Koło tętnicze mózgu
Koło tętnicze mózgu, także koło tętnicze Willisa (łac. circulus arteriosus cerebri) – układ tętnic zaopatrujących mózgowie, leżących na jego podstawie. Alternatywna nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego lekarza z XVII wieku, Thomasa Willisa.
Naczynia
Na koło składają się (patrz schemat obok):
- tętnica szyjna wewnętrzna – lewa i prawa
- tętnica przednia mózgu – lewa i prawa
- tętnica łącząca przednia – pojedyncza
- tętnica łącząca tylna – lewa i prawa
- tętnica tylna mózgu – lewa i prawa.
Tętnica podstawna i środkowa mózgu, mimo że zaopatrują mózgowie, nie są uważane za składowe koła tętniczego.
Znaczenie fizjologiczne
Ułożenie tętnic mózgu w koło tętnicze przeciwdziała niedokrwieniu mózgowia, ponieważ nawet w przypadku zwężenia lub zatoru jednej z nich krew nadal jest rozprowadzana dzięki pozostałym naczyniom. Warunkiem jest drożność wszystkich elementów koła tętniczego, co u człowieka nie zawsze ma miejsce z uwagi na dużą zmienność osobniczą koła. Tkanka nerwowa jest bardzo wrażliwa na niedotlenienie, a zmienność osobnicza koła tętniczego u człowieka jest wysoka, dlatego podwiązanie na dłużej już jednej tętnicy szyjnej wewnętrznej może być u ludzi niebezpieczne.
Zakres unaczynienia
Gałęzie koła tętniczego mózgu zaopatrują całe mózgowie, zawartość oczodołu, okolice nosa oraz część opony twardej.
Pochodzenie
Koło tętnicze bierze początek z trzech źródeł:
- od tętnicy podstawnej – która powstaje z dwóch tętnic kręgowych. Tętnice kręgowe biorą początek z tętnic podobojczykowych, która odchodzi po stronie lewej bezpośrednio od łuku aorty, natomiast po prawej od pnia ramienno-głowowego.
- od obu tętnic szyjnych wewnętrznych – powstałych z rozwidlenia tętnic szyjnych wspólnych, która odchodzi, po stronie lewej, bezpośrednio od łuku aorty, natomiast po stronie prawej od pnia ramienno-głowowego.
Zmienność
Do najczęstszych anomalii dotyczących koła należą[1]:
- brak lub hipoplazja jednej z tętnic przednich mózgu (25% przypadków);
- brak lub hipoplazja jednej lub obu tętnic łączących tylnych (20% przypadków);
- hipoplazja odcinka P1 tętnicy tylnej mózgu z płodowym odejściem tętnicy tylnej mózgu od tętnicy szyjnej wewnętrznej (15% przypadków);
- brak tętnicy łączącej przedniej występuje rzadko (0,3% przypadków).
Przypisy
- ↑ Tetnice podstawy mózgu, koło Willisa, tętnica szyjna w odcinku wewnątrzczaszkowym i jej główne odgałęzienia, secure.mp.pl [dostęp 2022-05-02].
Bibliografia
- Adam Bochenek, Michał Reicher, Stanisław Hiller, Wiesław Łasiński: Układ naczyniowy. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004, s. 191–193. ISBN 83-200-2889-2.
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.Cerebral angiography, injection in the left vertebral artery, with retrograde flow in the contralateral vertebral artery, the basilar artery and the posterior communicating artery. The posterior cerebral circulation can be seen, including the posterior part of the Circle of Willis.
Schemat przedstawiający: Koła tętniczego mózgu (Willisa), tętnice mózgu oraz pnia mózgu
The arteries of the base of the brain. The tempora pole of the cerebrum and a portion of the cerebellar hemisphere have been removed on the right side.