Klasyfikacja win hiszpańskich

(c) I, Mao06, CC-BY-SA-3.0
Siedziba komisji oceniającej sherry w Jerez de la Frontera
Wino z oznaczeniem regionu (DO Toro)

W Hiszpanii, podobnie jak w innych krajach winiarskich, obowiązuje kilkustopniowa klasyfikacja win, w oparciu o kryteria jakościowe i geograficzne.

Wyróżnia się następujące kategorie, wymienione według stawianych wymagań: od najostrzejszych do najłagodniejszych:

  1. Vino de Finca (dosł. wino posiadłości)
  2. Vino de Pago (DO Pago)
  3. Denominación de Origen Calificada (DOCa / DOQ)
  4. Denominación de Origen (DO)
  5. Vino de Calidad con Indicación Geográfica (VCIG)
  6. Vino de la Tierra (VdT)
  7. Vino de Mesa

Podział według kryteriów regionalno-jakościowych

Vino de Finca

Wąska kategoria, którą mogą otrzymać jedynie wina wytwarzane od min. 5 lat wyłącznie z winogron z tej samej posiadłości[1]. Drugim wymogiem jest konieczność wykazania międzynarodowego uznania dla wina na przynajmniej 10 lat wstecz[1].

Tytułu Vino de Finca może używać wino Clos Mogador z regionu Priorat[1].

Vino de Pago (DO Pago)

Kategoria jest ograniczona do majątków przetwarzających wyłącznie winogrona z własnych winnic, przerabiane na terenie posiadłości albo w najbliższym sąsiedztwie[1]. Wśród pierwszych winiarni, które ją uzyskały były Dominio de Valdepusa w Toledo[1][2], Finca Elez w Albacete[1][2] oraz Deheza del Carrizal w okolicach Madrytu[2].

Denominación de Origen Calificada (DOCa)

Kategoria została wprowadzona w 1981 roku[3]. Prawo do oznaczania swoich win kategorią Denominación de Origen Calificada mają wybrane regiony winiarskie produkujące wina o wyróżniającej się jakości i spełniające ostrzejsze wymogi co do uprawy i produkcji wina[1]. Nad przestrzeganiem wymogów czuwają komisje w poszczególnych regionach, które oceniają wino[4][5].

Winami DOCa są wina z regionu Rioja i od 2000 Priorat[1][2][6]. Priorat stosuje kataloński wariant nazwy: DOQ[2].

Wśród potencjalnych kandydatów do tej kategorii wymienia się regiony Ribera del Duero, Nawarra, Penedés i region cavy[3].

Denominación de Origen (DO)

Kategoria jest zbliżona do francuskiej Appellation d'origine contrôlée i włoskiej Denominazione di origine controllata[3]. W 2009 roku wina z 67 regionów winiarskich miały prawo do oznaczenia Denominación de Origen[7]. Prócz pochodzenia wina muszą spełniać zalecenia komisji regulacyjnej (Consejo Regulador), ustanowionej dla każdego regionu i nadzorującej produkcję wina[5]. Przepisy określają m.in. dozwolone odmiany winogron, maksymalną wydajność upraw i zakres informacji na etykiecie[5]. Komisje oceniają zgodność przedstawianego wina z typowym charakterem w apelacji[5]. Każda Consejo Regulador ma swoje logo, umieszczane na aprobowanych winach[4].

Vino de Calidad con Indicación Geográfica (VCIG)

Kategoria dla win aspirujących do statusu DO[2][8]. Porównywana z francuską VDQS[8]. Wina muszą pochodzić z określonego regionu i spełnić kryteria jakościowe powyżej kategorii vino de la tierra[1].

Vino de la Tierra (VdT)

Kategoria dla win z ograniczonego regionu (comarca)[1]. Wymagania jakościowe są postawione niżej niż w przypadku Denominación de Origen[1]. Dozwolone odmiany winogron są uregulowane przepisami[1]. W Katalonii używa się określenia vi de la terra[2].

Vino de Mesa (VdM)

Najprostsza kategoria win, które mogą składać się z win z różnych regionów i roczników[1]. Nie ma wymogu podawania pochodzenia winogron[1]. Dosłownie oznacza wino domowe, a w klasyfikacji UE odpowiada winu stołowemu[1][2]. Katalońska nazwa to vi de taula[2].

Dodatkowe klasyfikacje

Na winach hiszpańskich często spotykane są określenia cosecha, joven, crianza i reserva. Odnoszą się one do wieku i sposobu dojrzewania wina.

  • Wina z oznaczeniem cosecha pochodzą przynajmniej w 85% ze wskazanego rocznika[4]. Samo oznaczenie cosecha oznacza zbiór[4].
  • Wina crianza dojrzewają przez przynajmniej 6 miesięcy w beczkach (w niektórych regionach dłużej[2]), a później, w zależności od koloru wina i regionu są jeszcze starzone w butelkach[4]. Czerwone wina crianza mogą trafić do sprzedaży po przynajmniej 2 latach od zbioru[4].
  • Wina reserva mogą być produkowane, jeśli wino nadaje się do dłuższego dojrzewania[4]. W porównaniu z cosechą obowiązkowy czas starzenia w beczce jest wydłużony dla czerwonych win do roku, a łączny okres starzenia, wliczając czas w butelce, dłuższy o rok, w zależności od koloru[4].
  • Wina gran reserva muszą dojrzewać przynajmniej półtora roku w beczkach z dębu i 3,5 roku w butelkach[2]
  • Wina joven są winami młodymi, które nie są starzone i przeznaczone są do szybkiej konsumpcji, mniej więcej w ciągu roku[2][4]. Niekiedy są krótko starzone w beczkach[2].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Schwarzwälder 2009 ↓, s. 572.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m Hugh Johnson, Jancis Robinson: Wielki atlas świata win. Buchmann, 2008, s. 191-193. ISBN 978-83-7670-164-6. (pol.)
  3. ↑ a b c Stevenson 2005 ↓, s. 304.
  4. ↑ a b c d e f g h i Stevenson 2005 ↓, s. 302.
  5. ↑ a b c d Karen MacNeil: The Wine Bible. Nowy Jork: Workman Publishing, 2001, s. 413. ISBN 978-1-56305-434-1. (ang.)
  6. ↑ Schwarzwälder 2009 ↓, s. 589.
  7. ↑ Schwarzwälder 2009 ↓, s. 574.
  8. ↑ a b Stevenson 2005 ↓, s. 305.

Bibliografia

  • David Schwarzwälder: Hiszpania. W: André Dominé: Wino. Wyd. 2. Ożarów Mazowiecki: Wydawnictwo Olesiejuk, 2009, s. 572-589. ISBN 978-83-7626-712-8. (pol.)
  • Tom Stevenson: The Sotheby's Wine Encyclopedia. Wyd. 4. Londyn: Dorling Kindersley, 2005. ISBN 0-7566-1324-8. (ang.)

Media użyte na tej stronie

Sherry Regulate Council - pic 2.jpg
(c) I, Mao06, CC-BY-SA-3.0
Sherry Regulate Council - picture 2
Jerez de la Frontera, Andalusia (Spain).
Etiqueta DO Toro.jpg
Autor: Xemenendura, Licencja: CC BY-SA 3.0
Etiqueta de vino de la DO Toro, Zamora, Castilla y León, España.