Kiełb pospolity

Kiełb pospolity

Gobio gobio[1]
(Linnaeus, 1758)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	karpiokształtne
Rodzina	karpiowate
Rodzaj	Gobio
Gatunek	kiełb pospolity
Synonimy Cyprinus gobio Linnaeus, 1758 Gobio fluviatilis Cuvier, 1842 Gobio fluviatilis Fleming, 1828 Gobio fluviatilis lepidolaemus Kessler, 1872 Gobio gobio albanicus Oliva, 1961 Gobio gobio balcanicus Dimovski & Grupche, 1977 Gobio gobio gobio (Linnaeus, 1758) Gobio gobio gymnostethus Ladiges, 1960 Gobio gobio intermedius Battalgil, 1943 Gobio gobio lepidolaemus Kessler, 1872 Gobio gobio microlepidotus Battalgil, 1942 Gobio gobio muresia Jaszfalusi, 1951 Gobio gobio nikolskyi Turdakov & Piskarev, 1955 Gobio gobio saramaticus Berg, 1949 Gobio latus Anikin, 1905 Gobio saxatilis Koch, 1840 Gobio vulgaris Heckel, 1836 Leuciscus gobio (Linnaeus, 1758)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
najmniejszej troski

Kiełb pospolity^[3], kiełb krótkowąsy^[4], kiełb^[4] (Gobio gobio) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (Cyprinidae). Bywa hodowany w akwariach zimnowodnych.

Występowanie

Europa z wyjątkiem Półwyspu Iberyjskiego, środkowych i południowych Włoch, Grecji, północnej Szkocji, Norwegii północnej Szwecji i Finlandii Gatunek charakterystyczny dla rzek o żwirowym i piaszczystym dnie, pospolity także w jeziorach, zwłaszcza w strefie przyboju.

Opis

Osiąga najczęściej długość 8–14 cm. Nieliczne osobniki osiągają maksymalnie 20 cm. Ciało jest wrzecionowate, wygrzbiecone i lekko bocznie spłaszczone, pokryte dużymi łuskami (ok. 40 w linii bocznej). Linia brzucha prosta. Głowa długa, jej spodnia strona jest pozbawiona łusek (poza środkową częścią gdzie te czasami występują), pysk tępy, otwór gębowy dolny. Oczy duże. Na górnej szczęce dwa charakterystyczne krótkie wąsiki sięgające najwyżej do oka. Płetwa ogonowa jest rozwidlona. Grzbiet jest barwy brązowo-czarniawej, brązowo-niebieskawej bądź brązowo-zielonkawej. Boki są jaśniejsze, srebrzyste lub żółtawe z pasem 6–12 dużych, ciemnych plam barwy niebieskiej, aż do fioletowej. Płetwy szarawo-żółte lub bladoróżowe. Płetwa ogonowa jest nakrapiana małymi, ułożonymi w kilku, biegnących równolegle do wycięcia w płetwie rzędach, plamkami.

Odżywianie

Młode osobniki odżywiają się planktonem i małymi larwami owadów. Później odżywia się rozmaitymi bentosowymi bezkręgowcami. Pokarmu poszukuje gromadnie za dnia, w płytkiej wodzie na piaszczystym i żwirowym dnie.

Rozród

Dojrzewa płciowo w wieku 2–3 lat. Trze się w maju i czerwcu. Ikra o średnicy ok. 1,5 mm składana jest w liczbie 1000–3000 sztuk, na kamieniach i zatopionych korzeniach. Narybek wykluwa się po około 8 dniach, żyje na płyciznach, gromadnie, żywiąc się początkowo bardzo drobnym pokarmem. Kiełb żyje do 7 lat.

Znaczenie gospodarcze

Niegdyś chętnie spożywany ze względu na bardzo smaczne mięso i łatwość złowienia. Bardzo popularny jako przynęta na ryby drapieżne.

Ochrona

W Polsce nie posiada wymiaru ani okresu ochronnego.

Zobacz też

• ryby Polski

Przypisy

Bibliografia

• Maria Brylińska: Ryby słodkowodne Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13100-4.
• J. Lewczuk, Ogródek wodny, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1994, ISBN 83-09-01596-8.