Klęski głodu w Etiopii

Gospodarka Etiopii tradycyjnie bazowała na rolnictwie samowystarczalnym, z nadwyżkami produkcji przejmowanymi przez arystokrację. Chłopom brakowało impulsów do zwiększania produkcji lub przechowywania nadwyżek zbiorów.

Pomimo znacznej modernizacji Etiopii w ciągu ostatnich 120 lat, w roku 2006 wciąż większość populacji tego kraju stanowili chłopi, którzy nadal cierpią na skutek niskich plonów.

RokOpis
Pierwsza połowa IX wiekuGłód wskutek epidemii
1535Głód i epidemia w prowincji Tigraj.

Według opisu w Futuh al-Habasha, klęska przyczyniła się do ciężkich strat w armii imama Ahmeda Grana: „Gdy wchodzili do Tigraj, każdy muzułmanin miał pięćdziesiąt mułów; niektórzy z nich mieli sto. Gdy odchodzili, każdy z nich miał tylko jednego lub dwa muły”[1]. Wśród zmarłych był młody syn imama Ahmad an-Nagasi[2]

1540Nowożytni sprawozdawcy opisali ten głód jako "gorszy niż ten który wystąpił w czasie niszczenia Drugiej Świątyni”[3].
1543Pankhurst nie podał żadnych szczegółów
1567–1570Głód w Harer, połączony z plagą i ekspansją ludu Oromo. Zginął Nur ibn Mudżahid, emir Harer. J. Spencer Trimingham opisał to wydarzenie: „Emir Nur dokładał wszelkich starań, aby jego lud podniósł się z klęski, ale po każdej chwili wytchnienia Oromo ponownie nawiedzali i gnębili kraj niczym plaga szarańczy, zaś sam Nur zmarł (975/1567-1568) od zarazy, jaka szerzyła się w czasie głodu”[4].
1611Ulewne deszcze, które spadły w tym roku i znaczne ochłodzenie doprowadziły do bardzo niskich plonów w północnych prowincjach.
W tym samym roku plaga zwana mentita nawiedziła Etiopię.
1623Źródła jezuitów
1634/1635Raporty o szarańczy w Tigraju 1633-1635 za czasów panowania Fasiledesa.
Epidemia kantara lub fangul (cholera) także dotknęła Dembiję, docierając do Tigraj.
1650Pankhurst nie dostarczył żadnych szczegółów
1653Epidemia kabab
1678Zawyżone ceny zboża; to doprowadziło do śmierci wielu mułów, koni i osłów.
1700To mógł być głód, który nawiedził Szeua między panowaniem Negasi Krystosa i Sebestianosa, wspomniany przez Donalda Levine’a[5].
1702Wygłodniali chłopi zaapelowali do cesarza Jozuego I o ratunek przed śmiercią głodową. W odpowiedzi cesarz i jego arystokraci karmili głodnych przez dwa miesiące.
1747/1748Klęska głodu towarzysząca szarańczom w Królewskiej Kronice.
Była również epidemia febry (gunfan) i grypy w 1747 roku.
1752Remedius Prutky rezydujący w Gonderze, zignorował (nieświadomie?) klęskę głodu.
1783Głód zwany „moja choroba” (həmame) w Królewskiej Kronice.
1789Głód dotyka „wszystkie prowincje”
1796Ten głód był szczególnie poważny w Gonderze i został wywołany przez plagę szarańczy.
1797Z Kroniki Królewskiej
1800Żołnierze umierali podczas kampanii z powodu klęski głodu.
1829Głód w Szeua po którym nastąpił wybuch cholery w latach 1830-1831 za czasów rządów króla Sahle Syllasje. Król udostępnił poddanym swoje spichlerze.
1835Brak opadów doprowadził do głodu i "ogromnej śmiertelności" w Szeua i prawdopodobnie w Erytrei
1880–1881Plaga dotykająca bydło (1879) rozprzestrzenia się z sułtanatu Adel, powodując głód na dalekim zachodzie – w Begemder.
1888–1892Księgosusz sprowadzony z Indii zabił w przybliżeniu 90% bydła.
Susza w 1888 roku doprowadziła do klęski głodu we wszystkich prowincjach, ale najbardziej ucierpiały prowincje południowe; szarańcze i plaga gąsienic zniszczyły zbiory w Akele Guzaj, Begemder, Szeua i wokół Harer.
Warunki pogorszył wybuch cholery (1889-92), epidemia tyfusa i epidemia ospy prawdziwej (1889-90).
Warunki doprowadziły do przygaszenia wydarzenia jakim była koronacja Menelika II.
1913–1914Głód w północnych prowincjach
c.1929Głód wśród ludu Oromo, który doprowadził do lokalnej rewolty gdy poborcy podatkowi odmówili odpowiedniej redukcji podatków.
1958Głód w Tigraju pochłonął 100 000 istnień[6]
1966Głód w Wollo dotyka szereg dystryktów[7]
1973Głód pojawił się w Wollo, przechodząc przez północne prowincje; niepowodzenia rządu w powstrzymaniu kryzysu doprowadziło do upadku cesarstwa i objęcia władzy przez Derg.
1984–1985Zobacz Klęska głodu w Etiopii 1984-1985
2011Zobacz Głód w Rogu Afryki (2011)

Przypisy

  1. ↑ Paul Lester Stenhouse translator, The Conquest of Abyssinia [Hollywood: Tsehai, 2003], s. 367.
  2. ↑ ibidem, s. 373.
  3. ↑ Pankhurst.
  4. ↑ Islam in Ethiopia, s. 94.
  5. ↑ Wax and Gold, s. 32.
  6. ↑ Bahru Zewde, A History of Modern Ethiopia: 1855-1974 [London: James Currey, 1991], s. 196.
  7. ↑ ibidem, s. 196.

Bibliografia

  • (ang.) Webb, Patrick, von Braun, Joachim, and Yohannes, Yisehac, 1992, Famine in Ethiopia, Research Report 92, International Food Policy Research Institute (IFPRI): Washington, DC.

Dla okresu przed rokiem 1800:

  • Richard R.K. Pankhurst, An Introduction to the Economic History of Ethiopia (London: Lalibela House, 1961), s. 236f; information about related epidemics taken from Pankhurst Introduction, s. 239f.

Dla okresu po roku 1800:

  • Richard R.K. Pankhurst, Economic History of Ethiopia (Addis Ababa: Haile Selassie I University Press, 1968), s. 216-222.

Linki zewnętrzne