Kleptoplastia

Elysia chlorotica

Kleptoplastia[1] (kleptoplastydia) – forma symbiozy, występującej pomiędzy plastydami glonów, a organizmami żerującymi na nich. W kleptoplastii organizm ma zdolność do przejmowania i przytrzymywania funkcjonujących plastydów (zwykle chloroplastów) z trawionych ciał ofiar[2]. Termin angielski został po raz pierwszy użyty w roku 1990, dla określenia symbiozy pomiędzy komórkami ślimaka Elysia chlorotica i chloroplastami glona z rodzaju Vaucheria[3]. Funkcjonujące plastydy zachowują się w ciele ślimaka do 14 miesięcy[4]. Dwa inne gatunki zwierząt zdolne do kleptoplastii to wirki Baicalellia solaris i Pogaina paranygulgus, które korzystają z chloroplastów różnych okrzemek[5]. Zjawisko kleptoplastii stwierdzone zostało jako dość częste także u bruzdnic i orzęsek[2].

Costasiella kuroshimae, inny ślimak morski, wykorzystujący nietknięte, funkcjonujące chloroplasty glonów ze swojego pożywienia.

Przypisy

  1. Paweł Szprot, Elysia chlorotica – „naturalne” GMO, Wanda Małek (red.), „Biuletyn informacyjny PTG” (17/2010), Lublin 2011, s. 15.
  2. a b Beatrycze Nowicka, Jerzy Kruk. Fotosynteza u eukariontów, czyli krótka historia endosymbiozy. „Kosmos”. 65, 2, s. 187-195, 2016. 
  3. Clark, K. B., K. R. Jensen, and H. M. Strits. Survey of functional kleptoplasty among West Atlantic Ascoglossa (=Sacoglossa) (Mollusca: Opistobranchia).. „The Veliger”. 33, s. 339–345, 1990. ISSN 0042-3211. 
  4. Katharina Händeler i inni, Functional chloroplasts in metazoan cells - a unique evolutionary strategy in animal life, „Frontiers in Zoology”, 6 (28), 2009, DOI10.1186/1742-9994-6-28, PMID19951407 (ang.).
  5. Niels W.L. Van Steenkiste i inni, A new case of kleptoplasty in animals: Marine flatworms steal functional plastids from diatoms, „Science Advances”, 5 (7), 2019, eaaw4337, DOI10.1126/sciadv.aaw4337 (ang.).

Media użyte na tej stronie

Elysia-chlorotica-body.jpg
Autor: Karen N. Pelletreau et al., Licencja: CC BY 4.0
Anatomy of the sacoglossan mollusc Elysia chlorotica. Sea slug consuming its obligate algal food Vaucheria litorea. Small, punctate green circles are the plastids located within the extensive digestive diverticula of the animal.