Kiełki (województwo mazowieckie)

Artykuł52°44′20″N 20°14′31″E
- błąd38 m
WD52°44'20"N, 20°14'30"E
- błąd38 m
Odległość20 m
Kiełki
wieś
Państwo Polska
Województwo mazowieckie
Powiatpłoński
GminaBaboszewo
Liczba ludności (2011)235[1][2]
Strefa numeracyjna23
Kod pocztowy09-130[3]
Tablice rejestracyjneWPN
SIMC0111691[4]
Położenie na mapie gminy Baboszewo
Mapa konturowa gminy Baboszewo, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kiełki”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kiełki”
Położenie na mapie powiatu płońskiego
Mapa konturowa powiatu płońskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kiełki”
Ziemia52°44′20″N 20°14′31″E/52,738889 20,241944

Kiełkiwieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim, w gminie Baboszewo[4][5]. Leży nad rzeką Raciążnicą.

Historia

W latach 1785–1795 Kiełki były własnością szlachecką dziedziców Krasińskich, lecz jako zastaw dobra użytkowali księża z zakonu Bartłomieja Holzhausera. Od 1815 r. wieś w posiadaniu miał dziedzic Jarczewski. Około roku 1894 Kiełki przeszły w ręce Wilamowskich i Święckich, zaś wyodrębniona wówczas część – tzw. Kiełki-Kolonia – stanowiła własność Radwańskich i Zawidzkich.

Z danych Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego (z II połowy XIX w.) wynika, że ówczesny folwark Kiełki był rozległy – jego powierzchnia liczyła 1387 mórg, w tym grunty orne i ogrody zajmowały 449 mórg, łąki – 83 morgi, pastwiska – 123 morgi, lasy – 616 mórg, zarośla – 85 mórg, nieużytki i place – 31 mórg. Ponadto w folwarku znajdowały się 3 budowle murowane i 6 drewnianych, zaś liczba osadników wynosiła 45[6].

Na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 lutego 1936 r. 200 ha nieruchomości Kiełki-Lachówiec, stanowiącej wówczas własność Kajetana Święckiego, objęte zostało wykupem przymusowym w ramach reformy rolnej[7].

Do wybuchu II wojny światowej dziedzicem wsi był Antoni Święcki. Podczas okupacji niemieckiej Verwalterem (niem. 'administrator') majątku Kiełki i Rzewin mianowany został Niemiec-Mazur Witkowski.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Zabytki

Położony na terenie wsi park podworski, z początku XIX wieku, od 1980 r. figuruje w Rejestrze Zabytków Mazowieckiego Konserwatora Zabytków[8].

Odkrycia

W 2019 r. na terenie wsi odkryto pozostałości samolotu[9]. Ustalono, że jest to prawdopodobnie amerykański Douglas DB-7 (samolot bombowy i nocny myśliwski) firmy Douglas Aircraft Company. Używany był podczas II wojny światowej głównie przez Związek Radziecki, Wielką Brytanię i Stany Zjednoczone.


Na podstawie relacji i opowieści ustalono, że lot samolotu miał miejsce w pierwszej połowie stycznia 1945 roku, z kierunku prawdopodobnie południa lub południowego zachodu. Został on zauważony przez dwa niemieckie myśliwce, które znajdowały się na lotnisku w miejscowości Brzeście kilka kilometrów od Kiełk. Podjęły one pościg za bombowcem, który nie miał szans w walce powietrznej.

Prawdopodobnie tuż po zesrzeleniu na miejsce przyjechali Niemcy, zostały zabrane większe elementy samolotu. Za kilka dni wkroczyły wojska radzieckie i zabrały pozostałości maszyny, a znalezione szczątki ciał pochowano obok drewnianego krzyża przy polnej drodze Kiełki - Rzewin.

Według opowiadań mieszkańców wioski Rosjanie tuż po wojnie zabrali je na cmentarz do Płońska.

Przypisy

  1. Wieś Kiełki w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-11-28] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-12-16].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 469 [dostęp 2020-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  5. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. Kiełki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 39.
  7. Dz. U. R. P. z 1936 r. Nr 11, poz. 108 (§ 2, pkt 11).
  8. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo mazowieckie. 2020-09-30. s. 111.
  9. Szczegóły odkrycia pozostałości zestrzelonego samolotu w Kiełkach, plonszczak.pl, 29 września 2019 [dostęp 2019-10-24].

Bibliografia

  • Krysiak Andrzej Jan, Baboszewo i okolice, Baboszewo 2010
  • Żabowski Janusz Leszek, Płońska konspiracja patriotyczna 1939-1956, Warszawa 2003

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Baboszewo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Baboszewo, Polska
Masovian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Masovian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.55N
  • S: 50.95 N
  • W: 19.15 E
  • E: 23.25 E
Powiat płoński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu płońskiego, Polska
POL Baboszewo COA.svg
Herb gminy Baboszewo