Knittelvers

Knittelvers – rodzaj formy poetyckiej spotykany w językach germańskich (zwłaszcza w niemieckim i szwedzkim). Forma ta charakteryzuje się rymami parzystymi (typu aa) oraz dosyć znormalizowanym rytmem, który w wypadku niemieckiego knittelvers oscylował wokół 8-9 sylab na wers, zaś w wypadku szwedzkiego oscylował wokół 3-4 akcentów na wers przy zmiennej liczbie sylab. W Niemczech knittelvers był szczególnie popularny w wiekach XV-XVII, zaś w Szwecji w średniowieczu. Forma ta używana była też przez bardziej współczesnych pisarzy. Na przykład zastosował ją Goethe w swoim Fauście. Inne przykłady utworów zapisanych w tej formie to:

  • szwedzka Eufemiavisor (Pieśni od Eufemii),
  • szwedzka Erikskrönikan (Kronika Eryka).

W polskiej tradycji krytycznoliterackiej knittelvers jest synonimem nieudolnej i prymitywnej formy zbliżonej do rymowanki. Strukturę podobną do szwedzkiego knittelvers ma na przykład Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią:

Polikarpus, tak wezwany,                        (3)
drzec wieliki, mistrz wybrany,                (4)
Prosił Boga o to prawie,                        (3)
By uźrzał śmierć w jej postawie.                (5)