Klimontów (Sosnowiec)

Klimontów
	Dzielnica Sosnowca
	; Kolonia im. Pstrowskiego
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miasto	Sosnowiec
Prawa miejskie	1967-1975
W granicach Sosnowca	1975
SIMC	0943546
Powierzchnia	6,13 km²
	Położenie na mapie Sosnowca Klimontów
	Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Klimontów
	Położenie na mapie województwa śląskiego Klimontów
	50°16′33″N 19°11′41″E/50,275833 19,194722
	Portal Polska

Klimontów – wschodnia, duża dzielnica Sosnowca. W latach 1967–1975 samodzielne miasto w powiecie będzińskim.

Położenie

Klimontów pod względem historycznym znajduje się w Zagłębiu Dąbrowskim, administracyjne jest dzielnicą miasta Sosnowiec.

Graniczy od północy z Zagórzem (rozbudowanym o tereny Klimontowa), od wschodu z Porąbką, od południa z Dańdówką, a od zachodu z Sielcem.

Wschodnim obrzeżem przebiega droga ekspresowa S1 nieposiadająca tutaj węzła.

W dzielnicy wyodrębnia się:

Kolonia im. Wincentego Pstrowskiego (domki fińskie)
os. Zapolskiej
Kamienice ul. Kraszewskiego
os. Zielona Dolina
os. Wzgórze
os. Słoneczne

Nazwa

Nazwa dzielnicy pochodzi od założyciela Klimunta, czyli staropolskiej wersji imienia Klemens. Franciszek Piekosiński wymienia jako zasadźcę osady Klimunta z rodu Lisów żyjącego w XII w.^[1]

W latach (1470–1480) Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis wymienia Klimontów jako osobną wieś w formach Clymonthow oraz Clymuntow^[2].

Historia

Data	Wydarzenie
1228	Początki wsi „Klimutów” założonej na polach koło Zagórza.
1487	Król Kazimierz IV Jagiellończyk włącza Klimontów, Pogoń i Sielec do swoich dóbr będzińskich^[3].
1630	Mieszkańców Klimontowa dziesiątkuje zaraza.
1795–1807	Wieś pod zaborem pruskim.
1807	Utworzenie z części ziem zaboru pruskiego, w tym z Klimontowa, Księstwa Warszawskiego.
1813	Na dzisiejszym rogu ulic Klonowej i Makuszyńskiego zostają pochowani żołnierze napoleońscy wracający spod Moskwy^[3].
1815	Klimontów staje się częścią zaboru rosyjskiego.
5 maja 1863	Pacyfikacja przysiółka Rabka w odwecie za pomoc powstańcom styczniowym^[3].
1898–1908	Budowa kopalni w Klimontowie.
1914–1918	Klimontów pod okupacją austriacką^[4].
maj 1917	Strajk na kopalni^[3].
listopad 1918	Milicja Ludowa PPS rozbraja wojska okupacyjne^[5].
lato 1919	Epidemia czerwonki^[6].
1921	Pożar osiedla i pandemia grypy hiszpanki^[6].
marzec 1933	Dziesięciodniowy strajk głodowo-okupacyjny na kopalni spowodowany decyzją o zatopieniu szybów^[7].
1 czerwca 1939	Uruchomienie pierwszego połączenia autobusowego na trasie Śródmieście Sosnowca – Maczki.
31 sierpnia 1939	II pluton 26 Eskadry Obserwacyjnej zajmuje lądowisko przy cmentarzu pekińskim^[8].
4 września 1939	Stacjonujący od poprzedniego dnia we dworze sztab 55 Dywizji Piechoty oraz dowódca Grupy Operacyjnej „Śląsk” opuszczają Klimontów, który po południu zajmuje Wehrmacht mordują dziewięciu cywili^[9].
8 października 1939	Zagłębie Dąbrowskie zostaje zaanektowane przez III Rzeszę^[10].
jesień 1939	W Klimontowie tworzą się, wchodzące potem w skład Armii Krajowej, konspiracyjne grupy Związku Orła Białego oraz Polskiej Partii Socjalistycznej^[a]. Napływ uchodźców z Górnego Śląska. Odtopienie i uruchomienie kopalni pod nazwą „Bismarck”^[11]^[3].
1942	Swoją działalność w Klimontowie rozpoczyna Polska Partia Robotnicza^[12].
1943	Do pracy na kopalni „Klimontów” skierowani zostają brytyjscy jeńcy wojenni. Przesiedlenie miejscowych Żydów do sosnowieckiego Getta^[13]^[14].
24 stycznia 1945	Należący zarówno do AK, jak i AL górnicy ratują miejscową kopalnię przez zatopieniem, tego samego dnia Armia Czerwona zajmuje Klimontów tracąc przy tym 49 zabitych żołnierzy^[3]^[11]^[15].
1 maja 1952	Uruchomienie połączenia tramwajowego ze Śródmieściem Sosnowca.
13 listopada 1954	Nadanie statusu osiedla (typu miejskiego).
4 marca 1957	Ustanowienie rzymskokatolickiej Parafia Chrystusa Króla^[16].
1958–1960	Budowa klimontowskiego kościoła.
1 maja 1959	Uruchomienie połączenia tramwajowego między Klimontowem i Porąbką.
1967	Uzyskanie praw miejskich.
1974	Z połączanie kopalń „Klimontów” i „Mortimer-Porąbka” powstaje KWK „Czerwone Zagłębie”^[17].
1 czerwca 1975	Utrata statusu miasta, przyłączenie do Sosnowca jako dzielnica.
24 kwietnia 1996	Powstaje Stowarzyszenie Rozwoju Klimontowa^[18].
31 grudnia 1998	Zakończenie wydobycia węgla w KWK „Porąbka-Klimontów” (do 1992 „Czerwone Zagłębie”)^[19].
10 września 1999	W dzielnicy powstaje Centrum Pediatrii im. Jana Pawła II w Sosnowcu^[20].

