Koço Tashko

Koço Tashko
Pełne imię i nazwisko

Kostandin Athanas Tashko

Data i miejsce urodzenia

14 lipca 1899
Fajum

Data i miejsce śmierci

30 kwietnia 1984
Adriatik k. Laçu

Zawód, zajęcie

dyplomata

Koço Tashko, właśc. Kostandin Athanas Tashko (ur. 14 lipca 1899 w Fajum, zm. 30 kwietnia 1984 we wsi Adriatik k. Laçu) – albański działacz komunistyczny i dyplomata. Syn kupca i działacza narodowego Athanasa Tashko, starszy brat Tefty Tashko. Został uznany przez albański Instytut Badania Zbrodni i Skutków Komunizmu za zbrodniarza wojennego[1].

Życiorys

Urodził się w Egipcie jako syn działacza narodowego Athanasa Tashko i Eleni z d. Zografi[2]. W latach 1911–1915 uczęszczał do szkoły protestanckiej. W 1915 przeniósł się do Stanów Zjednoczonych i zamieszkał w Tiffin, gdzie uczęszczał do Heidelberg College. Po uzyskaniu stypendium z Pan-Albanian Vatra Foundation w latach 1918–1921 studiował na Uniwersytecie Harwardzkim. Studia ukończył uzyskaniem bakalaureatu. W 1921 nawiązał współpracę z Fanem Nolim i rozpoczął pracę w albańskiej dyplomacji. W latach 1922–1923 był wicekonsulem Albanii w Nowym Jorku, zaś w latach 1924–1925 konsulem. W tym czasie wydawał czasopisma dla diaspory albańskiej Idealisti i Emigranti.

W 1925 z inicjatywy Fana Noliego związał się z lewicową organizacją KONARE (Komitet Narodowo-Rewolucyjny), a w 1928 wziął udział w moskiewskiej konferencji Konare wraz z Llazarem Fundo i Sejfullą Maleshovą. W latach 1930–1933 przeszedł szkolenie w jednej ze szkół Kominternu w Moskwie. W 1937 przyjechał do Albanii z zamiarem tworzenia organizacji komunistycznej[3]. W tym czasie prowadził rozmowy z działaczami komunistycznymi ze Szkodry, Tirany i z Korczy[3]. W Korczy poznał Envera Hodżę, wówczas nauczyciela miejscowego liceum.

W listopadzie 1941 uczestniczył w konferencji w Tiranie, na której powołano do życia Komunistyczną Partię Albanii[3]. W gronie założycieli partii należał do najstarszych i najbardziej doświadczonych, ale nie odegrał większej roli w tworzeniu struktur partyjnych. W 1943 został sekretarzem Rady Naczelnej Ruchu Narodowowyzwoleńczego[2]. Używał pseudonimu Dine.

Przeciwnik bliskiej współpracy z Jugosławią, w latach 1946–1947 pełnił funkcję ambasadora Albanii w ZSRR. W latach 1947–1953 był wiceministrem spraw zagranicznych, a w latach 1954–1955 ambasadorem Albanii w Bułgarii. W 1955 powrócił do kraju i został przewodniczącym Komisji Kontroli Partyjnej przy Komitecie Centralnym Albańskiej Partii Pracy oraz deputowanym do parlamentu (mandat utracił 26 października 1960)[2]. Po zerwaniu stosunków albańsko-radzieckich w 1961 odsunięty od władzy i internowany we wsi Çorrush k. Mallakastry. Aresztowany 25 czerwca 1969[2]. W latach 1969–1978 więziony w Burrelu, gdzie był jednym z najstarszych więźniów[2]. Ostatnie lata życia spędził internowany we wsi Adriatik k. Laçu.

Był żonaty (żona Pavlina), miał córkę[2].

Przypisy

  1. ↑ Lufta e Dytë Botërore në Shqipëri, E papublikuar/ Arkivi i Shtetit, 260 emrat që “rrëfyen” ekzekutimet në ushtrinë partizane. standard.al, 2014-11-29. (alb.).
  2. ↑ a b c d e f Vajza e Koco Tashkos: Babai po shuhet ne burg lereni te vdes ne shtepi = 2017-02-09, panorama.com, 27 lipca 2015 (alb.).
  3. ↑ a b c Kastriot Dervishi: Levizja komuniste në vitet 1924-1944 dhe formimi i PKSh-se. Tirana: 2006. (alb.).

Bibliografia

  • Eriwn Lewin: Koço Tashko (1899 – 1984). Ein politisches Leben in Albanien (Biographische Annäherung). Berlin: NORA Verlagsgemeinschaft, 2015. ISBN 978-3-86557-388-9. (niem.).
  • Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. I.B. Tauris, 2013, s. 434–435. ISBN 978-1-78076-431-3.
  • Tadeusz Czekalski: The Shining Beacon of Socialism in Europe. The Albanian State and Society in the Period of Communist Dictatorship 1944-1992. Kraków: 2013, s. 17,44. ISBN 978-83-233-3515-3. (ang.).