Kościół Świętej Trójcy w Opolu

Kościół Świętej Trójcy w Opolu
Distinctive emblem for cultural property.svg 764/64 z dnia 05.04.1964 r.[1]
Ilustracja
Widok z ul. Piastowskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Miejscowość

Opole

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu

Wezwanie

Świętej Trójcy

Wspomnienie liturgiczne

pierwsza niedziela po Zesłaniu Ducha Świętego

Położenie na mapie Opola
Mapa konturowa Opola, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Trójcy w Opolu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętej Trójcy w Opolu”
Ziemia50°40′03″N 17°55′20″E/50,667500 17,922222
Strona internetowa
Widok z wieży ratuszowej

Kościół Świętej Trójcyrzymskokatolicki kościół filialny, znajdujący się w bliskim sąsiedztwie Rynku w Opolu. Świątynia należy do Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu, w dekanacie Opole, diecezji opolskiej.

05 kwietnia 1964 roku, pod numerem 764/64 kościół został wpisany do rejestru zabytków województwa opolskiego[3].

Historia kościoła

W latach 30. XIII wieku na ziemie polskie zaczęli przybywać franciszkanie. Około 1238 roku założyli oni klasztor, który został zniszczony przez najazdy tatarskie. W połowie XIII wieku rozpoczęto budowę murowanego klasztoru i kościoła franciszkańskiego, jednak budowle te zostały w 1307 roku zniszczone przez pożar. W 1309 roku rozpoczęto odbudowę tych obiektów. W 1516 roku książę Jan II Dobry usunął z klasztoru franciszkanów, a w ich miejsce sprowadził bernardynów. W 1605 roku kościół oraz klasztor ponownie objęli franciszkanie. Dziesięć lat później obiekty spłonęły, a dalsze zniszczenia były skutkami wojny 30-letniej. Kolejny raz kościół i klasztor odbudowano w 1646 roku. W czasach potopu szwedzkiego, w latach 1655-1656, w klasztorze opolskim urzędowała kancelaria króla Jana Kazimierza. W refektarzu klasztornym 30 listopada 1655 roku ogłoszony został uniwersał królewski wzywający naród polski do powstania przeciwko Szwedom. Pożary z 1682 i 1739 roku spowodowały kolejne duże zniszczenia. W trakcie odbudowy wprowadzono do architektury kościoła elementy manieryzmu i baroku, zachowując jednak jej pierwotny, kształt gotycki. Od 1820 roku aż do końca II wojny światowej, świątynia należała do ewangelików. W kościele znajdują się szczątki Piastów Opolskich. Tuż obok świątyni znajduje się klasztor franciszkanów. Podczas ostatniego remontu obok świątyni, pod kostką brukową z herbem Opola, odkryto mogiły, należące prawdopodobnie do żołnierzy rosyjskich z okresu wojen napoleońskich (w kościele był wówczas lazaret)[4].

Architektura i wnętrze kościoła

Wnętrze świątyni

Bryła kościoła łączy elementy wczesnogotyckie, późnorenesansowe i barokowe. Wieża pochodzi z końca XV wieku, w 1902 roku nadbudowana została w stylu neobarokowym. Wnętrze świątyni ma charakter halowy, trójnawowy. Do kościoła przylega klasztor franciszkanów. Łącznikiem między kościołem a klasztorem jest kaplica św. Anny, zwana też Piastowską. Po pożarze w II połowie XV wieku drewniany strop kaplicy zastąpiony został trójprzęsłowym sklepienim gwiaździstym. W zworniku, pośrodku sklepienia, umieszczony jest złoty orzeł w koronie na błękitnym polu - herb księstwa opolsko-raciborskiego. Ściany kaplicy ozdabiają freski. Znajdujący się na głównej ścianie kaplicy ołtarz-tryptyk przedstawia św. Annę z fundatorem klasztoru Władysławem I i fundatorem Jasnej Góry Władysławem Opolczykiem, św. Barbarę i św. Jadwigę Śląską - żonę Henryka Brodatego. Kaplica jest jednocześnie mauzoleum Piastów opolskich z rzeźbionymi nagrobkami Bolka I, Bolka II, Bolka III oraz księżnej Anny Oświęcimskiej pochodzącymi z lat 1378-1382. W krypcie pod ołtarzem głównym, spoczywają szczątki ośmiu książąt i pięciu księżnych, w tym wnuczki Władysława Łokietka - Elżbiety świdnickiej. Znajduje się tam ponadto pochodząca z lat 20-30. XIV wieku polichromia przedstawiająca scenę ukrzyżowania - najstarsze z malowideł ściennych, zachowanych na Śląsku. W kościele na uwagę zasługuje m.in.:

Przed kościołem stoi pochodząca z początku XVIII wieku, rzeźba św. Jana Nepomucena[2].

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2010-04-22].
  2. a b Kościół i klasztor oo. franciszkanów Trójcy Świętej w Opolu. [dostęp 2013-12-01].
  3. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. [dostęp 2013-12-01].
  4. Historia kościoła Świętej Trójcy. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 grudnia 2013)].
  5. KACZMAREK, Romuald: Nowo odkryte malowidła ścienne w kaplicy św. Anny przy kościele Franciszkanów w Opolu, I, in: Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” 1(23) 2012, s. 3-18; ISSN 1896-4133

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole, Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.78 N
  • S: 50.58 N
  • W: 17.78 E
  • E: 18.05 E
Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Opole- kościół św. Trójcy.jpg
Autor: Maks Siegmund, Licencja: CC BY-SA 4.0
Opole- kościół św. Trójcy
Oppeln Opole - Franziskanerkirche.JPG
Autor: Daviidos, Licencja: CC BY-SA 3.0
Innenraum der Franziskanerkirche
Opole Franziskanerkirche.jpg
Autor: Daviidos, Licencja: CC BY-SA 3.0
Franziskanerkirche