Klomipramina

Klomipramina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C19H23ClN2

Masa molowa

314,86 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

303-49-1

PubChem

2801

DrugBank

DB01242

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

N06AA04

Klomipraminaorganiczny związek chemiczny z grupy dibenzoazepin, trójpierścieniowy lek przeciwdepresyjny, chlorowana pochodna imipraminy. Do lecznictwa wprowadzony w latach 60. XX wieku przez szwajcarski koncern Novartis.

Mechanizm działania

Klomipramina hamuje wychwyt zwrotny serotoniny i noradrenaliny ze szczeliny synaptycznej (wychwyt serotoniny jest hamowany w znacznie większym stopniu[2][3]), zaś jej główny metabolit, demetyloklomipramina, silniej hamuje wychwyt noradrenaliny. Klomipramina blokuje również receptory muskarynowe, histaminowe, dopaminergiczne, serotoninergiczne oraz receptory α.

Farmakokinetyka

Biodostępność po podaniu doustnym wynosi ok. 50%. Maksymalne stężenie w osoczu występuje po około 2–6 godzinach (średnio 4,7 godziny) po podaniu doustnym. Wiąże się w około 97–98% z białkami osocza, głównie z albuminami. Klomipramina jest metabolizowana w wątrobie. Jej okres półtrwania wynosi ok. 32 godziny (zakres 19–37 h), a jej metabolit, N-demetyloklomipramina, ma okres półtrwania ok. 69 godzin (zakres 54–77 h)[1].

Tak jak w przypadku innych antydepresantów trójpierścieniowych, za działanie przeciwhistaminowe klomipraminy i działania niepożądane, takie jak sedacja i senność jest odpowiedzialna blokada receptora H1. Z kolei antagonizm receptora α1-adrenergicznego może powodować hipotonię ortostatyczną i zawroty głowy. Hamowanie muskarynowych receptorów jest odpowiedzialne za antycholinergiczne skutki uboczne klomipraminy, takie jak suchość w ustach, zaparcia, zatrzymanie moczu, niewyraźne widzenie i zaburzenia funkcji poznawczych czy pamięci[4].

Wskazania

Metaanaliza przeprowadzona w 1989 r. wykazała, że spośród fluoksetyny, fluwoksaminy, klomipraminy i sertraliny, klomipramina jest najskuteczniejszą w leczeniu zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych[7].

Przeciwwskazania

Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku:

Działania niepożądane

Działania niepożądane stopniowo ustępują po upływie ok. 2 tygodni.

Dawkowanie

Ustala lekarz, zazwyczaj: tabletki powlekane 10 mg, 25 mg 2–3 razy na dobę, lub jedna 75 mg o przedłużonym uwalnianiu raz na dobę. Lek jest dostępny w Polsce pod dwiema nazwami handlowymi: Anafranil oraz Hydiphen.[8]

Przypisy

  1. a b c d e Clomipramine, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB01242 (ang.).
  2. J. Zohar, T.R. Insel, Obsessive-compulsive disorder: psychobiological approaches to diagnosis, treatment, and pathophysiology, „Biological Psychiatry”, 22 (6), 1987, s. 667–687, DOI10.1016/0006-3223(87)90199-5, PMID3036259 (ang.). Przedruk w: Dan J. Stein, Michael H. Stone, Essential Papers on Obsessive-Compulsive Disorder, NYU Press, 1997, s. 453, ISBN 978-0-8147-8661-1 [dostęp 2020-09-17] (ang.).
  3. Table 15–2. Potencies of Antidepressants at the Human Transporters for Norepinephrine (NET), Serotonin (SERT), and Dopamine (DAT), [w:] Laurence Brunton, Bruce A. Chabner, Bjorn Knollman, Goodman and Gilman's The Pharmacological Basis of Therapeutics, wyd. 12, McGraw Hill Professional, 2011, s. 406, ISBN 978-0-07-176939-6 (ang.).
  4. Stephen M. Stahl, Mood Disorders and Antidepressants: Stahl's Essential Psychopharmacology, Cambridge University Press, 28 października 2013, s. 108–110, ISBN 978-1-107-72992-6 [dostęp 2020-10-15] (ang.).
  5. E. Hollander i inni, Clomipramine vs desipramine crossover trial in body dysmorphic disorder: selective efficacy of a serotonin reuptake inhibitor in imagined ugliness, „Archives of General Psychiatry”, 56 (11), 1999, s. 1033–1039, DOI10.1001/archpsyc.56.11.1033, PMID10565503 (ang.).
  6. S. Atezaz Saeed, Timothy J. Bruce, Panic Disorder: Effective Treatment Options, „American Family Physician”, 57 (10), 1998, s. 2405, PMID9614411 (ang.).
  7. a b Heimo L. Nilsson, Lars Von Knorring, Review. Clomipramine in acute and chronic pain syndromes, „Nordisk Psykiatrisk Tidsskrift”, 43 (sup20), 1989, s. 101–113, DOI10.3109/08039488909100841 (ang.).
  8. Klomipramina (clomipramine): dostępność w aptekach, GdziePoLek.pl [dostęp 2022-03-24] (pol.).

Bibliografia

  • Małgorzata Rzewuska, Leczenie zaburzeń psychicznych, wyd. 3, Warszawa: PZWL, 2006, ISBN 83-200-3354-3.[potrzebny numer strony]

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Clomipramin2.svg
Structure of Clomipramine
GHS-pictogram-silhouete.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for substances hazardous to human health.
GHS-pictogram-pollu.svg
Globally Harmonized System of Classification and Labelling of Chemicals (GHS) pictogram for environmentally hazardous substances