Osoby związane z Klimontowem

Zobacz też

Uwagi

↑ Podczas okupacji Polska Partia Socjalistyczna działała pod nazwą „Ruch Mas Pracujących Polski Wolność-Równość-Niepodległość” (do oficjalnej nazwy powrócono 2 maja 1944). W Zagłębiu Dąbrowskim przez cały okres II wojny światowej używano jednak tradycyjnej nazwy partii.

Przypisy

↑ Franciszek Piekosiński, Rycerstwo polskie wieków średnich. Kraków 1901, str. LXV.
↑ Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, Liber Beneficiorum, Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, s. 205.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Kalendarium, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-02-11] .
↑ Austriacka okupacja Klimontowa, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-01-29] .
↑ https://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-b&request=000000445&find_code=SYS&local_base=ARS10.
↑ ^a ^b Historia Kopalni Klimontów, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-02-11] .
↑ W Zagłębiu strajk w kopalni! Górnicy z Mortimera i Klimontowa strajkowali w 1933 | Dziennik Zachodni, dziennikzachodni.pl [dostęp 2020-02-11] (pol.).
↑ Lotnisko polowe na polach koło cmentarza pekińskiego w Klimontowie, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-01-31] .
↑ Wrzesień '39 w Klimontowie, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-02-11] .
↑ Była ziemia podludzi. Administracja III Rzeszy Niemieckiej na zajętych ziemiach, b2-biznes.pl [dostęp 2020-01-29] (pol.).
↑ ^a ^b Historia Kopalni Klimontów, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-01-29] .
↑ http://www.24ikp.pl/skarby/felietony/postacie/20100924kociol_ja/tekst600_06.php.
↑ Obóz jeńców brytyjskich w Klimontowie, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-01-29] .
↑ Historia dzielnicy, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-02-11] .
↑ Zbigniew Jaskiernia – SOSNOWIEC, www.jaskiernia.pl [dostęp 2020-01-31] (pol.).
↑ Sosnowiec-Klimontów, Parafia pw. Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata – Diecezja Sosnowiecka, diecezja.sosnowiec.pl [dostęp 2020-09-25] .
↑ KWK Czerwone Zagłębie: postindustrialny spacer po dawnym ruchu Porąbka [ZDJĘCIE] | Sosnowiec Nasze Miasto, sosnowiec.naszemiasto.pl [dostęp 2020-01-31] (pol.).
↑ Wsparcie Społeczne Sosnowiec – Baza NGO – Stowarzyszenia KRS – Stowarzyszenie Rozwoju Klimontowa, www.wsparcie.sosnowiec.pl [dostęp 2020-02-11] (pol.).
↑ Eksploratorzy • Zobacz wątek – KWK Porąbka-Klimontów (Ignacy, Mortimer, Czerwone Zagłębie) w Sosnowcu, www.eksploratorzy.com.pl [dostęp 2020-02-11] (pol.).
↑ https://www.centrum-pediatrii.com.pl/onas/historia.

