicach. Pozostałe, jak np. te z Paryża to filmowe triki. I tak ujęcia na lotnisku Paryż – Orly sfilmowano w porcie lotniczym Chicago-O’Hare, a scena, w której Kevin brnie przez zalaną piwnicę, próbując przechytrzyć włamywaczy, została nagrana na basenie szkoły New Trier High School. Z kolei scenografię wnętrza samolotu, którym państwo McCallisterowie lecą do Paryża, ulokowano na szkolnym boisku do koszykówki[2].

Wiele scen nakręcono w dwupiętrowym, jednorodzinnym domu mieszczącym się przy 671 Lincoln Avenue[3] w miejscowości Winnetka, leżącej na przedmieściach Chicago. W filmie pojawia się kuchnia wraz z głównymi schodami, piwnica oraz większa część pierwszego piętra, ale już jadalnia i wszystkie pomieszczenia na parterze (poza kuchnią) zostały zbudowane jako scenografia filmowa. Także znajdujący się na przydomowym podwórku domek na drzewie powstał specjalnie na potrzeby filmu, a po zakończeniu zdjęć został rozebrany. Sam budynek powstał w 1921 roku i miał pięć sypialni, strych, podwójny wolnostojący garaż i szklarnię[4].

W scenie, w której Harry gryzie Kevina, grający włamywacza Joe Pesci, naprawdę ugryzł Macaulaya Culkina, zostawiając na jego palcu bliznę.

Kaskaderem, który zastępował Macaulaya Culkina w niebezpiecznych scenach, był 30-letni Larry Nicholas.

Na kilka miesięcy przed premierą filmu wydano książkę dla dzieci bazującą na filmie. Zawierała ona kilka rozdziałów i scen, które sfilmowano, ale nie umieszczono ich w ostatecznej wersji filmu. Jedną z nich jest scena, w której Marv podaje się za policjanta. Ma to miejsce zaraz po przylocie rodziny Kevina z wakacji w Paryżu. Również z książki wiadomo, jakie nazwiska noszą włamywacze.

W maju 2011 roku dom został wystawiony na sprzedaż za 2 400 000 dolarów. W marcu 2012 roku znalazł się nabywca, który kupił go za 1 585 000 dolarów[3].

Odbiór filmu na świecie

Recenzje
PublikacjaOcena
AllMovie3.5/5 gwiazdek[5]

W pierwszy weekend film zarobił siedemnaście milionów dolarów i stał się tak popularny, że wyświetlano go w kinach jeszcze długo po okresie świątecznym. Przez dwanaście tygodni utrzymywał się na pierwszym miejscu amerykańskiego box office’u, a przez kolejnych dziesięć plasował się w pierwszej dziesiątce. Ostatecznie film na całym świecie zarobił ponad 477 000 000 dolarów, a w samych tylko Stanach Zjednoczonych przyniósł zysk w wysokości 285 000 000 dolarów i stał najbardziej kasowym filmem roku w Ameryce Północnej[6]. Znalazł się także w Księdze rekordów Guinnessa jako najbardziej dochodowa komedia wszech czasów[7].

Mimo dużej popularności wśród widzów, film został przyjęty z mieszanymi ocenami przez krytyków. Internetowy serwis Rotten Tomatoes, opierając się na 41 recenzjach ze średnią ocen 5.2/10, przyznał mu 54%, czyli „zgniły”[8]. Z kolei Metacritic, który stosuje standardową skalę ocen, po przejrzeniu stu recenzji oszacował jego wynik na 63, ze wskazaniem na „ogólnie sprzyjające”[9].

Roger Ebert z Chicago Sun-Times przyznał filmowi dwie i pół gwiazdki z czterech, uznając, że ośmiolatek potrafiłby wymyślić tak skomplikowane pułapki tylko jeśli miałby do dyspozycji dziesiątki tysięcy dolarów, zaś fabuła jest tak nieprawdopodobna, że ciężko było mu przejmować się stanem radzącego sobie z praktycznie każdym problemem Kevina. Pochwalił także grę aktorską Macaulaya Culkina[10] i wymyślne pułapki. Z kolei recenzentka New York Timesa, Caryn James, skarżyła się na to, że pierwsza połowa filmu jest „monotonna i przewidywalna”, w przeciwieństwie do drugiej, którą pochwaliła za prawdziwie komediowy humor. Z uznaniem odniosła się również do rozmowy Kevina z panem Marleyem, jak również końcowych scen filmu[11]. Magazyn Variety zwrócił uwagę na trafny dobór obsady, a Jeanne Cooper z The Washington Post na komediowe podejście.

