Kielcza

Artykuł

50°34′3″N 18°32′30″E

- błąd

39 m

WD

50°34'5"N, 18°32'42"E, 50°33'56.84"N, 18°32'31.85"E

- błąd

39 m

Odległość

257 m

Kielcza
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Bartłomieja
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

strzelecki

Gmina

Zawadzkie

Wysokość

220 m n.p.m.

Liczba ludności (2022)

1773[1]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

47-126[2]

Tablice rejestracyjne

OST

SIMC

0505415

Położenie na mapie gminy Zawadzkie
Mapa konturowa gminy Zawadzkie, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kielcza”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kielcza”
Położenie na mapie powiatu strzeleckiego
Mapa konturowa powiatu strzeleckiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kielcza”
Ziemia50°34′03″N 18°32′30″E/50,567500 18,541667
Strona internetowa
Stara chata

Kielcza (niem. Keilerswalde[3][4], do 1936 r. Keltsch[3]) – wieś w Polsce, w województwie opolskim, w powiecie strzeleckim, w gminie Zawadzkie, położona na lewym brzegu Małej Panwi.

W latach 1945–1954 wieś należała i była siedzibą gminy Kielcza. W latach 1954–1968 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kielcza, po jej zniesieniu w gromadzie Zawadzkie.

Nazwa

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis (pol. Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego) spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Kelcza Scarbinu[5][6]. 4 lipca 1936 r. w miejsce nazwy Keltsch wprowadzono nazwę Keilerswalde[3]. 12 listopada 1946 r. ustalono urzędową polską nazwę miejscowości – Kielcza, określając drugi przypadek jako Kielczy, a przymiotnik – kielecki[4].

Historia

Miejscowość prawdopodobnie jest miejscem urodzenia Wincentego z Kielczy, autora hymnu Gaude Mater Polonia.

W 1910 roku w miejscowości mieszkało 1240 mieszkańców, z czego 1126 deklarowało język polski, 10 polski i niemiecki, a 101 niemiecki. W wyborach komunalnych, które odbyły się w listopadzie 1919 roku, głosowały 442 osoby, z czego 373 (ok. 84%) na polską listę, która uzyskała 11 z 12 mandatów. W czasie plebiscytu na Śląsku 581 mieszkańców opowiedziało się za Polską; za Niemcami głosowało 173 wotantów[7]. W czasie powstań śląskich miejscowość pozostawała na tyłach walk, pozostając w rękach polskich. Kilku mieszkańców zginęło jednak w szeregach powstańców śląskich – Ryszard Ogiewka, Wilhelm Pawełek, Filip Szwarc. Po podziale Górnego Śląska miejscowość przypadła Niemcom, którzy zastosowali represje wobec mieszkańców. W wyniku prześladowań do Polski zbiegło w owym czasie 233 osób[7]. W 1933 r. w miejscowości mieszkało 1486 osób, a w 1939 r. – 1766 osób[3].

Zabytki

Na listę zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są[8][9]:

Pierwsze znazne wzmianki o kościele parafialnym pochodzą z 1376 r. oraz z 1447 r. w rejestrze świętopietrza w ramach archiprezbiteratu toszeckiego. Obecny kościół wybudowany w latach 1777–79 w stylu barokowym, konsekrowany przez bpa E. Schymońskiego w 1816 r[10].
  • zbiorowa mogiła powstańców śląskich, na cmentarzu rzymsko-katolickim
  • dom drewniany z 1831 r. przy ul. Dobrego Pasterza 35
  • kapliczka z drugiej połowy XIX w. przy ul. Dobrego Pasterza

Odkrycia archeologiczne

W pobliżu Kielczy w 1922 lub 1923 r. podczas prac przy sadzeniu lasu odkryto skarb, w skład którego wchodziły 3 miecze z epoki brązu[11].

Edukacja

  • Publiczne Przedszkole w Kielczy
  • Zespół Szkolno-Gimnazjalny im. Wincentego z Kielczy w Kielczy

Sport

Klub sportowy LZS Kielcza – zawieszona działalność

Osoby związane z Kielczą

Zobacz też

Parafia św. Bartłomieja Apostoła w Kielczy

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-05].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 476 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ a b c d Michael Rademacher, Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Groß-Strehlitz, www.verwaltungsgeschichte.de, 2006 [dostęp 2021-10-24] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-14] (niem.).
  4. ↑ a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  6. ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, „Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis”, Breslau 1889.
  7. ↑ a b "Encyklopedia powstań śląskich", Instytut Śląski w Opolu, Opole 1982, str. 208–209, hasło "Kielcza"
  8. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 120. [dostęp 2013-01-13].
  9. ↑ Wykaz obiektów zabytkowych nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków województwa opolskiego, 31 maja 2020, s. 183 [zarchiwizowane z adresu 2020-07-16].
  10. ↑ Alfabetycznie. Diecezja Opolska, 2019. [dostęp 2021-10-24]. (pol.).
  11. ↑ /Nie całkiem utracony nie całkiem odnaleziony

Linki zewnętrzne

Gmina Zawadzkie
Miasto
Wsie
Części miasta
  • Bemowskie
  • Dębnik
  • Kąty
  • Redwina
  • Świerkle
Części wsi
  • Bombelka
  • Górki
  • Młyn-Til
  • Mostki
  • Nowa Wieś Strzelecka
  • Samosz

POL Zawadzkie COA.svg

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
St. Bartholomäus Kielcza.JPG
Autor: MonikaS, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kielcza - rzymskokatolicki kościół parafialny p.w. św. Bartłomieja, 1799, XIX
Hölzerne Hütte Kielcza.JPG
Autor: MonikaS, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Hölzerne Hütte in Kielcza
Strzelce County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Strzelce County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 50.72 N
  • S: 50.34 N
  • W: 18.06 E
  • E: 18.64 E