Linki zewnętrzne

Oficjalna strona internetowa dzielnicy Klimontów
Klimontów (Sosnowiec) w Encyklopedii Zagłębia Dąbrowskiego
Klimontów 1, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 149 .

[11] Podczas okupacji Polska Partia Socjalistyczna działała pod nazwą „Ruch Mas Pracujących Polski Wolność-Równość-Niepodległość” (do oficjalnej nazwy powrócono 2 maja 1944). W Zagłębiu Dąbrowskim przez cały okres II wojny światowej używano jednak tradycyjnej nazwy partii.

[1] Franciszek Piekosiński, Rycerstwo polskie wieków średnich. Kraków 1901, str. LXV.

[2] Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, Liber Beneficiorum, Aleksander Przezdziecki, Tom II, Kraków 1864, s. 205.

[autonazwa1-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Kalendarium, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-02-11] .

[4] Austriacka okupacja Klimontowa, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-01-29] .

[5] ttps://bs.sejm.gov.pl/F?func=find-b&request=000000445&find_code=SYS&local_base=ARS10.

[autonazwa2-6] Historia Kopalni Klimontów, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-02-11] .

[7] W Zagłębiu strajk w kopalni! Górnicy z Mortimera i Klimontowa strajkowali w 1933 | Dziennik Zachodni, dziennikzachodni.pl [dostęp 2020-02-11] (pol.).

[8] Lotnisko polowe na polach koło cmentarza pekińskiego w Klimontowie, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-01-31] .

[9] Wrzesień '39 w Klimontowie, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-02-11] .

[10] Była ziemia podludzi. Administracja III Rzeszy Niemieckiej na zajętych ziemiach, b2-biznes.pl [dostęp 2020-01-29] (pol.).

[autonazwa3-12] Historia Kopalni Klimontów, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-01-29] .

[13] ttp://www.24ikp.pl/skarby/felietony/postacie/20100924kociol_ja/tekst600_06.php.

[14] Obóz jeńców brytyjskich w Klimontowie, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-01-29] .

[15] Historia dzielnicy, klimontow.na12.pl [dostęp 2020-02-11] .

[16] Zbigniew Jaskiernia – SOSNOWIEC, www.jaskiernia.pl [dostęp 2020-01-31] (pol.).

[17] Sosnowiec-Klimontów, Parafia pw. Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata – Diecezja Sosnowiecka, diecezja.sosnowiec.pl [dostęp 2020-09-25] .

[18] KWK Czerwone Zagłębie: postindustrialny spacer po dawnym ruchu Porąbka [ZDJĘCIE] | Sosnowiec Nasze Miasto, sosnowiec.naszemiasto.pl [dostęp 2020-01-31] (pol.).

[19] Wsparcie Społeczne Sosnowiec – Baza NGO – Stowarzyszenia KRS – Stowarzyszenie Rozwoju Klimontowa, www.wsparcie.sosnowiec.pl [dostęp 2020-02-11] (pol.).

[20] Eksploratorzy • Zobacz wątek – KWK Porąbka-Klimontów (Ignacy, Mortimer, Czerwone Zagłębie) w Sosnowcu, www.eksploratorzy.com.pl [dostęp 2020-02-11] (pol.).

