Klęczany (powiat nowosądecki)

Klęczany
wieś
Ilustracja
Widok na wieś i kamieniołom na południowym zboczu Białowodzkiej Góry (lipiec 2007)
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

nowosądecki

Gmina

Chełmiec

Liczba ludności (2012)

1113[1]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

33-394

Tablice rejestracyjne

KNS

SIMC

0420050

Położenie na mapie gminy Chełmiec
Mapa konturowa gminy Chełmiec, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Klęczany”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Klęczany”
Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Klęczany”
Ziemia49°39′58″N 20°37′52″E/49,666111 20,631111
Kamieniołom

Klęczanywieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Chełmiec. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego. W 2012 wieś liczyła 1113 mieszkańców[2].

Położenie

Klęczany leżą u podnóża Pasma Łososińskiego w Beskidzie Wyspowym, w dolnym biegu potoku Smolnik (dopływu Dunajca). Wieś leży przy drodze powiatowej LimanowaChełmiec oraz przy linii kolejowej nr 104 Nowy SączChabówka.

Historia

Klęczany były jedną z wsi, którą w 1257 Bolesław Wstydliwy oddał swojej żonie Kindze. Ta owdowiawszy, w 1280 ufundowała starosądecki klasztor Klarysek, ofiarowując na jego utrzymanie wszystkie swe folwarki na Sądecczyźnie. Od 1628 Klęczany należały do szlachty.

W 1858 właściciele Klęczan Apolinary i Eugeniusz Zielińscy rozpoczęli wydobycie ropy naftowej, początkowo z 3, a w 1861 z 41 szybów. W celu przeróbki ropy postawili rafinerię, początkowo w budynku drewnianym z 4 retortami, a potem murowanym (dwa magazyny, piwnica i iza destylacyjna) "o dziesięciu retortach żelaznych nitowanych"[3]. Wyroby fabryki (olej do lamp i maź do wozów) były wysyłane do Wiednia, Pragi, Pesztu, Krakowa, Tarnowa, Nowego Sącza i innych (koleją z Bochni)[4]. Rafineria działała do końca I wojny światowej.

16 grudnia 1884 oddana została do użytku Galicyjska Kolej Transwersalna, przechodząca przez wieś.

W 1912 zaczęto wydobywać tutaj piaskowiec.

Zabytki

  • Dworek – data budowy nie jest znana, po raz pierwszy wymieniony w dokumentach z 1911.
  • Kapliczki przydrożne.

Kultura

W muzeum szkolnym Szkoły Podstawowej w Klęczanach znajduje się zbiór wytworów rękodzielniczych, sprzętów domowych oraz starych fotografii, korespondencji i osobistych dokumentów mieszkańców okolicznych wsi z przełomu minionych wieków[5].

Gospodarka

W Klęczanach w 1858 zaczęto wydobywać ropę naftową. Do dziś zachowały się ślady szybów i resztki rafinerii.

W 1912 miejscowa ludność rozpoczęła wydobycie piaskowca. W związku ze wzrostem zapotrzebowania na surowce skalne w latach 60. XX w. postanowiono przekształcić mały kamieniołom w dużą kopalnię odkrywkową produkującą kruszywa dla kolejnictwa. Zakład oddano do użytku w 1988. Aktualnie funkcjonuje on pod nazwą Kopalnia Surowców Skalnych „Klęczany” Sp. z o.o.[2]

Ochotnicza Straż Pożarna

W 2009 roku powstała Ochotnicza Straż Pożarna, która dysponuje jednym samochodem pożarniczym Man 2.4/16 GBA 12.232[6].

Przypisy

  1. Klęczany. chelmiec.pl > Sołectwa > Klęczany [on-line], 2012. [dostęp 2013-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-18)].
  2. a b Klęczany. chelmiec.pl > Sołectwa > Klęczany [on-line], 2012. [dostęp 2013-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-18)].
  3. Czas 1861 nr 157
  4. tamże
  5. Tomasz Mazur: Prezentujemy naszą szkołę. spkleczany.chelmiec.pl > Parę słów o naszej szkole [on-line], 2012. [dostęp 2013-10-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-18)].
  6. OSP Klęczany – Nowy Sącz 112, nowysacz112.pl [dostęp 2017-11-24] (pol.).

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
POL Chełmiec COA.svg
Herb miasta i gminy Chełmiec
POL Kleczany kamieniolom na zboczu Bialowodzkiej Gory (Rozdziele).jpg
Autor: Krzysztof Lasoń Krzys L, Licencja: CC BY-SA 3.0
widok na wieś Klęczany i kamieniołom na południowym zboczu Białowodzkiej Góry (Rozdziele).
Kleczany kamieniolom.jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0