Klasycyzm w muzyce

Klasycyzm – okres w rozwoju muzyki pomiędzy barokiem a romantyzmem. Styl klasycystyczny w muzyce pojawił się w drugiej połowie XVIII wieku. Przyjmuje się, że trwał od roku 1750 – śmierci Johanna Sebastiana Bacha, do roku 1814 – powstanie pieśni romantycznej Franza Schuberta „Małgorzata przy kołowrotku”[1] lub 1827 - śmierć Beethovena. Daty te są umowne, autorzy książek i podręczników często przyjmują różne daty graniczne.

Przymiotnik klasyczny pochodzi od łacińskiego classicus, czyli doskonały. Po barokowym bogactwie formalnym i upodobaniu do kontrastów zwrócono się w stronę przeciwną, ku przejrzystości, symetrii i równowadze w stosowaniu środków artystycznych.

Muzykę okresu klasycyzmu w Europie nazywa się niekiedy muzyką klasyczną, choć termin ten z czasem zaczął być stosowany na określenie muzyki poważnej. Kompozytorzy odeszli od skomplikowanych technik polifonicznych, preferując znacznie bardziej klarowną pod względem strukturalnym muzykę homofoniczną. Najczęściej używane przez nich formy to rondo, wariacje i sonata, z tego względu nazwane później formami klasycznymi. Do cech muzyki okresu klasycyzmu należą także: rezygnacja z basso continuo (partie instrumentów harmonicznych są precyzyjnie zapisane) i rozkwit muzyki instrumentalnej.

Klasycy wiedeńscy

Wielkim centrum muzyki klasycznej stał się Wiedeń, dzięki tworzącym tam trzem wybitnym kompozytorom:

Określa się ich wspólnym mianem klasyków wiedeńskich. Stworzyli oni wiele nowatorskich jak na owe czasy kompozycji.

  • Joseph Haydn

    Joseph Haydn

  • Wolfgang Amadeus Mozart

    Wolfgang Amadeus Mozart

  • Ludwig van Beethoven

    Ludwig van Beethoven

Pozostali kompozytorzy

Johann Christian Bach, portret pędzla Thomasa Gainsborough.

Formy muzyczne

Najpopularniejszymi formami muzycznymi uprawianymi w klasycyzmie były:

W klasycyzmie skład instrumentalny orkiestry symfonicznej został rozbudowany o klarnety, puzony oraz flet piccolo.

Klasycyzm w Polsce

W Polsce na okres klasycyzmu przypadają początki muzyki symfonicznej (A. Milwid, W. Dankowski), opery (M. Kamieński, J. Stefani, W. Lessel) i muzyki fortepianowej (M.K. Ogiński, Maria Szymanowska, Franciszek Lessel).

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Małgorzata przy kołowrotku. franzschubert.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-16)]. www.franzschubert.pl [dostęp 2016-11-15]

Bibliografia

  • A. Mądry Carl Philipp Emanuel Bach, Poznań Rhythmos 2003 (najobszerniejsze w języku polskim przedstawienie estetyki i stylu muzyki klasycznej).
  • A. Nowak-Romanowicz Historia muzyki polskiej. Klasycyzm 1750-1830, Warszawa, Sutkowski Edition 1995.
  • A. Zórawska-Witkowska Muzyka na dworze i w teatrze Stanisława Augusta, Warszawa 1995.
  • D. Gwizdalanka Klasycyzm, w: Historia muzyki 2, Kraków (PWM) 2006, s. 103-194.
  • E. Fubini Historia estetyki muzycznej, Kraków, Musica lagellonica 1997, s. 161-252.
  • P. Orawski Lekcje muzyki · Klasycyzm · Prolog i rozwój, Warszawa, 2013.
Epoki w historii muzyki europejskiej

Media użyte na tej stronie

Wolfgang-amadeus-mozart 1.jpg

This posthumous portrait of Wolfgang Amadeus Mozart was painted by Barbara Kraft at the request of Joseph Sonnleithner in 1819, long after Mozart died. Sonnleithner, who was making a "collection of portraits in oils of well-known composers" (Deutsch) wrote to Mozart's still-living sister Maria Anna ("Nannerl"), asking her to lend a picture to Kraft (a well-known artist working in Salzburg). Here is part of Nannerl's reply:

... [her friend ] Councillor von Drossdick ... sent the artist to me to see all 3 [of my] pictures [of Mozart], the one that was painted when he came back from the Italian journey is the oldest, he was then just 16 years old, but as he had just got up from a serious illness, the picture looks sickly and very yellow; the picture in the family portrait when he was 22 years old is very good, and the miniature, when he was 26 years old, is the most recent I have, I therefore shewed this one to the painter first; it seemed to me from her silence that is would not be very easy to enlarge it, I therefore had to shew her the family portrait and the other one, too. ... she wants to take her copy from the family portrait and introduce only those features from the small picture which make him look somewhat older than in the big picture."

Deutsch identifies the three pictures as:

  1. "Perhaps" the portrait by Knoller, Milan 1773. [1]
  2. The family portrait by della Croce.
  3. A lost small version of the famous portrait by Joseph Lange.
For present purposes, this implies that Kraft painted this with some basis to go on (and not completely out of her head, as the painter of this ridiculous picture did). Also, it tells us that Nannerl thought that the della Croce picture was "very good".