Klęska głodu

Matka z dziećmi podczas głodu

Klęska głodu – niedostatek żywności, powodujący niedożywienie lub śmierć głodową znacznej części populacji[1].

Przyczyny głodu

Wśród głównych przyczyn występowania głodu można wymienić:

Głód – problem globalny

Odsetek populacji dotkniętej niedożywieniem według statystyki ONZ z 2013
Pomarańczowa wstążka – symbol świadomości problemu głodu
Głód i opuszczenie to nieszczęścia, które w pierwszej kolejności dotykają ludzi biednych. Madras, Indie, prawdopodobnie lata 50. XX w.
Dziewczynka z widocznymi objawami obrzęku głodowego. Dziecko chore na kwashiorkor, przebywające w obozie dla uchodźców. Jedna z wielu ofiar wojny domowej w Nigerii z secesjonistyczną Biafrą w latach 1967–1970.

Według szacunków ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa, w latach 2016–2018 głodowało 821 mln ludzi. Problem w największym stopniu dotyka kraje rozwijające się, tylko 16 mln spośród głodujących mieszkało w krajach rozwiniętych[2].

W Polsce różne organizacje podają, że około 10–25% dzieci w wieku do 14 lat cierpi przez głód i spożywa najwyżej jeden posiłek dziennie. Według obecnych szacunków minimum egzystencji to około 350–390 złotych na osobę w ciągu miesiąca.

Państwa, które według danych ONZ w latach 2000–2002 miały co najmniej 5 mln głodujących obywateli:

PaństwoLiczba
(mln ludzi)
Procent ludności
kraju
Indie250,423%
Chiny142,111%
Bangladesz42,530%
Demokratyczna Republika Konga35,562%
Etiopia31,340%
Pakistan29,319%
Filipiny17,221%
Brazylia15,68%
Tanzania15,641%
Wietnam14,717%
Indonezja12,66%
Tajlandia12,219%
Nigeria11,08%
Kenia10,330%
Mozambik8,543%
Sudan8,523%
Korea Północna8,136%
Jemen6,732%
Madagaskar6,032%
Kolumbia5,713%
Zimbabwe5,643%
Meksyk5,25%
Zambia5,245%
Rosja5,24%
Angola5,132%
inne państwa145,06%
ogółem na świecie850,013%

Głód w historii

Głód w historii

W Europie epidemie głodu nie są odległym historycznie wydarzeniem. W „Baśniachbraci Grimm znajdujemy reminiscencje wydarzeń z czasów wojny trzydziestoletniej. Nowsze, pamiętane wciąż przez żyjących świadków (2006) wiążą się m.in. z powojennymi zniszczeniami II wojny światowej, np. w Niemczech i Rosji oraz głodem ostatnich lat I wojny światowej. Także historycznie doniosła, sztucznie wywołana klęska głodu w latach 30. XX w., która dotknęła Ukrainę na skutek działań politycznych wobec odrzucenia kolektywizacji prowadzonej przez Stalina. Śmiercią głodową umierali ludzie w obozach koncentracyjnych, w gettach, podczas marszów śmierci, na wygnaniu.

DatyWydarzenieMiejsceSzacowana liczba ofiar
1946–1948Głód na Wyspach Zielonego PrzylądkaRepublika Zielonego Przylądka30 tys.[3]
1949Głód w NyasalandMalawi200
1950Klęska głodu Inuitów Caribou w Regionie KivalliqKanada60
1958Głód w TigrajuEtiopia100 tys.
1959–1961Wielki Głód Chiński (三年大饥荒)Chiny15–43 mln[4]
1966–1967Susza i niedożywienie na wyspie Lombok, spotęgowant przez regionalne restrykcje dotyczące handlu ryżemIndonezja50 tys.[5]
1967–1970Klęska głodu w BiafrzeNigeria1 mln
1968–1972Klęska suszy w SaheluMauretania, Mali, Czad, Niger, Burkina Faso1 mln[6]
1972–1973Głód w Etiopii spowodowany słabymi rządami; upadek rządu w wyniku kryzysu po zamachu stanu na cesarza Hajle Syllasje I i rządy DerguEtiopia60 tys.[7]
1974Głód w BangladeszuBangladesz27 tys.–1,5 mln
1975–1979Terror Czerwonych KhmerówDemokratyczna Kampucza1,5–2 mln
1980–1981Klęska głodu spowodowana przez suszę i konflikty[7]Uganda30 tys.[7]
1982–1985Wojna domowa w MozambikuMozambik100 tys.
1983–1985Głód w EtiopiiEtiopia400–600 tys.[8]
1984–1985Głód spowodowany przez suszę, kryzys ekonomiczny i II wojnę domową w SudanieSudan240 tys.
1988Głód w wyniku II wojny domowej w SudanieSudan100 tys.
1991–1992Głód w Somalii w wyniku suszy i wojny domowej[7]Somalia300 tys.[7]
1993Klęska głodu w SudanieSudan
1994–1998Klęska głodu w Korei Północnej[9][10][11]Korea Północna200 tys.–3,5 mln
1998Klęska głodu w SudanieSudan70 tys.[7]
1998–2000Głód w Etiopii. Sytuację pogorszyła wojna erytrejsko-etiopskaEtiopia
1998–2004II wojna domowa w KonguDemokratyczna Republika Konga27 tys.
2003–2005Głód podczas Konfliktu w DarfurzeSudan2 tys.
2005–2006Kryzys żywnościowy w NigrzeNiger, Afryka Zachodnia
2011–2012Głód w Rogu Afryki[12]Somalia285 tys.
2012Klęska suszy w Sahelu[13]Senegal, Gambia, Niger, Mauretania, Mali, Burkina Faso
2016–Klęska głodu w Jemenie (od 2016)Jemen85 tys. dzieci[14], nieznana liczba dorosłych
2017–Klęska głodu w Sudanie[15], głód w Somalii w wyniku Suszy w Somalii, głód w NigeriiSudan Południowy, Unity, Somalia i Nigeria.

