Kirkjubøargarður

Kirkjubøargarður
Ilustracja
Kirkjubøargarður w lutym 2007
Państwo

 Dania

Terytorium zależne

 Wyspy Owcze

Miejscowość

Kirkjubøur

Adres

Kirkjubøargarður
FO-175 Kirkjubøur

Typ budynku

Drewniana chata rybacka

Kondygnacje

Dwie (parter i poddasze)

Ukończenie budowy

XI wiek

Ważniejsze przebudowy

Dobudowanie Loftstovan (XII wiek)
Dobudowanie Stórastovan (1772)
Częste remonty przez schodzące z gór lawiny.

Pierwszy właściciel

Osadnicy wikińscy (XI wiek)

Kolejni właściciele

Episkopat Wysp Owczych (XI wiek-ok. 1538)
Własność króla Danii (ok. 1538-1550)
Rodzina Patursson (1550-dziś)

Położenie na mapie Wysp Owczych
Mapa konturowa Wysp Owczych, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kirkjubøargarður”
Ziemia61°57′21″N 6°47′36″W/61,955833 -6,793333
Strona internetowa

Kirkjubøargarður – drewniana chata rybacka położona na Wyspach Owczych. Jest jednym z najstarszych, stale zamieszkałych budynków z drewna na świecie, jedna z jej części datowana jest na XI wiek[1]. Dziś należy do rodziny Patursson. Budynek ten położony jest we wsi Kirkjubøur.

Jej nazwa oznacza z języka farerskiego Dziedziniec Kirkjubøur. Znana jest także pod nazwą Dom Królewski.

Historia

Nowe drzwi, stworzone przez Jóannesa Paturssona

Początek istnienia Kirkjubøargarður datowany jest na ok. 1100 rok[1]. Mówi się, że tak, jak wiele innych domostw na Wyspach Owczych został zbudowany z drewna dryftowego, przybyłego z okolic Norwegii[2]. Niewiele później, około roku 1100 miejsce to stało się siedzibą biskupów Wysp Owczych. Urzędy sprawować tam miało 33 biskupów[3]. Późniejszy król Norwegii, Sverre Sigurdsson, pobierał nauki u duchownych w Kirkjubøargarður[3].

Pierwsza rozbudowa Kirkjubøargarður miała miejsce w XII wieku, kiedy dobudowano dodatkowe pomieszczenie na poddaszu[4]. Tam właśnie, najprawdopodobniej biskup Erlandur napisał swój List Owczy, najstarszy dziś dokument na Wyspach Owczych, pochodzący z 1298 roku[4].

W 1538 roku rozpoczęła się na archipelagu reformacja kościoła. Król duński, Chrystian III Oldenburg zawładnął wszystkimi dobrami katolickich duchownych, w tym także gospodarstwem Kirkjubøargarður - do dziś największym ze wszystkich na Wyspach Owczych. Kler usunięto, a w roku 1550 zamieszkała tam rodzina Patursson[1]. Od tamtej pory familia ta dzierżawi dom i jego okolicę, własność ta przechodzi z ojca na najstarszego syna. Po uzyskaniu autonomii przez Wyspy Owcze, w roku 1948, właścicielem gruntów stał się Løgting - farerski parlament.

Ostatnią, jak dotąd, większą modernizację budynku przeprowadzono w roku 1772, kiedy dobudowano do niego nowe pomieszczenie[5]. W roku 1833 sztorm zmył boczne drzwi, wychodzące z tego pomieszczenia. Nowe, na wzór starych, stworzył w 1907 roku Jóannes Patursson[6].

Walory turystyczne

Obecnie Kirkjubøargarður, poza tym, że jest budynkiem mieszkalnym, działa również, jako muzeum, otwarte niemal codziennie. Znajdują się tam następujące obiekty:

  • Roykstova (Pokój Dymny) - najstarsze pomieszczenie w całym budynku, pochodzi z XI wieku. Znajdują się w nim liczne elementy wyposażenia pochodzące z dawnych lat, między innymi stół z roku 1895, który przypłynął po rozbiciu się niemieckiego statku[7]. Jest tam także popiersie Jóannesa Paturssona[3].
  • Loftstova (Pokój na Poddaszu) - pomieszczenie to pochodzi z XII wieku, za czasów, kiedy pieczę nad budynkiem i okolicą sprawowali biskupi Wysp Owczych. Paturssonowie przekształcili go w domową bibliotekę[4]. Obecny kształt pomieszczenia został nadany w XVIII wieku, kiedy zostało ono zniszczone przez lawinę[3].
  • Stórastova (Duży pokój) - najnowsze pomieszczenie w Kirkjubøargarður, pochodzi z roku 1772. Zostało ono umeblowane antykami z XVII wieku. Jednym z ciekawszych obiektów jest pianino Hornung and Møller z 1858 roku[5].

