Klasztor oo. franciszkanów w Toruniu

Klasztor oo. franciszkanów
w Toruniu
Distinctive emblem for cultural property.svg nr rej. A/402 z 13 lipca 1936
Ilustracja
Klasztor widziany od strony wschodniej
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Miejscowość

Toruń

Kościół

rzymskokatolicki

Właściciel

franciszkanie

Fundator

kasztelan bydgoski Stanisław Sokołowski

Data budowy

1644

Data zamknięcia

1832

Data reaktywacji

1987

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Klasztor oo. franciszkanóww Toruniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia52°59′39″N 18°35′53″E/52,994167 18,598056

Klasztor oo. franciszkanów w Toruniu – dom klasztorny Zakonu Braci Mniejszych w Toruniu.

Lokalizacja

Klasztor znajduje się w lewobrzeżnej części miasta, w dzielnicy Podgórz, przy ul. Poznańskiej 49, w sąsiedztwie dawnego Ratusza Podgórskiego oraz Domu Muz.

Historia

W 1641 r. reformaci próbowali osiąść przy kościele św. Wawrzyńca przed Bramą Chełmińską w Toruniu, co spowodowało gwałtowny sprzeciw władz miejskich oraz konkurencyjnego zakonu bernardynów. Dzięki protekcji biskupa chełmińskiego Kaspra Działyńskiego kilka lat spędzili w jego toruńskiej kamienicy. Dzięki staraniom Stanisława Sokołowskiego z Wielkiej Wrzący, kasztelana bydgoskiego i starosty dybowskiego, uzyskano zgodę królewską na lokalizację klasztoru po przeciwnej stronie Wisły, na terenie wsi Piaski, u granic miasteczka Podgórza (obecnie ul. Poznańska), gdzie osiedli w prowizorycznych zabudowaniach 3 października 1644 r. Konsekracja kościoła p.w. świętych Piotra i Pawła miała miejsce 22 czerwca 1659 r., jednak prace budowlane trwały jeszcze do 1661 r. W międzyczasie w niewykończonym klasztorze podczas oblężenia załogi szwedzkiej w Toruniu przez siły polskie w czasie potopu, od września do 5 listopada 1658 r. przebywała królowa Ludwika Maria ze swym dworem, której krótko towarzyszył król Jan Kazimierz. Wśród zakonników nie brakło jednostek wybitnych, mnisi posiadali też sporą bibliotekę. Klasztor należał do wielkopolskiej, a od 1750 r. do pruskiej prowincji zakonnej. Jeszcze w końcu XVIII w. w klasztorze były prowadzone prace budowlane. Od spalenia drewnianej zabudowy Podgórza (w tym fary św. Anny) przez wojska francuskie w 1813 r., kościół pełni funkcje parafialne. W 1832 r. konwent został skasowany przez władze pruskie. W klasztorze mieściła się odtąd plebania, szkoła i zabudowania gospodarcze, a stan budynków ulegał pogorszeniu. Poważniejsze prace remontowe podjęto przed I wojną światową dzięki energii ks. Józefa Domachowskiego. 24 stycznia 1945 r. zabudowania zostały uszkodzone wskutek wybuchu pociągu z amunicją. 1 lutego 1949 r. kościół był pierwszą świątynią ówczesnej archidiecezji gnieźnieńskiej, którą odwiedził w drodze na ingres do katedry arcybiskup Stefan Wyszyński. Otrzymał w darze od parafii XVII-wieczny obraz przedstawiający "Naigrawanie". W latach pięćdziesiątych były prowadzone prace konserwatorskie w kościele. 1 lipca 1987 r. powrócili franciszkanie, którzy prowadzą parafię i z energią przystąpili do odbudowy klasztoru[1][2][3][4].

Klasztor znajduje się w gminnej ewidencji zabytków (nr 2352)[5].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. Historia kościoła |, franciszkaniewtoruniu.net [dostęp 2018-07-13] (pol.).
  2. Twoje-Miasto Sp., Sanktuarium MB Podgórskiej Niepokalanej Królowej Rodzin w Toruniu, diecezja-torun.pl [dostęp 2018-07-13] (pol.).
  3. JW Web Development, Toruń, Atrakcje Torunia, Przewodnik po Toruniu, Zwiedzanie Torunia z przewodnikiem, Przewodnicy miejscy Toruń przewodnik miejski Informacja turystyczna, Zabytki Torunia i kujawsko-pomorskiego, Muzea, Historia, Pierniki toruńskie, Twierdza Toruń, www.turystyka.torun.pl [dostęp 2018-07-13] (pol.).
  4. serwis informacyjny - franciszkanie.pl, old.franciszkanie.pl [dostęp 2018-07-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-13].
  5. Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 126.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Toruń location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa miasta Toruń, Polska
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Legenda klasztor.svg
Symbol klasztoru do legendy mapy
Torun kosciol ss Piotra i Pawla od zach.jpg
Autor: Pko, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Toruń - Podgórz. Kościół śś. Piotra i Pawła i klasztor poreformacki (ob. franciszkański) od strony zachodniej
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Toruniu.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Toruniu
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Toruniu0.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Toruniu0
Torun zespol klasztorny na Podgorzu1.jpg
Autor: Tomasz Barc, Licencja: CC BY-SA 3.0
Toruń Podgórz, ul. Poznańska 49 - zespół klasztorny poreformacki:
  • - kościół, obecnie parafialny pw. św. Apostołów Piotra i Pawła, 1644 r., XVIII w.
  • - klasztor, obecnie plebania oraz klasztor franciszkanów, poł. XVII, XVIII w.
zabytek nr A/402 z 13.07.1936
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Toruniu1.jpg
Autor: Mateuszgdynia, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Toruniu1