Zobacz też

Przypisy

  1. klęska głodu, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-11-27].
  2. Globally almost 870 million chronically undernourished. FAO. [dostęp 2013-11-02]. (ang.).
  3. Ó Gráda 2009 ↓, s. 22.
  4. Peng Xizhe. Demographic Consequences of the Great Leap Forward in China’s Provinces. „Population and Development Review”. 13, no. 4, s. 639–670, 1987. 
  5. Van der Eng, Pierre. All Lies? Famines in Indonesia during the 1950s and 1960s?. „Asian Historical Economics Conference, Hitotsubashi University”, September 13–15, 2012. Tokio. 
  6. Famine Casts Its Grim Global Shadow. time.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-08-13)]., TIME.
  7. a b c d e f Ó Gráda 2009 ↓, s. 24.
  8. Alex de Waal: Evil Days: Thirty Years of War and Famine in Ethiopia. New York, London: Human Rights Watch, 1991. ISBN 1-56432-038-3.
  9. https://www.pbs.org/newshour/forum/august97/korea_8-26.html.
  10. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2020-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-22)].
  11. Bruce Cumings: We look at it and see ourselves. Lrb.co.uk. [dostęp 2014-08-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-01-29)].
  12. United Nations News Centre – UN declares famine in another three areas of Somalia. Un.org, 2011-08-03. [dostęp 2014-08-13].
  13. Sahel Famine Crisis. UNICEF. [dostęp 2013-08-29].
  14. 85,000 Children in Yemen May Have Died of Starvation – The New York Times, www.nytimes.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).
  15. Famine declared in South Sudan. The Guardian, 2017-02-20.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Percentage population undernourished world map.PNG
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Fnweirkmnwperojvnu z projektu jp Wikipedia, Licencja: CC-BY-SA-3.0
List of countries by percentage of population suffering from undernourishment. Made by jp:User:Fnweirkmnwperojvnu, using Map of Excel. The map has been updated (on 2021-01-11) according to the "Hunger Map 2020" from the United Nations World Food Programme.

Sources: Sustainable Development Goal indicators website "Global SDG Indicators Database>GOLE2 End hunger, achieve food security and improved nutrition and promote sustainable agriculture": https://unstats.un.org/sdgs/indicators/database/?indicator=2.1.1 United Nations World Food Programme's interactive "hunger map": http://cdn.wfp.org/hungermap/

Hunger Map 2020: https://www.wfp.org/publications/hunger-map-2020
Orange ribbon.svg
Autor: MesserWoland, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Pomarańczowa wstążka - symbol solidarności z ruchem demokratycznym na Ukrainie.
Global famines history.jpg
Autor: Our world data, Licencja: CC BY-SA 4.0
Global famines history
Hunger and sickness Madras.jpg
Salesian sister caring for a hungry and sick person Madras Presidency
Starved girl.jpg
This late 1960s photograph shows a seated, listless child, who was among many kwashiorkor cases found in Iași relief camps during the Nigerian–Biafran war. Kwashiorkor is a disease brought on due to a severe dietary protein deficiency, and this child, whose diet fit such a deficiency profile, presented with symptoms including edema of legs and feet, light-colored, thinning hair, anemia, a pot-belly, and shiny skin. A large number of relief camps were established for nutrition assessment and feeding operations for the local villagers around the war zone.
Irish potato famine Bridget O'Donnel.jpg
Depiction of the Irish potato famine:
The Sketch of a Woman and Children represents Bridget O'Donnel. Her story is briefly this:-- '. . .we were put out last November; we owed some rent. I was at this time lying in fever. . . they commenced knocking down the house, and had half of it knocked down when two neighbours, women, Nell Spellesley and Kate How, carried me out. . . I was carried into a cabin, and lay there for eight days, when I had the creature (the child) born dead. I lay for three weeks after that. The whole of my family got the fever, and one boy thirteen years old died with want and with hunger while we were lying sick.