Kość czołowa
Kość czołowa (łac. os frontale) – u człowieka nieparzysta, składa się z wypukłej ku przodowi łuski czołowej, położonej poziomo części oczodołowej i części nosowej.
Łuska czołowa
Ogranicza od przodu i góry jamę czaszki. Posiada dwie powierzchnie (zewnętrzną i wewnętrzną) oraz brzegi: ciemieniowy (tylny), klinowy (boczny) i nadoczodołowy, który ku dołowi przechodzi w wyrostek jarzmowy.
- Powierzchnia zewnętrzna. Na powierzchni zewnętrznej łuski czołowej są widoczne i wyczuwalne guzy czołowe. Ich wielkość jest zależna od wieku i płci. U dzieci i kobiet są one większe. Poniżej guzów czołowych znajdują się wyniosłości w postaci wałów; są to łuki brwiowe. Są one wydatniej zaznaczone u mężczyzn. Między łukami brwiowymi występuje gładkie wypuklenie zwane gładzizną (łac. glabella). Na bocznej części tej powierzchni występuje kresa skroniowa; powierzchnia znajdująca się poniżej kresy to powierzchnia skroniowa, będąca częścią dołu skroniowego.
- Powierzchnia wewnętrzna. Na powierzchni wewnętrznej, która jest wklęsła i nierówna, znajduje się bruzda zatoki strzałkowej górnej (w płaszczyźnie pośrodkowej; mieści się w niej zatoka strzałkowa górna i sierp mózgu). Ku dołowi zatoka ta przechodzi w grzebień czołowy, sięgający do otworu ślepego. Dodatkowo na tej powierzchni występują łęki mózgowe (odpowiadają bruzdom mózgowym), wyciski palczyste (odpowiadają zakrętom mózgu), bruzdy tętnicze (biegną w nich gałęzie tętnicy oponowej środkowej) i dołeczki ziarenkowe (znajdują się w nich wypustki opony pajęczej).
- Brzeg ciemieniowy (tylny) łuski łączy się z kośćmi ciemieniowymi szwem wieńcowym, wyczuwalnym na sklepieniu czaszki.
- Brzegi klinowe (boczne) – w tym miejscu kość czołowa łączy się ze skrzydłem większym kości klinowej szwami klinowo-czołowymi.
- Brzegi nadoczodołowe – znajdują się na granicy łuski czołowej i części oczodołowej. Ich przebieg jest osobniczo zmienny. Ograniczają one od góry wejście do oczodołu. Występują na nich przyśrodkowo otwory lub wcięcia czołowe (dla naczyń i nerwów nadbloczkowych od naczyń i nerwu ocznego) oraz bocznie od poprzednich otwory lub wcięcia nadoczodołowe (dla naczyń i nerwów nadoczodołowych pochodzących z tych samych źródeł co poprzednie). Ku dołowi i bokowi brzegi nadoczodołowe przechodzą w wyrostki jarzmowe.
U zwierząt gospodarskich otwory nadoczodołowe mogą komunikować się z oczodołami bezpośrednio (u konia) lub poprzez kanały nadoczodołowe (świnia, przeżuwacze); u drapieżnych brak tych otworów[1].
Część oczodołowa
Posiada ona pośrodku wcięcie sitowe, w którym leży część kości sitowej, zwana blaszką sitową. Powierzchnia dolna części oczodołowej tworzy odcinki przednie sklepienia prawego i lewego oczodołu. Tylne brzegi części oczodołowej łączą się ze skrzydłami mniejszymi kości klinowej.
Część nosowa
Znajduje się między oczodołami, poniżej łuski czołowej, łączy się pośrodku z kośćmi nosowymi (poprzez brzeg nosowy), a z boku z wyrostkami czołowymi szczęki. Tylny brzeg (wolny) jest przednim ograniczeniem wcięcia sitowego. Na powierzchni dolnej znajduje się skierowany w dół i do przodu kolec nosowy. Na górnej powierzchni kolca nosowego mieści się wejście do otworu ślepego.
Zatoki czołowe
Na pograniczu łuski czołowej i części oczodołowej, wewnątrz kości czołowej znajdują się dwie przestrzenie pneumatyczne, wypełnione powietrzem; są to zatoki czołowe (sinus frontales). Ich ściany pokrywa błona śluzowa. Ujścia zatok czołowych otwierają się do jamy nosowej - konkretnie do przewodu nosowego środkowego. Między zatokami występuje przegroda zatok czołowych (septum sinuum frontalium).
U bydła zatoki czołowe penetrują wyrostki kości czołowej zwane możdżeniami, które są wyrostkami kości czołowej przeżuwaczy[1].
Przypisy
Bibliografia
- Johannes Sobotta, "Anatomia i fizjologia człowieka " wyd. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Kazimierz Kucharczyk, Mieczysław Nowak Warszawa
- "Anatomia człowieka" wyd. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Adam Bochenek, Michał Reicher Warszawa
| ||||||||||||||||||||||||||||
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Media użyte na tej stronie
Star of life, blue version. Represents the Rod of Asclepius, with a snake around it, on a 6-branch star shaped as the cross of 3 thick 3:1 rectangles.
Design:
The logo is basically unicolor, most often a slate or medium blue, but this design uses a slightly lighter shade of blue for the outer outline of the cross, and the outlines of the rod and of the snake. The background is transparent (but the star includes a small inner plain white outline). This makes this image usable and visible on any background, including blue. The light shade of color for the outlines makes the form more visible at smaller resolutions, so that the image can easily be used as an icon.
This SVG file was manually created to specify alignments, to use only integers at the core 192x192 size, to get smooth curves on connection points (without any angle), to make a perfect logo centered in a exact square, to use a more precise geometry for the star and to use slate blue color with slightly lighter outlines on the cross, the rod and snake.
Finally, the SVG file is clean and contains no unnecessary XML elements or attributes, CSS styles or transforms that are usually added silently by common SVG editors (like Sodipodi or Inkscape) and that just pollute the final document, so it just needs the core SVG elements for the rendering. This is why its file size is so small.
The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.
Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.Autor: Anatomography, Licencja: CC BY-SA 2.1 jp
Frontal bone (shown in green). Parietal bones are not shown.
Autor: Anatomography, Licencja: CC BY-SA 2.1 jp
Frontal bone (shown in green).
Frontal bone at birth.