Kiełpiny (województwo wielkopolskie)

Artykuł52.1515200°N 16.0509700°E
- błąd0 m
WD52°7'N, 16°6'E, 52°9'15.66"N, 16°3'10.48"E
- błąd20188 m
Odległość1148 m
Kiełpiny
wieś

Dwór w Kiełpinach
Państwo Polska
Województwo wielkopolskie
Powiatwolsztyński
GminaSiedlec
Liczba ludności (2019)667[1]
Strefa numeracyjna68
Kod pocztowy64-212
Tablice rejestracyjnePWL
SIMC0913172
Położenie na mapie gminy Siedlec
Mapa konturowa gminy Siedlec, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kiełpiny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kiełpiny”
Położenie na mapie powiatu wolsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu wolsztyńskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kiełpiny”
Ziemia52°09′05,4720″N 16°03′03,4920″E/52,151520 16,050970

Kiełpiny – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Siedlec[2]. Od wschodu i północy Kiełpiny opływa Rów Grabarski[3]. Na wschód od wsi przebiega linia kolejowa Zbąszyń-Leszno[3].

Historia

Kiełpiny były wzmiankowane już w 1249[4]. Nazwa powstała ze słowa kiełp, oznaczającego łabędzia[4]. Kiełpiny stanowiły własność klasztoru w Obrze i były nadane przed 1287 przez kasztelana wrocławskiego Michała i wojewodę legnickiego Mironkona[5]. Od 1380 podlegały pod parafię w Siedlcu[5].

Wieś duchowna, własność opata cystersów w Obrze pod koniec XVI wieku leżała w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[6].

W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Kiełpiny należała do wsi większych w ówczesnym powiecie babimojskim[7]. Kiełpiny należały do wolsztyńskiego okręgu policyjnego tego powiatu i stanowiły część majątku Obra, który należał do Dziembowskiego[7]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Kiełpiny liczyły 360 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 40 dymów (domostw)[7].

Pod koniec XIX wieku używano nazwy Kiełpin[8]. Miejscowość liczyła wtedy 365 mieszkańców w 51 domach, z czego 85 było wyznania ewangelickiego, a 280 katolickiego[8]. W okolicach Kiełpina odkryto dawne miejsca pochówku (cmentarzyska pogańskie z urnami w 3 różnych miejscach)[8].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego[3].

Zabytki

W Kiełpinach znajduje się zabytkowy zespół dworski i folwarczny, na który składają się[9]:

  • dwór z 1861 roku, kryty dachem naczółkowym[4],
  • park o pow. 0,80 ha i brama wjazdowa z II poł. XIX wieku[4],
  • zabudowania folwarczne: spichlerz i obora z końca XIX wieku oraz hydrofornia z 1930 roku.

Zobacz też

Inne miejscowości o podobnej nazwie:

Przypisy

  1. ↑ Ludność Gminy Siedlec, 2 stycznia 2020 [dostęp 2020-05-13].
  2. ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 838, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-01-24]. 
  3. ↑ a b c Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
  4. ↑ a b c d Paweł Anders: Jeziora Wolsztyńsko-Zbąszyńskie. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1989, s. 51. ISBN 83-7005-113-8. (pol.)
  5. ↑ a b Kiełpin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 73.
  6. ↑ Atlas historyczny Polski. Wielkopolska w drugiej połowie XVI wieku. Część II. Komentarz. Indeksy, Warszawa 2017, s. 247.
  7. ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 186.
  8. ↑ a b c Kiełpin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 40.
  9. ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 250. [dostęp 2015-01-24].
Gmina Siedlec
Wsie
Kolonie
Osada
Osady leśne
Integralne
części wsi
  • Kiełpiny-Kolonia
  • Nowy Żodyń
  • Tuchorka
  • Tuchorzyniec

POL gmina Siedlec COA.svg

Media użyte na tej stronie

Siedlec (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Siedlec, Polska
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Powiat wolsztyński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu wolsztyńskiego, Polska
56861 Kielpiny dwor 3.JPG
(c) silu, CC BY-SA 3.0 pl
Kiełpiny, dwór, mur., 1861