Klasztor Cysterek w Owińskach

Dawny klasztor Cysterek w Owińskach
Distinctive emblem for cultural property.svg nr rej. 2406 z 21 grudnia 1932[1]
Ilustracja
kościół pw. św. Jana Chrzciciela
Państwo Polska
MiejscowośćOwińska
Kościółrzymskokatolicki
Właścicielcysterki
Klauzuranie
Typ zakonużeński
Obiekty sakralne
Kościółśw. Jana Chrzciciela w Owińskach
FundatorPrzemysł I, Bolesław Pobożny
Stylbarok
Materiał budowlanycegła
Data budowy1721-1731
Data zamknięcia1835
Położenie na mapie gminy Czerwonak
Mapa konturowa gminy Czerwonak, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Dawny klasztor Cysterek w Owińskach”
Ziemia52°30′41″N 16°58′21″E/52,511389 16,972500

Klasztor Cysterek w Owińskach – dawny kościół i klasztor cysterek znajdujący się we wsi Owińska, w powiecie poznańskim, w gminie Czerwonak. Obecnie kościół służy jako świątynia parafialna, natomiast klasztor mieści Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych.

Architektura

Kościół poklasztorny, barokowy centralny z kopułą, zbudowany po pożarze starszego (1720) w latach 1721-1731 według projektu Pompeo Ferrari. Podczas okupacji kościół zamieniony na magazyn SS.

Świątynia posiada bogate barokowe wyposażenie wnętrza. Barokowe stalle z intarsjami oraz konfesjonały rzeźbione, rokokowe. Polichromia Adama Swacha 1729/1730. W zakrystii zniszczonej pożarem 1783, odbudowanej 1788 (data inkrustowana w posadzce) trzy stare portrety: ksieni Joanny Malczewskiej, 1720, ksieni Melchiory Gurowskiej około 1785 z podpisem malarza J. Michałowskiego, Rafała Gurowskiego (zmarłego 1797), kasztelana poznańskiego i starosty kolskiego. W wieży kościelnej mur gotycki z XV wieku.

Klasztor barokowy z początku XVIII wieku według projektu Jana Catenazziego, dokończony przez Pompeo Ferrari, drugie piętro nadbudowane 1880.

Obiekt otrzymał w 2013 nagrodę w konkursie Zabytek Zadbany, w kategorii najlepsza rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu[2]. 6 maja 2018 nastąpiła uroczystość poświęcenia wyremontowanego obiektu przez arcybiskupa Stanisława Gądeckiego[3].

Historia

  • 1241/1242 – prawdopodobne daty wystawienia aktu fundacyjnego braci: księcia poznańskiego Przemysła I i księcia Bolesława Pobożnego.
  • 1252 – przybycie 12 cysterek z Trzebnicy do Owińsk. Cysterki miały zapewne już od założenia swego domu, jak i inne klasztory w kraju i zagranicą, szkołę w której kształciły oprócz kandydatek do swego zakonu także i inne dziewczęta z domów ziemiańskich.
  • 1700 – rozpoczęcie budowy nowego kościoła i klasztoru według projektu Jana Catenazziego.
  • 1720-1728 – odbudowa budynków, po pożarze według koncepcji włoskiego architekta, Pompeo Ferrariego.
  • 1806 – klasztor odwiedza Napoleon Bonaparte w obecności generała Dezyderego Adama Chłapowskiego. Wizyta ta ma wymiar sensacyjno-kryminalny, bowiem podczas niej próbowano dokonać zamachu na Napoleona.
  • 1835 – kasata zakonu i przeniesienie cysterek do klasztoru w Ołoboku.
  • 1838 – utworzenie w budynkach klasztornych szpitala psychiatrycznego.
  • 1939 – eksterminacja pacjentów szpitala przez Niemców w ramach akcji T4.

Przypisy

  1. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolska. 2020-09-30.
  2. Jolanta Goszczyńska, Wielkopolscy laureaci konkursu Generalnego Konserwatora Zabytków „Zabytek Zadbany” w latach 2013-2015, w: Wielkopolski Biuletyn Konserwatorski, tom IV/2015, s. 304, ​ISBN 978-83-931388-9-0​.
  3. opr. Tomasz Sikorski, Powiat Poznański 2018, w: Prasowa Powiatowa 17., nr 31-32(41-42)/2018, s.4, ISSN 2544-3925

Bibliografia

  • Franciszek Jaśkowiak, Województwo poznańskie. Przewodnik, Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, Warszawa 1967, s. 270.

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Poznań County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Poznań County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.69 N
  • S: 52.14 N
  • W: 16.43 E
  • E: 17.41 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda klasztor.svg
Symbol klasztoru do legendy mapy
Ordre cistercien.svg
Autor: Mangouste35, Licencja: CC BY-SA 3.0
Cistercians' coat of arms
Czerwonak (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Czerwonak, Polska