[21] ttps://www.centrum-pediatrii.com.pl/onas/historia.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[a]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

Przynależność wojewódzka	gubernia piotrkowska (1867–1915) woj. kieleckie (II RP) (1919–39) woj. kieleckie (1945) woj. śląskie (1945–50) woj. katowickie (1950–53) woj. stalinogrodzkie (1953–56) woj. katowickie (1956–75)
Miasta	Będzin (do 1948 →) Czeladź (do 1870 i 1915–51 →) Dąbrowa (Górnicza) (1916–49 →) Grodziec (od 1951) Kazimierz Górniczy (od 1967) Klimontów (od 1967) Koziegłowy (do 1870) Łagisza (1969–72 →) Modrzejów (do 1870) Mrzygłód (do 1870 i 1915–19) Porąbka (1967–72 →) Siewierz (do 1870) Sosnowiec (1902–28 →) Strzemieszyce Wielkie (od 1954) Włodowice (do 1870) Wojkowice (od 1962) Zagórze (od 1967) Zawiercie (1915–26 →) Ząbkowice (od 1962) Żarki (do 1870)
Osiedla (1954–72)	Gołonóg (1957–60) Kazimierz (1954–66 →) Klimontów (1954–66) Maczki (1958–72 →) Ostrowy Górnicze (1956–66 →) Porąbka (1956–66) Wojkowice Komorne (1954–62) Zagórze (1954–66) Ząbkowice (1956–62)
Gminy wiejskie (1867–1954 i 1973–75)	Bobrowniki (1867–1954 i od 1973) Choroń (1867–1925) Dąbrowa Górnicza (1909–16) Gołonóg (de facto 1941–54, de jure 1950–54) Górnicza (1874–1909) Grodziec (1915–51) Gzichów (1867–1915) Kazimierz (1950–54) Koziegłowy (1867–1919) Koziegłowy (1919–26 →) Koziegłówki (1919–26 →) Kromołów (← 1890–1926 →) Łagisza (1915–54) Łosień (1867–1954 i od 1973) Mierzęcice (1915–26 →) Mrzygłód (1919–26 →) Myszków (1924–26 →) Niegowa (1867–1926 →) Niwka (1915–53) Olkusko-Siewierska (1867–1915, 1919–41 i 194?–49) Osad Górniczych (1867–1874) Ożarowice (1867–1941 i 1945–49) Pińczyce (1867–1926 →) Poraj (1915–19 i 1925–26 →) Poręba (Mrzygłodzka) (1867–1926 →) Psary (od 1973) Rokitno Szlacheckie (1867–1926 →) Rudnik–Wielki (1867–1926 →) Sączów (1941–45 i 1950–54) Siewierz (1890–1926 →) Strzemieszyce (1941–4?) Strzemieszyce Wielkie (1950–54) Sulików (1867–1915) Włodowice (1867–1926 →) Wojkowice Kościelne (de facto 1867–1941, de jure 1867–1949; i od 1973) Wysoka (1915–19) Zagórze (Olkuskie) (1867–1874 i 1909–54) Ząbkowice (de facto 1941–54, de jure 1950–54; i od 1973) Żarki (1867–1926 →)
Gromady (1954–72)	Błędów (1954–61) Bobrowniki (1954–72) Dąbie (1954–72) Dobieszowice (1954–72) Gołonóg (1954–56) Kazimierz (1954) Klimontów (1954) Łagisza (1954–68) Łosień (1954–72) Maczki (1954–57) Okradzionów (1954–72) Ostrowy Górnicze (1954–55) Ożarowice (1954–56 →) Porąbka (1954–55) Psary (1954–72) Rogoźnik (1954–72) Sarnów (1954–72) Sączów (1954–72) Siemonia (1954–61) Strzemieszyce Małe (1954–72) Strzemieszyce Wielkie (1954) Strzyżowice (1954–72) Tąpkowice (1954–56 →) Tuczna Baba / Tucznawa (1954–72) Ujejsce (1954–72) Wojkowice Komorne (1954) Wojkowice Kościelne (1954–72) Zagórze (1954) Ząbkowice (1954–55) Żychcice (1954–61)

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne