Kościół Świętej Trójcy w Opolu
 764/64 z dnia 05.04.1964 r.[1] | |||||||||||
 Widok z ul. Piastowskiej | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Parafia | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | pierwsza niedziela po Zesłaniu Ducha Świętego | ||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Opola  | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |||||||||||
 50°40′03″N 17°55′20″E/50,667500 17,922222 | |||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||
Kościół Świętej Trójcy − rzymskokatolicki kościół filialny, znajdujący się w bliskim sąsiedztwie Rynku w Opolu. Świątynia należy do Parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Opolu, w dekanacie Opole, diecezji opolskiej.
05 kwietnia 1964 roku, pod numerem 764/64 kościół został wpisany do rejestru zabytków województwa opolskiego[3].
Historia kościoła
W latach 30. XIII wieku na ziemie polskie zaczęli przybywać franciszkanie. Około 1238 roku założyli oni klasztor, który został zniszczony przez najazdy tatarskie. W połowie XIII wieku rozpoczęto budowę murowanego klasztoru i kościoła franciszkańskiego, jednak budowle te zostały w 1307 roku zniszczone przez pożar. W 1309 roku rozpoczęto odbudowę tych obiektów. W 1516 roku książę Jan II Dobry usunął z klasztoru franciszkanów, a w ich miejsce sprowadził bernardynów. W 1605 roku kościół oraz klasztor ponownie objęli franciszkanie. Dziesięć lat później obiekty spłonęły, a dalsze zniszczenia były skutkami wojny 30-letniej. Kolejny raz kościół i klasztor odbudowano w 1646 roku. W czasach potopu szwedzkiego, w latach 1655-1656, w klasztorze opolskim urzędowała kancelaria króla Jana Kazimierza. W refektarzu klasztornym 30 listopada 1655 roku ogłoszony został uniwersał królewski wzywający naród polski do powstania przeciwko Szwedom. Pożary z 1682 i 1739 roku spowodowały kolejne duże zniszczenia. W trakcie odbudowy wprowadzono do architektury kościoła elementy manieryzmu i baroku, zachowując jednak jej pierwotny, kształt gotycki. Od 1820 roku aż do końca II wojny światowej, świątynia należała do ewangelików. W kościele znajdują się szczątki Piastów Opolskich. Tuż obok świątyni znajduje się klasztor franciszkanów. Podczas ostatniego remontu obok świątyni, pod kostką brukową z herbem Opola, odkryto mogiły, należące prawdopodobnie do żołnierzy rosyjskich z okresu wojen napoleońskich (w kościele był wówczas lazaret)[4].
Architektura i wnętrze kościoła
Bryła kościoła łączy elementy wczesnogotyckie, późnorenesansowe i barokowe. Wieża pochodzi z końca XV wieku, w 1902 roku nadbudowana została w stylu neobarokowym. Wnętrze świątyni ma charakter halowy, trójnawowy. Do kościoła przylega klasztor franciszkanów. Łącznikiem między kościołem a klasztorem jest kaplica św. Anny, zwana też Piastowską. Po pożarze w II połowie XV wieku drewniany strop kaplicy zastąpiony został trójprzęsłowym sklepienim gwiaździstym. W zworniku, pośrodku sklepienia, umieszczony jest złoty orzeł w koronie na błękitnym polu - herb księstwa opolsko-raciborskiego. Ściany kaplicy ozdabiają freski. Znajdujący się na głównej ścianie kaplicy ołtarz-tryptyk przedstawia św. Annę z fundatorem klasztoru Władysławem I i fundatorem Jasnej Góry Władysławem Opolczykiem, św. Barbarę i św. Jadwigę Śląską - żonę Henryka Brodatego. Kaplica jest jednocześnie mauzoleum Piastów opolskich z rzeźbionymi nagrobkami Bolka I, Bolka II, Bolka III oraz księżnej Anny Oświęcimskiej pochodzącymi z lat 1378-1382. W krypcie pod ołtarzem głównym, spoczywają szczątki ośmiu książąt i pięciu księżnych, w tym wnuczki Władysława Łokietka - Elżbiety świdnickiej. Znajduje się tam ponadto pochodząca z lat 20-30. XIV wieku polichromia przedstawiająca scenę ukrzyżowania - najstarsze z malowideł ściennych, zachowanych na Śląsku. W kościele na uwagę zasługuje m.in.:
- chór z regencyjno-barokowym prospektem organowym, wykonanym w Lipsku w II połowie XVIII wieku,
- rzeźby Dawida, królowej Saby i grających aniołów,
- kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej,
- kaplica św. Anny, gotycka z malowidłami herbów książąt opolskich, Hohenzollernów i chorwackich książąt Frankopan[5]
- kaplica Najświętszego Sakramentu,
- kaplica Ukrzyżowania,
- kaplica św. Maksymiliana Kolbego (w czasie konserwacji odkryto w kaplicy fragmenty XV-wiecznych fresków.
Przed kościołem stoi pochodząca z początku XVIII wieku, rzeźba św. Jana Nepomucena[2].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2010-04-22].
- ↑ a b Kościół i klasztor oo. franciszkanów Trójcy Świętej w Opolu. [dostęp 2013-12-01].
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków. [dostęp 2013-12-01].
- ↑ Historia kościoła Świętej Trójcy. [dostęp 2013-12-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 grudnia 2013)].
- ↑ KACZMAREK, Romuald: Nowo odkryte malowidła ścienne w kaplicy św. Anny przy kościele Franciszkanów w Opolu, I, in: Quart. Kwartalnik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego” 1(23) 2012, s. 3-18; ISSN 1896-4133
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Maks Siegmund, Licencja: CC BY-SA 4.0
Opole- kościół św. Trójcy
Autor: Daviidos, Licencja: CC BY-SA 3.0
Innenraum der Franziskanerkirche
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole, Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.78 N
- S: 50.58 N
- W: 17.78 E
- E: 18.05 E