Historia emisji i fenomen filmu „Kevin sam w domu" w Polsce

W Polsce film stał się fenomenem i częścią świątecznej tradycji. Do polskich kin trafił on jednak już 22 maja 1992 roku[12]. W przypadku polskiej telewizji film zadebiutował na antenie TVP1 w Boże Narodzenie (25 grudnia) 1995 roku o godzinie 20:10. Następnie trzy razy 26 grudnia 1997 roku oraz 24 i 25 grudnia 1999 roku film emitowany był w telewizji TVN[13]. Popularność filmowi przyniosła jednak coroczna (za wyjątkiem 2002 roku gdy w zamian 1 stycznia 2003 roku wyemitowano część trzecią filmu) jego emisja w telewizji Polsat rozpoczęta 29 grudnia 2000 roku. Na antenie Polsatu w latach od 2000 do 2001 roku oraz od 2003 do 2013 roku film „Kevin sam w domu" był emitowany naprzemiennie zarówno w okresie świątęcznym (po raz pierwszy 24 grudnia 2003 roku) bądź w okresie go poprzedzającym (wtedy w święta emitowany był sequel filmu czyli „Kevin sam w Nowym Jorku" lub oba filmy pojawiały się na antenie Polsatu w okresie przedświątecznym) albo poświątecznym jednak nie później niż przed Sylwestrem.

W 2010 roku Telewizja Polsat nie uwzględniła filmu w świątecznej ramówce, co spotkało się z protestem ponad 90 tysięcy osób na Facebooku. Pod naporem opinii społecznej Polsat zmienił zdanie emitując jednak film w Boże Narodzenie (25 grudnia) o godzinie 20:00 oraz dodatkowo w Drugi Dzień Świąt o godzinie 12:45 [14] .

Począwszy od 2014 roku (za wyjątkiem 2015 roku gdy emisja filmu miała miejsce dopiero w Boże Narodzenie tj. 25 grudnia o godzinie 16:40) komedia „Kevin sam w domu" pokazywana jest na antenie Polsatu zawsze w Wigilię (24 grudnia) około godziny 20:00.

W Wigilię 2018 roku film zanotował największą oglądalność z wynikiem 4,51 miliona widzów[15].

Ścieżka dźwiękowa

Home Alone
Wykonawca ścieżki dźwiękowej
różni wykonawcy
Wydany

1990

Wydawnictwo

Sony Music Entertainment

Ścieżka dźwiękowa z filmu została wydana w 1990 roku przez Sony Music Entertainment i zawierała 19 utworów skomponowanych przez Johna Williamsa i piosenek świątecznych użytych w filmie.

  1. Home Alone Main Titles” (4:53)
  2. „Holiday Flight” (0:59)
  3. „The House” (2:27)
  4. „Star of Bethlehem (Orchestral Version)” (2:51)
  5. „Man of the House” (4:33)
  6. White Christmas” (2:40)
  7. „Scammed by a Kindergartner” (3:55)
  8. „Please Come Home for Christmas” (Southside Johnny) (2:41)
  9. „Follow That Kid!” (2:03)
  10. „Making the Plane” (0:52)
  11. O Holy Night” (2:48)
  12. „Carol of the Bells” (1:25)
  13. „Star of Bethlehem” (2:59)
  14. „Setting the Trap” (2:16)
  15. „Somewhere in My Memory” (1:04)
  16. „The Attack on the House” (6:53)
  17. „Mom Returns and Finale” (4:19)
  18. Have Yourself a Merry Little Christmas” (Mel Tormé) (3:05)
  19. „We Wish You a Merry Christmas / End Title” (4:15)

Przypisy

  1. David Teather: Fade to red. The Guardian, 2007-11-30. [dostęp 2012-11-08]. (ang.).
  2. Remembering Home Alone.
  3. a b Gary Lucido: Home Alone House Sells For $1.585 Million. Chicago Tribune, 2012-03-09. [dostęp 2012-11-08]. (ang.).
  4. Facts about the Home.
  5. Home Alone (1990) – Chris Columbus | Synopsis, Characteristics, Moods, Themes and Related | AllMovie, allmovie.com [dostęp 2017-11-24] (ang.).
  6. Movies.com: Movie box office results for the top 50 movies of 1990. movies.go.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-04-22)]..
  7. Home Alone – Movie Review.
  8. Home Alone Movie Reviews.
  9. Home Alone Reviews.
  10. Roger Ebert: Home Alone. Chicago Sun-Times, 1990-11-16. [dostęp 2012-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-02)]. (ang.).
  11. Caryn James: Movie Review – Home Alone. The New York Times, 1990-11-16. [dostęp 2012-11-08]. (ang.).
  12. Kevin sam w domu - opis filmu, „Filmweb.pl”, 24 listopada 2022 [dostęp 2022-11-24] (pol.).
  13. Ile razy "Kevin sam w domu" NIE leciał na Polsacie? [dostęp 2015-11-25].
  14. Kevin sam w domu jednak w święta na Polsacie, „Newsweek.pl”, 1 grudnia 2010 [dostęp 2016-12-28] (pol.).
  15. "Kevin sam w domu" znów nie miał sobie równych. Rekordowa oglądalność w Wigilię [dostęp 2021-12-23].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

3.5 stars.svg
Autor: User:Estoy Aquí, Licencja: CC BY 2.5
5.0 stars used for ratings on en.wikipedia
Home Alone House.jpg
Autor: anarchosyn, Licencja: CC BY-SA 2.0
Home Alone House in Winnetka, Illinois.
Chris Columbus.jpg
(c) Luigi Novi, CC BY 3.0
See title