Klasztor św. Mojżesza Abisyńskiego

Klasztor św. Mojżesza Abisyńskiego
دير مار موسى الحبشي
Dajr Mar Musa al-Habaszi
Ilustracja
Państwo

 Syria

Miejscowość

Nabk

Kościół

Kościół katolicki obrządku syryjskiego

Przełożony

Paolo Dall’Oglio

Data budowy

VI wiek

Położenie na mapie Syrii
Ziemia34°01′18″N 36°50′32″E/34,021667 36,842222
Strona internetowa klasztoru

Klasztor św. Mojżesza Abisyńskiego (دير مار موسى الحبشي, Dajr Mar Musa al-Habaszi, lub Deir Mar Musa al-Habashi[1])[a] – założony w VI wieku klasztor chrześcijański, położony w pobliżu miasta An-Nabk, około 80 kilometrów na północny wschód od Damaszku w Syrii[2][3].

Historia

Pierwotnie w tym miejscu istniała rzymska wieża strażnicza służąca do obserwacji drogi wiodącej z Damaszku do Palmyry, która wchodziła w skład jedwabnego szlaku. Powstanie wieży datowane jest na II wiek. Legenda mówi, że założycielem klasztoru był żyjący w VI wieku święty Mojżesz Abisyński[4], ale prawdopodobnie pierwotnie patronem klasztoru był Mojżesz starotestamentowy[5]. Archeolodzy oceniają, że pierwszy budynek kościoła powstał pod koniec IV lub w V wieku po zniszczeniach spowodowanych prawdopodobnie przez trzęsienie ziemi, a biorąc pod uwagę sposób układania kamienia i zaprawy, został wzniesiony raczej przez mnichów niż przez fachowych murarzy. Przebudowa, datowana na VI wiek, dała budynkowi charakter bazyliki. Jakość prac murarskich z tego okresu była już znacznie lepsza. Data powstania najstarszych odkrytych tam fresków jest znana dzięki jednej z inskrypcji pochodzącej z 1208 roku. Budowla na przestrzeni lat była wielokrotnie przebudowywana, ale sylwetka głównego budynku zachowała charakter budowli obronnej[4]. Stara część zabudowań wykonana była wyłącznie z lokalnych materiałów i dzięki kolorystyce wtapiała się w otoczenie[3]. Klasztor przetrwał okres zawirowań związanych z włączeniem Syrii do świata islamskiego (w 634–635), a po zdobyciu Antiochii przez krzyżowców (w roku 1098) także czas kolejnych wypraw krzyżowych (XII i XIII wiek). To, że mała wspólnota chrześcijańska przetrwała burzliwy czas krucjat, podczas których zabijano Muzułmanów, Żydów i wszelkie rodzime społeczności, budzi wśród współczesnych badaczy zaskoczenie[4]. Mnisi przebywali w tym klasztorze do XIX wieku, potem klasztor na półtora wieku opustoszał i popadł w ruinę[3].

Widok na klasztor

Na przestrzeni wieków mnisi żyli w małych jaskiniach rozsianych wzdłuż uedu, lub bocznego wąwozu wiodącego do głównych zabudowań klasztornych. Podczas badań archeologicznych, które rozpoczęły się w 2004 roku, zinwentaryzowano ponad 30 grot, które zazwyczaj miały wymiary rzędu 2 x 2 metry[4].

Odbudowa i reaktywacja wspólnoty w XX wieku

Klasztor na nowo ożył w latach osiemdziesiątych XX wieku za sprawą Paolo Dall’Oglio, włoskiego jezuity, który włożył wiele wysiłku w jego odbudowę. Odbudowa została zakończona w 1994 roku. Dziś mieszka tam na stałe sześciu mnichów i trzy mniszki różnych obrządków: syryjsko-prawosławnego, maronickiego i katolickiego[3]. Powstała wspólnota prowadzi działania na rzecz dialogu międzyreligijnego[4].

Galeria – wnętrze kościoła

Uwagi

  1. Prawidłowy standard transkrypcji to Dayr (transkrypcja angielska) lub Dajr (transkrypcja polska), ale gdy wspólnota w klasztorze została przywrócona przez Włocha, Paolo Dall'Oglio, dla określania klasztoru ugruntowała się transkrypcja oparta na wymowie włoskiej: Deir

Przypisy

  1. Emma Loosley. Archaeology and cultural belonging in contemporary Syria: the value of archaeology to religious minorities. „World Archaeology”. 37 (4), s. 589–596, 2005. Taylor & Francis. DOI: 10.1080/00438240500395912. ISSN 1470-1375 (ang.). 
  2. دير مار موسى الحبشي Deir Mar Musa al-Habashi (ang.). Deir Mar Musa al-Habashi. [dostęp 2012-12-29].
  3. a b c d Piotr Piłasiewicz. List z Syrii. Boże Narodzenie w Deir Mar Musa. „Gazeta Wyborcza / Podróże” (pol.). 
  4. a b c d e Robert Mason. Monks and Masons at the Monastery of St. Moses the Abyssinian, Syria. „Archeological newsletter - The comittee For Field Archeology”. IV (4), 2008-12. Royal Ontario Museum, Toronto, Kanada (ang.). 
  5. Erica Dodd: The frescoes of Mar Musa al-Habashi: a study in medieval painting in Syria. Pontifical Institute of Mediaeval Studies, 2001, s. 202. ISBN 0-88844-139-8.

Media użyte na tej stronie

Syria location map3.svg
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Syria. De facto situation.
Flag of Syria.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Church of Deir Mar Musa 03.jpg
Autor: Bernard Gagnon, Licencja: CC BY-SA 3.0
Frescos in the Church of Deir Mar Musa al-Habashi or Monastery of Saint Moses the Abyssinian, Syria
Church of Deir Mar Musa 02.jpg
Autor: Bernard Gagnon, Licencja: CC BY-SA 3.0
Frescos in the Church of Deir Mar Musa al-Habashi or Monastery of Saint Moses the Abyssinian, Syria
Legenda klasztor.svg
Symbol klasztoru do legendy mapy
Deir Mar musa.Fresque Les élus.JPG
Autor: Henri Pidoux, Licencja: CC BY-SA 4.0
Extrait d'une fresque de l'église du monastère de Deir Mar Musa al-Habashi 13 km de Nabek (Syrie)
Mar Musa.jpg
Autor: Franco Pecchio from Milano, Italy, Licencja: CC BY 2.0

Deir Mar Musa al-Habashi. More info on the Wikipedia and on the Official site or check the Syriac Catholic Church

this photo has been chosen for the cover of the book of Guyonne de Montjou, Mar Musa
Church of Deir Mar Musa 04.jpg
Autor: Bernard Gagnon, Licencja: CC BY-SA 3.0
Frescos in the Church of Deir Mar Musa al-Habashi or Monastery of Saint Moses the Abyssinian, Syria
Deir Mar Musa2.jpg
The interior of the church of Deir Mar Musa
Church of Deir Mar Musa 01.jpg
Autor: Bernard Gagnon, Licencja: CC BY-SA 3.0
Interior of the Church of Deir Mar Musa al-Habashi or Monastery of Saint Moses the Abyssinian, Syria
Deir Mar Musa 04.jpg
Autor: Bernard Gagnon, Licencja: CC BY-SA 3.0
Frescos of the Last Judgment in the church of Deir Mar Musa al-Habashi or Monastery of Saint Moses the Abyssinian, Syria
Deir Mar Musa.jpg
The monastery of Deir Mar Musa