Klasztor Esfigmenu

Klasztor Esfigmenu
Μονή Εσφιγμένου

Widok fasady Esphigmenou z pobliskiego nabrzeża
Państwo

 Grecja

Miejscowość

Athos

Kościół

Cerkiew Prawdziwie Prawosławnych Chrześcijan Hellady

Rodzaj klasztoru

cenobityczny

Typ zakonu

męski

Obiekty sakralne
Katolikon

Wniebowstąpienia Pańskiego

Położenie na mapie Św. Góry Athos
Mapa konturowa Św. Góry Athos, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Klasztor Esfigmenu”
Położenie na mapie Grecji
Ziemia40°21′10″N 24°08′17″E/40,352689 24,138053

Klasztor Esfigmenu (grec.: Μονή Εσφιγμένου) – jeden z klasztorów na Górze Athos. Położony jest w północno-wschodniej części półwyspu. Zajmuje osiemnaste miejsce w atoskiej hierarchii 20 samodzielnych monasterów[1]. Jest to monaster cenobityczny[1].

Historia

Klasztor i jego główna cerkiew (katholikon) poświęcone zostały Wniebowstąpieniu Pańskiemu[1]. Jego budowa szacowana jest na X albo XI wiek, jednak według klasztornej tradycji jego fundatorką była cesarzowa bizantyńska Pulcheria, co oznaczałoby, że pierwsza wspólnota monastyczna na tym miejscu działała już w V stuleciu, przed uformowaniem się republiki mnichów na Athos w jej obecnym kształcie[1].

W średniowieczu klasztor został trzykrotnie splądrowany przez piratów, a w XIV wieku spalony[1]. Okres jego odnowy rozpoczął się w XVII stuleciu; świetności monasteru nie przerwały zniszczenia, jakich doznał w czasie wojny o niepodległość Grecji[1]. W 1990 w Esfigmenu żyło 42 mnichów[1].

Konflikt klasztoru z Patriarchatem Konstantynopolitańskim

Zakonnicy zamieszkujący klasztor Esfigmenu pozostają od 1972 w konflikcie z Patriarchatem Konstantynopolitańskim, który jest zwierzchnikiem klasztorów Athos. Powodem sporu jest zaangażowanie patriarchów w ruch ekumeniczny i prowadzenie dialogu z Kościołem katolickim[2]. Przedstawiciele Esfigmenu opuścili Świętą Wspólnotę Athos i ogłosili odrzucenie jurysdykcji patriarchy[2]. Zbuntowani mnisi odmówili jednak opuszczenia zabudowań monasteru, zaś za swoje hasło przyjęli Prawosławie albo śmierć[2]. W związku z tym 14 grudnia 2002 patriarcha Konstantynopola usunął ich z Cerkwi prawosławnej[3]. W styczniu 2003 mnisi ponownie odmówili opuszczenia klasztoru[4]. Pozostali w nim także po tym, gdy Najwyższy Sąd Administracyjny Grecji ponowił nakaz opuszczenia obiektów[5]. W 2008 zakonnicy zagrozili wysadzeniem w powietrze całego klasztoru[6].

W 2009 sąd w Salonikach uznał mnichów za winnych utrudniania kanonicznego życia monasteru Esfigmenu i skazał ich na rok więzienia w zawieszeniu[7].

Równolegle ze wspólnotą zbuntowanych mnichów istnieje wspólnota legalna, która w oczach kanonicznych Kościołów prawosławnych jest jedynym kontynuatorem tradycji klasztoru Esfigmenu. Z powodu okupacji budynków monasterskich przez mnichów usuniętych z Kościoła, grupa ta czasowo zamieszkuje w Karies[8].

Architektura

Katholikon klasztoru, który jest użytkowany w naszych czasach, został wzniesiony w pierwszym dziesięcioleciu XIX wieku. W latach 1811, 1818 i 1841 były w nim prowadzone prace nad dekoracją wewnętrzną (freski). Posiada dwie boczne kaplice: Wprowadzenia Matki Bożej do Świątyni oraz Świętych Archaniołów. Oprócz głównej cerkwi klasztor posiada piętnaście mniejszych kaplic usytuowanych w różnych miejscach kompleksu jego zabudowań[1]. Z katholikonem sąsiaduje fiala, zaś po jego zachodniej stronie wznosi się budynek refektarza[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i The Monastery of Esfigmenou.
  2. ↑ a b c Prawosławie albo śmierć.
  3. ↑ Protocol Number 1110.
  4. ↑ Greece’s rebel monks in mountain stand-off.
  5. ↑ [1]=6&tx_ttnews[tt_news]=2793&tx_ttnews[backPid]=58&cHash=c5d13261a8 Sz. Krzyszczuk, Koniec sporu o monaster Esphigmenou na Górze Athos?]
  6. ↑ [2]=2&tx_ttnews[tt_news]=9512&tx_ttnews[backPid]=58&cHash=b7af0032d8 M. Kalina, Zbuntowani mnisi grożą wysadzeniem klasztoru].
  7. ↑ [3]=1&tx_ttnews[tt_news]=11729&tx_ttnews[backPid]=58&cHash=1d689b1359 M. Kalina, Sąd skazał zbuntowanych mnichów].
  8. ↑ Председатель ОВЦС встретился с делегацией афонского монастыря Эсфигмен.

Linki zewnętrzne

Klasztory Góry Athos

Karta Athos.PNG

Media użyte na tej stronie

Greece location map.svg
(c) Lencer, CC BY-SA 3.0
Location map of Greece

Equirectangular projection, N/S stretching 120 %. Geographic limits of the map:

  • N: 42.0° N
  • S: 34.6° N
  • W: 19.1° E
  • E: 29.9° E
Legenda klasztor.svg
Symbol klasztoru do legendy mapy
Karta Athos.PNG
Map (rough) of Athos, Greece, own work composed from various references
Mount Athos location map.svg
Autor: Xfigpower (pssst) 13:23, 4 November 2010 (UTC), Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Mount Athos

Equirectangular projection. Geographic limits of the map:

  • N: 40.50° N
  • S: 40.10° N
  • W: 23.95° E
  • E: 24.45° E
Esphigmenou monastery 2006.jpg
(c) Asgozzi z angielskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
View of Esphigmenou monastery in Mount Athos (April 2006).