Kiełpino (powiat gryficki)

Kiełpino
wieś
Ilustracja
Kościół w Kiełpinie
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

gryficki

Gmina

Brojce

Sołectwo

Kiełpino

Liczba ludności (2009)

273

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-304[1]

Tablice rejestracyjne

ZGY

SIMC

0772990

Położenie na mapie gminy Brojce
Mapa konturowa gminy Brojce, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kiełpino”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kiełpino”
Położenie na mapie powiatu gryfickiego
Mapa konturowa powiatu gryfickiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kiełpino”
Ziemia53°56′13″N 15°24′29″E/53,936944 15,408056

Kiełpino (niem. Kölpin) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie gryfickim, w gminie Brojce. W skład sołectwa Kiełpino wchodzą jeszcze Smokęcino i Raciborów.

Według danych z 5 czerwca 2009 wieś miała 273 mieszkańców[2]. Im

Położenie

Kiełpino leży przy drodze wojewódzkiej nr 105 z Rzesznikowa do Gryfic, ok. 3,5 km na południowy wschód od Brojc i ok. 17 km na wschód od Gryfic.

Części wsi

Integralne części wsi Kiełpino[3][4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0773009Raciborówprzysiółek

Historia

Pierwsze wiadomości o Culpin pojawiają się w 1315 r., kiedy to pojawiają się informacje o płaceniu przez ród Manteufflów podatku łanowego kapitule kamieńskiej w związku z posiadaniem Kiełpina[6]. W późniejszych latach ród Manteufellów zbudował na północ od wsi zamek, będący w I połowie XV w. twierdzą rozbójników kierowanych przez Wilkiego von Manteuffela. Ostatecznie zamek zdobyła w 1432 r. wyprawa zakonników z klasztoru w Białobokach, zaś obiekt zniszczyli mieszczanie kołobrzescy i trzebiatowscy. Drugi zamek (tzw. Manteuffelburg) Manteufellowie zbudowali już w 1440 r.[7]. W następnych latach majątek w Kiełpinie ulegał podziałom i często zmieniał właścicieli. Po pokoju westfalskim i podziale księstwa pomorskiego wieś wchodziła w skład Brandenburgii, potem Prus i Niemiec. Manteuffelowie byli właścicielami zamku aż do 1880 r.[8]. W 1910 r. wieś liczyła 493 mieszkańców[9]. W tym czasie Kiełpino, należące do powiatu kołobrzesko-karlińskiego, było siedzibą parafii ewangelickiej i wchodziło w skład okręgu (Amt) Kiełpino – Starnin[10]. Od 1945 r. w granicach Polski. Początkowo miejscowość należała do gminy Rymań w powiecie kołobrzeskim (od 1950 r. w województwie koszalińskim), ostatecznie w 1958 r. przyłączono ją do gminy Brojce w powiecie gryfickim[11]. W latach 1958 – 1998 wieś administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Zabytki

  • Kościół filialny pw. śś. Piotra i Pawła – zbudowany ok. XV w. na wzniesieniu terenowym, gotycki. Świątynia orientowana, salowa (jednoprzestrzenna), założona na rzucie prostokąta zamknięta trójbocznym prezbiterium. Nawa oraz prezbiterium przekryta stropem drewnianym. Kościół wzniesiony z cegły ceramicznej w wątku gotyckim. Na emporze zachodniej znajdują się organy, zbudowane w 1884 r. przez szczecińską firmę Grüneberg[12]
  • Pomnik żołnierzy niemieckich – mieszkańców Kiełpina, Smokęcina i Grądu poległych w I wojnie światowej[13]
  • Młyn z 1906 r[14].

Wspólnoty religijne

Kiełpino wchodzi w skład parafii rzymskokatolickiej pw. NSPJ w Brojcach, zaś kościół kiełpiński jest filią kościoła parafialnego w Brojcach.

Bezpieczeństwo

W Kiełpinie funkcjonuje Ochotnicza Straż Pożarna.


Zobacz też


Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 470 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. Zestawienie liczby mieszkańców w . miejscowościach/ulicach, Henryk Rypiński (informatyk). [2009-06-05]
  3. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. KSNG: Wykaz urzędowych nazw miejscowości i ich części (pol.). opublikowany [w:] Dz.U. z 2013 r. poz. 200 ze zmianami w Dz.U. z 2015 r. poz. 1636. [dostęp 2018-01-06].
  6. Pod red. Ottona Heinemanna: Pommersches Urkundenbuch. Bd. 5., 1311-1316. Szczecin: 1903, s. 221.
  7. Grodzisko Starnin. gorawino.net. [dostęp 2014-09-06].
  8. Starnin w XIX wieku. gorawino.net. [dostęp 2014-09-06].
  9. Liczba ludności we wsiach powiatu kołobrzesko-gryfickiego. gemeindeverzeichnis.de. [dostęp 2014-09-05].
  10. Gminy we wschodniopomorskich powiatach w 1905 r. Powiat kołobrzesko-karliński. ostpommern.de. [dostęp 2014-09-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-07)].
  11. Leksykon oświaty zachodniopomorskiej. Powiat gryficki. zbc.ksiaznica.szczecin.pl, 2005. [dostęp 2014-09-06].
  12. nr rej. 130 z 8.11.1956, Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021.
  13. Andrzej Kuczkowski, Jacek Kuczkowski. Dawne cmentarze i miejsca pamięci na terenie gminy Brojce, powiat gryficki. „Nasze Pomorze. Rocznik Muzeum Zachodnio-Kaszubskiego w Bytowie”. 12, s. 131-132, 2010. 
  14. Piotr Skurzyński "Pomorze" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2007 s. 63 ISBN 978-83-7495-133-3

Media użyte na tej stronie

Brojce (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Brojce, Polska
West Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of West Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.65 N
  • S: 52.58 N
  • W: 13.95 E
  • E: 17.10 E
Powiat gryficki location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu gryfickiego, Polska
Kielpino kosciol 2.jpg
Autor: Red 81, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kiełpino - rzymskokatolicki kościół filialny p.w. śś. Piotra i Pawła, XV