Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w Polsce

Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w Polsce – administracyjne ustalenie klasyfikacji dziedzin i dyscyplin naukowych, stosowanej w organizacji badań, klasyfikacji dziedzin stopni naukowych i kierunków nauczania w uczelniach wyższych oraz dla celów statystycznych.

Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych od roku 2022

Na mocy Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 11 października 2022 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych utrzymano dwustopniowy podział na dziedziny i dyscypliny. Rozporządzanie weszło w życie 11 listopada 2022 r.[1]. Rozporządzenie wprowadziło nową dziedzinę i dyscyplinę nauk o rodzinie oraz dyscyplinę nauk biblijnych[2]. Osobną dziedziną stały się ponownie nauki weterynaryjne, a w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych do grupy „automatyka, elektronika, elektrotechnika” dołączono „technologie kosmiczne”[1].

1. Dziedzina nauk humanistycznych

2. Dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych

3. Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu

4.Dziedzina nauk o rodzinie

  • nauki o rodzinie

5. Dziedzina nauk rolniczych

6. Dziedzina nauk społecznych

7. Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych

8. Dziedzina nauk teologicznych

9. Dziedzina nauk weterynaryjnych

10. Dziedzina sztuki

Klasyfikacje historyczne

Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w latach 2005–2011

Zgodnie z uchwałami Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów[3][4] dziedzinami nauki i dziedzinami sztuki oraz wchodzącymi w ich skład dyscyplinami naukowymi i artystycznymi były:

1. Nauki biologiczne

2. Nauki chemiczne

3. Nauki ekonomiczne

4. Nauki farmaceutyczne

5. Nauki fizyczne

6. Nauki humanistyczne

7. Nauki leśne

8. Nauki matematyczne

9. Nauki medyczne

10. Nauki o kulturze fizycznej

11. Nauki o Ziemi

11a. Nauki o zdrowiu (od 31 stycznia 2009)

12. Nauki prawne

13. Nauki rolnicze

14. Nauki techniczne

15. Nauki teologiczne

16. Nauki weterynaryjne

17. Nauki wojskowe

18. Sztuki filmowe

19. Sztuki muzyczne

20. Sztuki plastyczne

  • sztuki piękne
  • sztuki projektowe (do 30 stycznia 2009 sztuki użytkowe)
  • konserwacja i restauracja dzieł sztuki (od 31 stycznia 2009)

21. Sztuki teatralne

Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w latach 2011–2018

Na mocy Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 roku w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych[5] systematyka przybrała trójstopniowy (a nie jak wcześniej dwustopniowy) podział nauk, uwzględniając obszary wiedzy, dziedziny nauki, a w nich dyscypliny naukowe.

1. obszar nauk humanistycznych

2. obszar nauk społecznych

3. obszar nauk ścisłych

4. obszar nauk przyrodniczych

5. obszar nauk technicznych

6. obszar nauk rolniczych, leśnych i weterynaryjnych

7. obszar nauk medycznych i nauk o zdrowiu

8. obszar sztuki

Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w latach 2018–2022

Na mocy Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 roku wprowadzono podział dwustopniowy na dziedziny i dyscypliny. Rozporządzanie weszło w życie 1 października 2018 roku[6]. Celem tej zmiany było zmniejszenie liczby dyscyplin naukowych. Określono dziedziny nauk i w każdej z nich dyscypliny nauki.

1. Dziedzina nauk humanistycznych

2. Dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych

3. Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu

4. Dziedzina nauk rolniczych

5. Dziedzina nauk społecznych

6. Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych

7. Dziedzina nauk teologicznych

  • nauki teologiczne

8. Dziedzina sztuki

  • sztuki filmowe i teatralne
  • sztuki muzyczne
  • sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki

Przypisy

  1. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 11 października 2022 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2202).
  2. ↑ Piotr Nowak, Czarnek: ustanawiamy nowe dziedziny i dyscypliny, w tym biblistykę i naukę o rodzinie, Polska Agencja Prasowa, 16 października 2022 [dostęp 2022-11-18].
  3. ↑ Uchwała Centralnej Komisji Do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 24 października 2005 r. (M.P. z 2005 r. nr 79, poz. 1120).
  4. ↑ Uchwała Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z dnia 10 grudnia 2008 r. (M.P. z 2008 r. nr 97, poz. 843).
  5. ↑ Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych (Dz.U. z 2011 r. nr 179, poz. 1065).
  6. ↑ Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 września 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 1818).
Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych w Polsce
Dziedzina nauk humanistycznych
Dziedzina nauk inżynieryjno-technicznych
Dziedzina nauk medycznych i nauk o zdrowiu
Dziedzina nauk rolniczych
Dziedzina nauk społecznych
Dziedzina nauk ścisłych i przyrodniczych
Dziedzina nauk teologicznych
Dziedzina sztuki
Klasyfikacja dziedzin i dyscyplin naukowych według OECD
Nauki przyrodnicze
(obszar nauk przyrodniczych i ścisłych)
Nauki matematyczne
Nauki fizyczne
Nauki chemiczne
Nauki o Ziemi i Nauki o środowisku
Nauki biologiczne
Nauki interdyscyplinarne
Nauki inżynieryjne i techniczne
(obszar nauk technicznych)
Nauki inżynieryjne
Nauki techniczne
Nauki interdyscyplinarne
Nauki medyczne i Nauki o zdrowiu
(obszar nauk medycznych i nauk o zdrowiu)
Nauki interdyscyplinarne
Nauki rolnicze  
(obszar nauk rolniczych,
leśnych i weterynaryjnych)
Nauki rolnicze
Nauki leśne
Nauki weterynaryjne
Nauki interdyscyplinarne
Nauki społeczne
(obszar nauk społecznych)
Nauki społeczne
Nauki ekonomiczne
Nauki prawne
Nauki interdyscyplinarne
Nauki humanistyczne
(obszar nauk humanistycznych)
Nauki interdyscyplinarne
Sztuka  
(obszar sztuki)
Sztuki muzyczne
  • dyrygentura
  • instrumentalistyka
  • kompozycja i teoria muzyki
  • reżyseria dźwięku
  • rytmika i taniec
  • wokalistyka
Sztuki plastyczne
  • sztuki piękne
  • sztuki projektowe
  • konserwacja i restauracja dzieł sztuki
Nauki interdyscyplinarne
Inne terminy