Klismos

© Marie-Lan Nguyen / Wikimedia Commons, CC BY 2.5
Kobieta siedząca na klismos. Fragment ceramiki

Klismos (gr.: κλισμός) – rodzaj krzesła używanego w starożytnej Grecji; było znane już w okresie archaicznym, swoją najbardziej dojrzałą formę osiągnęło w V w. p.n.e.[1]

Krzesło to miało łukowate, silnie wygięte na zewnątrz, zwężające się nogi, z których tylne przechodziły w odchylone oparcie. Pozioma deska oparcia była pierwotnie prosta, następnie przyjęła formę wygiętą, wygodniejszą dla siedzącej osoby. Mebel był lekki i elegancki, bardzo dobrze dostosowany do proporcji ludzkiego ciała.

Nie zachowały się oryginalne meble greckie, również klismos, wiedzę o nich czerpiemy z przedstawień na malarstwie wazowym, z płaskorzeźb, małych figurek terakotowych oraz z przekazów literatury[2][3]. Na tych przedstawieniach klismos jest używane przede wszystkim przez kobiety, mężczyźni siedzą na thronos lub kathedra, spowodowane jest to prawdopodobnie małą wytrzymałością tego pierwszego. Przypuszcza się, że z powodu swej delikatnej konstrukcji (brak poprzeczek wiążących nogi i silne ich wygięcie ), klismos było nietrwałe[2]. Siedzisko było wyplatane ze skórzanych pasków lub sznurów.

Kolejna hipoteza wiąże się z techniką wykonania - ponieważ Grecy znali metodę wyginania drewna na gorąco, uważa się, że właśnie w tej technologii wykonywano klismos[4].

Krzesło zostało w późniejszym okresie przejęte przez Rzymian. Ponowne zainteresowanie tą formą mebla pojawiło się w klasycyzmie.

Przypisy

  1. red. Stefan Kozakiewicz: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1976, s. 219.
  2. a b Janina Gostwicka: Dawne krzesła. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1986, s. 8-9, seria: Sztuka zdobnicza. ISBN 83-03-01518-4.
  3. Gyula Kaesz: Meble stylowe. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich- Wydawnictwo, 1990, s. 49. ISBN 83-04-03096-9.
  4. Stefan Sienicki: Historia architektury wnętrz mieszkalnych. Warszawa: Budownictwo i Architektura, 1954, s. 34.

Media użyte na tej stronie