Kołczyn (województwo lubuskie)

Kołczyn
wieś
Ilustracja
Centrum wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 lubuskie

Powiat

sulęciński

Gmina

Krzeszyce

Sołectwo

Kołczyn

Liczba ludności (2022)

350[1]

Strefa numeracyjna

95

Kod pocztowy

66-439[2]

Tablice rejestracyjne

FSU

SIMC

0182060

Położenie na mapie gminy Krzeszyce
Mapa konturowa gminy Krzeszyce, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczyn”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa lubuskiego
Mapa konturowa województwa lubuskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kołczyn”
Położenie na mapie powiatu sulęcińskiego
Mapa konturowa powiatu sulęcińskiego, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Kołczyn”
Ziemia52°36′43″N 15°07′10″E/52,611944 15,119444

Kołczynwieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie sulęcińskim, w gminie Krzeszyce.

Historia

Plan wsi

Pierwsze informacje o wsi pochodzą z 1251. Wtedy właśnie miało miejsce nadanie tej wsi templariuszom. Po likwidacji zakonu wieś w roku 1312 należy do klasztoru w Obrze. Potem wieś przeszła w ręce prywatne, była m.in. lennem rodziny von Lossow. W 1399 zawarto tu porozumienie pokojowe pomiędzy Gorzowem, a książętami śląskimi. W czasach nowożytnych wieś należała do rodzin von Waldow i von Reitzenstein – ośrodkiem tych dóbr był Kiełpin. Osiedlili się tutaj osadnicy kolonizacji fryderycjańskiej, osuszający błota nadwarciańskie. Ludność trudniła się rolnictwem, a 20 rodzin na początku XX wieku żyło z rybołówstwa. W 1915 przeprowadzono linię kolejową z Gorzowa do Kostrzyna nad Odrą przez Rudnicę. 3 lutego 1945 do wsi wkroczyły oddziały 8 Armii Gwardii I Frontu Białoruskiego, którymi dowodził Wasilij Czujkow. Poległo tu kilkunastu żołnierzy Armii Czerwonej, co upamiętniono obeliskiem wystawionym w maju 1945[3]. Po 1945 wieś zasiedlili mieszkańcy Wołkowa (okolice Lwowa)[4].

W latach 1945-54 siedziba gminy Kołczyn. W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kołczyn. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:

  • dzwonnica, drewniana
  • kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki parafialny pod wezwaniem św. Stanisława Kostki[6] szachulcowy, wybudowany w 1776 roku jako zbór protestancki. Rzut kościoła w Kołczynie oparty jest o kształt prostokąta rozbudowanego o przyległe do dłuższych boków prostokątne w planie kruchty, zakrystię od północy i czworoboczną trzecią kruchtę, przez którą prowadzi wejście główne, od zachodu. Budowla nakryta jest dachem trzypołaciowym, zakrystia pulpitowym, a pozostałe człony dwuspadowymi. Na zachodnim skraju kalenicy umieszczono sygnaturkę z latarnią i hełmem ostrosłupowym. Do wnętrza świątyni prowadziły niegdyś trzy wejścia: jedno umieszczone od strony zachodniej, dwa pozostałe przez boczne kruchty. Obecnie zamurowano wejście w kruchcie północnej i wprowadzono wejście od strony zakrystii. Salową nawę przekryto sklepieniem pozornym, wspartym na drewnianych podporach, przechodzącym w płaski strop w partiach bocznych. Wyposażenie kościoła w Kołczynie jest bardzo skromne. Na wyróżnienie zasługuje XIX-wieczny prospekt organowy firmy W. Grünberg Stettin, umieszczony pod chórem muzycznym oraz neogotycka chrzcielnica, która zapewne pierwotnie usytuowana była w części ołtarzowej. Niestety nie posiadamy szerszych informacji na temat dawnego wyposażenia.

Sport

Swoją siedzibę ma tu piłkarski Klub Sportowy „Warta” Kołczyn, który został założony w 1948 roku.

Zobacz też

  • Kołczyn

Przypisy

  1. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 499 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Bogdan Kucharski, Gorzów Wielkopolski i okolice, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1981, s. 89, ISBN 83-210-0242-0, OCLC 830196481.
  4. Błażej Skaziński, Kołczyn/Költschen, Gmina Krzeszyce/Gemeinde Kriescht, w: Architektura ryglowa – wspólne dziedzictwo. Kolonizacja fryderycjańska, materiały konferencyjne, Szczecin-Expo, Szczecin, 2015, s.451, ISBN 978-83-63868-42-0
  5. Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego – stan na 31.12.2012 r.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 65. [dostęp 2013-02-10].
  6. Kołczyn – Parafia pw. św. Stanisława Kostki. kuria.zg.pl. [dostęp 2016-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-09)].

Bibliografia

  • Lewczuk J., Skaziński B. i inni, Zabytki północnej części województwa lubuskiego, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, 2004, str. 147

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lubusz Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lubusz Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.18 N
  • S: 51.33 N
  • W: 14.40 E
  • E: 16.60 E
MOs810 WG 38 2016 (Blota) (plan Kolczyn).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kołczyn, gm. Krzeszyce.
MOs810 WG 38 2016 (Blota) (Kolczyn pohled).jpg
Autor: MOs810, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kołczyn w woj. lubuskim. Centrum.
Powiat sulęciński location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu sulęcińskiego, Polska