Klemens Rudnicki

Klemens Rudnicki

„Klimek”

generał brygady
Data i miejsce urodzenia	28 marca 1897 Żydaczów, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	12 czerwca 1992 Londyn, Wielka Brytania
Przebieg służby
Lata służby	1914–1947
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich Szwadron Kawalerii KOP „Podświle” 7 Pułk Strzelców Konnych Wielkopolskich 9 Pułk Ułanów Małopolskich 6 Lwowska Dywizja Piechoty 1 Dywizja Pancerna
Stanowiska	dowódca szwadronu zastępca dowódcy pułku dowódca pułku kawalerii dowódca brygady piechoty zastępca dowódcy dywizji dowódca dywizji pancernej Generalny Inspektor Sił Zbrojnych
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna bolszewicka II wojna światowa kampania wrześniowa kampania włoska 1944-1945
Odznaczenia

Klemens Rudnicki 1944

Klemens Stanisław Rudnicki, ps. „Klimek” (ur. 28 marca 1897 w Żydaczowie, zm. 12 czerwca 1992 w Londynie) – oficer dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej i Polskich Sił Zbrojnych, 1 kwietnia 1945 roku mianowany generałem brygady, a 11 listopada 1990 roku mianowany przez Prezydenta RP na uchodźstwie generałem dywizji.

Życiorys

Pochodził z rodziny senatorskiej Rudnickich pieczętującej się herbem Lis. Był synem Zygmunta, starosty trembowelskiego i Stefanii Marynowskiej herbu Niezgoda^[1]. Wnuk pisarki Zofii z Mrozowickich Rudnickiej. Działał w „Zarzewiu” i w Drużynach Strzeleckich. Od sierpnia do września 1914 w Legionie Wschodnim, potem, jako podporucznik rezerwy został powołany do armii austriackiej. Ciężko ranny nad Isonzo. Na podporucznika został awansowany ze starszeństwem z 1 grudnia 1917 roku w korpusie oficerów rezerwy piechoty. Pełnił wówczas służbę w c. i k. 15 pułku piechoty^[2].

W listopadzie 1918 roku został przyjęty do Wojska Polskiego. Zweryfikowany w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 służył w 2 pułku Szwoleżerów Rokitniańskich. 11 czerwca 1927 roku został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy 7 szwadronu kawalerii^[3]. 18 lutego 1928 roku awansował na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 31. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[4]. 23 grudnia 1929 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu 1929–1931. Z dniem 1 września 1931 roku, po ukończeniu kursu i uzyskaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, przeniesiony został do Wyższej Szkoły Wojennej, na stanowisko wykładowcy taktyki ogólnej. Od kwietnia 1933 roku był zastępcą dowódcy 7 pułku strzelców konnych wielkopolskich^[5][6]. Mianowany w roku następnym podpułkownikiem wrócił do Wyższej Szkoły Wojennej na stanowisko kierownika katedry taktyki ogólnej. W 1938 został dowódcą 9 pułku Ułanów Małopolskich, stacjonującego w garnizonie Trembowla.

Na czele tego pułku walczył w kampanii wrześniowej 1939. Po zakończeniu walk organizował pracę konspiracyjną na terenie okupacji sowieckiej we Lwowie. Aresztowany przez NKWD trafił do więzienia na Łubiance w Moskwie. Uwolniony we wrześniu 1941 po wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej i układzie Sikorski-Majski. Natychmiast objął stanowisko zastępcy dowódcy 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty^[7]. 11 grudnia 1941 roku został mianowany pułkownikiem w korpusie oficerów kawalerii. W kwietniu 1942 roku został dowódcą 6 Lwowskiej Dywizji Piechoty, a we wrześniu tego roku dowódcą 6 Brygady Strzelców. W październiku 1943 roku został zastępcą dowódcy 5 Kresowej Dywizji Piechoty. Walczył pod Monte Cassino i pod Bolonią, w całej kampanii włoskiej zyskując sobie miano dobrego dowódcy^[8]. 1 kwietnia 1945 roku awansowany do stopnia generała brygady, a w maju (już po zakończeniu działań wojennych) objął dowództwo 1 Dywizji Pancernej^[9].

Po demobilizacji w 1947 osiadł w Londynie. Po 10 latach uzyskał pożyczkę, pozwalającą mu na założenie salonu meblowego z antykami; prowadził również renowację obrazów, co pozwalało mu na uzyskanie środków utrzymania^[10]. Od 1966 do śmierci był prezesem Zrzeszenia Kół Pułkowych Kawalerii w Wielkiej Brytanii. Od października 1980 roku był Generalnym Inspektorem Sił Zbrojnych^[11]. 3 maja 1983 został powołany na członka Głównej Komisji Skarbu Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej^[12]. Autor wspomnień Na polskim szlaku wydanych w Londynie przez Gryf Publications Ltd. w 1952 roku, kilkakrotnie wznawianych, następnie wydanych w roku 1990 przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich we Wrocławiu.

11 listopada 1990 roku Prezydent RP na Uchodźstwie, Ryszard Kaczorowski awansował go do stopnia generała dywizji.

Rodzina

Był żonaty z Wandą Marią Scazighino, córką Feliksa i Stanisławy z Komarnickich. Teściowie wraz z bratową i jej dwoma synami Rogerem i Feliksem zostali deportowani w głąb ZSRR. Miał trzy córki: Lenę, Karolinę (Krzysię) i najmłodszą Stefanię. Żona i córka Karolina były żołnierzami AK. „Krzysia” była sanitariuszką i zginęła w powstaniu warszawskim. Jego młodszy brat, Karol Rudnicki, major kawalerii był ofiarą zbrodni katyńskiej.

Wywód przodków

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Wojskowego Virtuti Militari (za wojnę 1939)
• Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 37 (za bitwę pod Monte Cassino)^[13]
• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 8163 (za wojnę 1918–1920)
• Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski (2 marca 1987)^[14][15]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie w 1921)^[16]
• Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1937)^[17]
• Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino nr 14811^[18] (1944)^[19]
• Order Oranje-Nassau II klasy (Holandia) (3 kwietnia 1946)^[19]
• Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) (31 grudnia 1944)^[19]
• Srebrny Medal Waleczności II klasy (Austro-Węgry)^[20]
• Krzyż Wojskowy Karola (Austro-Węgry)^[20]

Przypisy

Wkroczenie oddziałów 2 Korpusu Polskiego do Bolonii. W samochodzie gen. Klemens Rudnicki (za kierownicą) i gen. Zygmunt Bohusz-Szyszko

Bibliografia

• Ranglisten des kaiserlichen und königlichen Heeres 1918. Wiedeń: 1918.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Klemens Rudnicki: Na polskim szlaku. Wspomnienia z lat 1939–1947. Wrocław: Ossolineum, 1990. ISBN 83-04-03695-9.
• Zbigniew Mierzwiński: Generałowie II Rzeczypospolitej. Warszawa: Wydawnictwo Polonia, 1990. ISBN 83-7021-096-1.
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• CezaryC. Leżeński CezaryC., LesławL. Kukawski LesławL., O kawalerii polskiej XX wieku, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, ISBN 978-83-04-03364-1 .
• Gabriele Baumgartner: Polski Indeks Biograficzny / Polnischer Biographischer Index. Wyd. 2. T. 3. München: K. G. Saur Verlag, 2004, s. 1398. ISBN 3-598-34506-2. (niem.)
• Melchior Wańkowicz: Bitwa o Monte Cassino. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2009. ISBN 978-83-7648-106-7.