Kinai

System Gokishichidō ukazujący dawne okręgi i prowincje:
KinaiTōkaidōTōsandōHokurikudō
San’indōSan’yōdōNankaidōSaikaidō

Kinai (jap. 畿内) – w feudalnej Japonii centralny region administracyjny, obejmujący teren pięciu prowincji wokół cesarskich stolic Nara i Heian-kyō. Utworzony w 645 roku w ramach reformy Taika, obejmował początkowo prowincje Yamato, Yamashiro, Kawachi i Settsu[1]. W późniejszym okresie z prowincji Kawachi wydzielono nową prowincję Izumi i odtąd region był zwany także Go-Kinai (jap. 五畿内). Jako centrum życia politycznego i kulturalnego kraju, Kinai cieszyło się przywilejami podatkowymi[2].

Historia

W dobie reform ery Taika w VI wieku na obszarze Kinai najsprawniej w Japonii został wprowadzony system handen-sei, polegający na kontrolowaniu przez cesarza dochodów z ziemi publicznej. W następnym okresie dziejów Japonii, Nara, na terenie Kinai pojawiły się pierwsze oznaki niedoskonałości handen-sei. Wzrost demograficzny spowodował kurczenie się obszarów uprawnych. Ludność obciążona podatkami i obowiązkiem pracy przymusowej opuszczała ziemię. Unikała poborów do wojska poprzez ucieczki do klasztorów i zaciąganie się na służbę do arystokracji. To oraz przywileje cesarskie na rzecz możnych i klasztorów przyczyniło się do osłabienia władzy centralnej[3].

Wraz z wprowadzeniem w połowie VIII wieku systemu shōenów oraz dekretu Konden-eisei-shizai-no-hō („Dekret o prawie wieczystego posiadania nowizn”) w Kinai – mimo iż większość ziemi w regionie była zagospodarowana – rozpoczął się proces tworzenia wielkich posiadłości ziemskich poprzez zagarnianie ziemi publicznej, co stopniowo pogłębiało kryzys polityczny i przyczyniało się do umocnienia się wielkich rodów arystokratycznych[4]. W drugiej połowie ery Nara w Kinai od 708 roku bito własną monetę, jednak zasięg użycia pieniędzy nie rozpowszechnił się poza granice regionu[5].

Pod względem kulturowym okręg centralny Japonii wraz ze stolicą cesarską uległ w okresie Nara procesowi sinizacji. Na skutek kontaktów japońsko-chińskich na dwór cesarza przybywali mnisi buddyjscy, wpływając na sposób życia miejscowej arystokracji. Z Kinai buddyzm rozpowszechnił się na inne regiony japońskie. Z czasem, gdy nowa religia się zakorzeniła, w Kinai powstały ogromne potęgi klasztorne[6] w oparciu o shōeny. Gdy nastąpił schyłkowy okres systemu w dobie reform Hideyoshi Toyotomiego w drugiej połowie XVI wieku, klasztory Kinai zaciekle broniły swoich posiadłości[7].

Na przełomie XVI i XVII wieku, w początkowym okresie tworzenia podwalin administracyjnych siogunatu rodu Tokugawa, niektóre ośrodki Kinai, jak Kioto, Fushimi, Nara, zostały oddane namiestnikowi siogunaKyōto-shoshidai (jako pierwszy tę funkcję pełnił krewny Tokugawy – Nobumasa Okudaira). Zadaniem shoshidai było niedopuszczenie do kontaktów arystokracji dworskiej z buke – japońskimi rodami wojskowymi[8]. W okresie Edo faktyczną władzę w państwie posiadali sioguni. Podstawą ich potęgi były posiadłości ziemskie tenryō („niebiańskie domeny”), największe pod względem obszaru znajdowały się w Kinai i Kantō[9].

Przypisy

  1. L. Frédéric, Japan Encyclopedia, s. 521.
  2. P. Balcerowicz i in., Starożytność, cz. 2, oprac. J. Kieniewicz, s. 265.
  3. J. Tubielewicz, Historia Japonii, s. 75–76.
  4. J. Tubielewicz, Historia Japonii, s. 77–78.
  5. J. Tubielewicz, Historia Japonii, s. 77.
  6. J. Tubielewicz, Historia Japonii, s. 79.
  7. J. Tubielewicz, Historia Japonii, s. 200.
  8. J. Tubielewicz, Historia Japonii, s. 260.
  9. J. Tubielewicz, Historia Japonii, s. 272.

Bibliografia

  • Balcerowicz P. i in., Starożytność, cz. 2, oprac. J. Kieniewicz, Kraków 2000. ISBN 83-85909-61-3. ISBN 83-85909-48-6.
  • Frédéric L., Japan Encyclopedia, Cambridge 2000. ISBN 0-674-01753-6.
  • Tubielewicz J., Historia Japonii, Wrocław 1984. ISBN 83-04-01486-6.

Media użyte na tej stronie

Gokishichido.svg
Autor: Hyakurakuto, Licencja: CC BY-SA 3.0
Map of Gokishichido. 五畿七道。