Ludzie urodzeni lub mieszkający w Kirkjubøargarður

Jóannes Patursson
  • Biskup Erlendur (ur. ? w Bergen - zm. 13 czerwca 1308 w Kirkjubøur) - biskup archipelagu od 1269 roku do swej śmierci. Jest uznawany za twórcę najstarszego dokumentu na Wyspach Owczych - Listu Owczego z 1298 roku. Człowiek ten był inicjatorem budowy Katedry Magnusa, położonej niedaleko Kirkjubøargarður. Zmarł przed ukończeniem projektu, którego nie wznowiono po jego śmierci.
  • Jóannes Patursson (ur. 6 maja 1866 w Kirkjubøur - zm. 2 sierpnia 1946 tamże) - poeta i polityk, jeden z najbardziej zasłużonych ludzi w walce o odrębność Wysp Owczych i aktywizację ruchów politycznych na tymże archipelagu. Jednak z głównych postaci tzw. Spotkania Wigilijnego w 1888 roku, gdzie powstał Narodowy Ruch Wysp Owczych.
  • Sverre Patursson (ur. 22 września 1871 w Kirkjubøur - zm. 10 listopada 1960 tamże) - pisarz i ornitolog. Był także dziennikarzem, założył czasopismo Fuglaframi w 1898 roku, które wydawano do 1902.
  • Erlendur Patursson (ur. 20 sierpnia 1913 w Kirkjubøur - zm. 16 czerwca 1986 tamże) - pisarz i polityk. Od 1940 roku członek Tjóðveldisflokkurin, wchodził w skład parlamentu Wysp Owczych, a potem w skład Folketingu, jako jeden z dwóch przedstawicieli archipelagu. Był pomysłodawcą Domu Nordyckiego na Wyspach Owczych.
  • Tróndur Patursson (ur. 1 maja 1944 w Kirkjubøur) - poeta, rzeźbiarz, malarz i podróżnik. Wraz z Timem Severinem odbył liczne podróże, między innymi śladami św. Brendana. Kształcił się w Norwegii.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c Kirkjubøur - Bóndagarðurin. [dostęp 2009-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (21 listopada 2008)]. (ang. • far.).
  2. ↑ Tórshavn and southern Streymoy with surrounding islands. W: Gunnar Hoydal: Tourist Guide Faroe Islands 2008. Ólavur Frederiksen (zdjęcia), tłumaczenie na angielski: Michael Reveal, Roy Philbrow, Kristianna Winther Poulsen, Halgir Winther Nagata i Claire Thomsen. Tórshavn: [www.sansir.fo Pf. Sansir], 2008, s. 38-39. (ang.).
  3. ↑ a b c d e Streymoy. W: Marcin Jakubowski, Marek Loos: Wyspy Owcze, Przewodnik Turystyczny. Dorota Jakubowska (opracowanie kartograficzne). Szczecin: PCIT TRAMP, 2003, s. 62-64. ISBN 83-913526-3-3. (pol.).
  4. ↑ a b c Kirkjubøur - Loftstova. [dostęp 2009-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 stycznia 2009)]. (ang. • far.).
  5. ↑ a b Kirkjubøur - Stórastova. [dostęp 2009-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 stycznia 2009)]. (ang. • far.).
  6. ↑ Kirkjubøur - Útskorðin hurð. [dostęp 2009-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 stycznia 2009)]. (ang. • far.).
  7. ↑ Kirkjubøur - Roykstova. [dostęp 2009-11-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 lutego 2007)]. (ang. • far.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kirkjubøur.6.jpg
Autor: User:Erik, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Kirkjubøur
Faroe Islands location map.svg
Autor: Erik Frohne, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the Faroe Islands

Equirectangular projection, N/S stretching 213 %. Geographic limits of the map:

  • N: 62.44° N
  • S: 61.30° N
  • W: 7.88° W
  • E: 6.00° W
Joannes Patursson.jpg
Jóannes Patursson (1866-1946), Faroese politician, poet and farmer