Kinoteatr Słońce w Poznaniu

Kinoteatr "Słońce"
Ilustracja
Wnętrze z ekranem
Państwo Polska
MiejscowośćPoznań
AdresPlac Wolności 6
Typ budynkukino
ArchitektJózef Schneider
InwestorStefan Kałamajski
Powierzchnia użytkowa2500 m²
Rozpoczęcie budowy1927
Ukończenie budowy1927
Zniszczono1945
Pierwszy właścicielStefan Kałamajski
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kinoteatr "Słońce"”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kinoteatr "Słońce"”
Ziemia52°24′27,3960″N 16°55′36,5952″E/52,407610 16,926832

Kinoteatr Słońce – jedno z największych i najnowocześniejszych kin w Polsce okresu międzywojennego, zlokalizowane w Poznaniu przy placu Wolności[1]. Zniszczone w 1945.

Historia

Obiekt powstał na działce kupca Stefana Kałamajskiego, w miejscu drugiego najstarszego poznańskiego kina – Pałacowego, którego wyburzanie rozpoczęto 3 maja 1927. Autorem projektu był Józef Schneider, a budowniczym poznańska firma Franciszka Budzyńskiego. Nowe kino otwarto 20 grudnia 1927 (budowa trwała sześć miesięcy) z dużym rozmachem, przypominającym kampanie amerykańskie. Miało 2500 m² powierzchni i 1600 miejsc dla widzów, czyli więcej niż wówczas poznański Teatr Wielki (1050). Miejsca zlokalizowano na sali parterowej, a także na balkonach i w lożach. Plan wnętrza zapewniał bardzo dobrą widoczność, niezależnie od miejsca przebywania widza. Pod ekranem znajdowała się scena oświetlana jupiterem z kabiny projekcyjnej, w której umieszczono dwa najnowocześniejsze w tamtych czasach aparaty projekcyjne. Sufit imitował niebo. W jednej z nisz umieszczono organy Wurlitzera (2000 tonów i efekty onomatopeiczne), a w drugiej pozostawiono miejsce na chór. Kino miało własną elektrownię, zapewniającą niezależność w dostawach prądu i stałe oświetlenie 3600 żarówek. Do czasu całkowitego udźwiękowienia filmów widzom przygrywała siedemnastoosobowa orkiestra pod dyrekcją Wincentego Kulczyńskiego. Obiekt wyposażony był w klimatyzację letnią oraz wentylacyjne ogrzewanie zimowe. Budowa kosztowała jeden milion ówczesnych złotych[1]. 1.400.000 cegieł na budowę dostarczył Związek Poznańskich Cegielni. Zakłady Cegielskiego wykonały dziewięć nietypowych przęseł o długości 24,5 metra, co umożliwiło konstrukcję balkonu bez podpór pośrednich[2].

Repertuar projekcji, budowany przez dyrektora Czesława Smoczyńskiego, był bardzo szeroki, tak aby zadowolić wszystkie grupy widzów. Organizowano także pokazy oświatowe dla dzieci i nocne seanse kina awangardowego. W ciągu pierwszego półrocza istnienia, kino odwiedziło około pół miliona widzów[1].

Dyrekcja stosowała niekonwencjonalne strategie reklamowe, m.in. wydawano własny biuletyn (1000 egzemplarzy) o charakterze pisma filmowego, czy zrzucano z samolotu ulotki reklamowe, czasem z darmowymi biletami na seanse. Otwarcie Słońca, a także drugiego nowoczesnego kina Metropolis, sprawiło, że liczba biletów kinowych sprzedawanych w mieście zwiększyła się dwukrotnie pomiędzy rokiem 1926 a 1928[1].

Kino było jedną z atrakcji turystycznych Poznania, zwłaszcza w czasie Powszechnej Wystawy Krajowej w 1929. Podczas okupacji hitlerowskiej zostało przemianowane na Deutsches Lichtspiele (skrótowo mówiono Deli) i służyło wyłącznie Niemcom. Uległo całkowitemu zniszczeniu podczas walk o Poznań w lutym 1945[3]. Ocalały jedynie wysokiej jakości projektory firmy "Ernemann", uratowane z gruzów przez kinooperatorów Leona Lorycha i Mieczysława Staniewskiego. Przeniesiono je do kina "Apollo", gdzie służyły do 1971[2].

Do nazwy nawiązywało po wojnie kino Słońce, zlokalizowane na Winogradach na Osiedlu Przyjaźni, zlikwidowane na początku lat 90. XX wieku.

Galeria

  • Hol

  • Czesław Smoczyński (dyrektor)

  • Stefan Kałamajski (właściciel)

  • Józef Schneider (architekt)

Przypisy

  1. ↑ a b c d Małgorzata Hendrykowska, Miejsce kina w życiu kulturalnym Poznania (1919-1927), w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/1985, s. 48-51, ISSN 0137-3552
  2. ↑ a b Marcin J. Januszkiewicz, Adam Pleskaczyński, Podręcznik Poznańczyka, Art Media Studio, Poznań, 2002, s.256-258, ISBN 83-917912-0-3
  3. ↑ Małgorzata Hendrykowska, Marek Hendrykowski, Film w Poznaniu 1896-1945, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 226,239, ISBN 83-210-0804-6, OCLC 830077585.
Zabudowa Placu Wolności w Poznaniu
Pierzeja zachodnia
Pierzeja północna (od zachodu)
Pierzeja wschodnia (od północy)
Pierzeja południowa (od zachodu)
Obiekty nieistniejące poza pierzejami
Przyległe ulice

6 Poznan 002.jpg
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
6 Poznan 002.jpg
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Polska by Ewa and Marek Wojciechowsy
Jozef Schneider architekt.jpg
Józef Schneider - architekt.
Czeslaw Smoczynski.jpg
Czesław Smoczyński - dyr. kinoteatru Słońce w Poznaniu.
Slonce cinema in Poznan (2).jpg
Kinoteatr Słońce w Poznaniu.
Slonce cinema in Poznan.jpg
Kinoteatr Słońce w Poznaniu.
Stefan Kalamajski.jpg
Stefan Kałamajski - kupiec poznański, właściciel kina Słońce.