Kościół Świętych Apostołów w Atenach

Kościół Świętych Apostołów
Ναός Αγίων Αποστόλων Σολάκη
muzeum
Ilustracja
Państwo

 Grecja

Miejscowość

Ateny
Agora ateńska

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Grecki Kościół Prawosławny

Wezwanie

świętych Apostołów

Wspomnienie liturgiczne

30 czerwca

Położenie na mapie Aten
Mapa konturowa Aten, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętych Apostołów”
Położenie na mapie Grecji
37,9740°N 23,7239°E/37,974000 23,723900

Kościół Świętych Apostołów[1] (gr. Ναός Αγίων Αποστόλων Σολάκη) – cerkiew w Atenach z końca X wieku, zlokalizowana na ateńskiej agorze[2]; w jej sąsiedztwie znajduje się stoa Attalosa. Świątynia ta jest uważana za najwcześniejszy istniejący przykład typu ateńskiego architektury bizantyjskiej[3].

Określenie cerkwi „Solaki” wiąże się prawdopodobnie z nazwiskiem rodziny, która sfinansowała remont świątyni lub z XIX-wiecznym określeniem Σολάκη gęsto zaludnionego rejonu wokół kościoła[2][4].

Historia

Cerkiew wybudowano pod koniec X wieku. Została ona wzniesiona częściowo na fundamentach nimfeum z II wieku[2] i częściowo na ruinach wczesnobizantyjskiej rezydencji[3] (której fundamenty odkryto po wschodniej stronie cerkwi[4]).

Świątynia została uszkodzona w 1687 r. podczas walk Turków z Wenecjanami[4]. W latach 1876–1882 cerkiew przeszła istotną renowację, w czasie której zmieniono jej pierwotną bizantyjską formę[2]. Do 1931 roku funkcjonowała jako cerkiew parafialna[2]. W latach 1954–1956 została odrestaurowana i przywrócona do pierwotnej formy[4].

Obecnie cerkiew świętych Apostołów pełni rolę obiektu muzealnego, liturgia w niej sprawowana jest tylko w dniu święta patronalnego 30 czerwca[2].

Architektura i sztuka

Cerkiew zbudowano na planie krzyża z apsydami na czterech końcach jego ramion i narteksem po stronie zachodniej. Dodatkowo pomiędzy ramionami krzyża znajdują się mniejsze apsydy[2]. Cztery kolumny podtrzymują ośmioboczną kopułę.

Wewnątrz przetrwały fragmenty fresków z XVII wieku zdobiących cerkiew[2]. Natomiast w narteksie umieszczono freski z pobliskiej, nieistniejącej już, cerkwi[2].

Widok z południowego zachodu
Wnętrze cerkwi
Malowidło we wnętrzu kopuły


Przypisy

  1. ↑ Polski egzonim wprowadzony na 108. posiedzeniu KSNG.
  2. ↑ a b c d e f g h i Αγίων Αποστόλων Σολάκη (gr.). Βυζαντινός Περίπατος στην Αθήνα. [dostęp 2019-04-29].
  3. ↑ a b Holy Apostles church (ang.). greeka.com. [dostęp 2019-04-30].
  4. ↑ a b c d Ancient Agora. Agii Apostoli Solaki (ang.). Athens info guide. [dostęp 2019-04-30].

Media użyte na tej stronie

Greece-0224 (2215093247).jpg
Autor: Dennis Jarvis from Halifax, Canada, Licencja: CC BY-SA 2.0
Greece location map.svg
(c) Lencer, CC BY-SA 3.0
Location map of Greece

Equirectangular projection, N/S stretching 120 %. Geographic limits of the map:

  • N: 42.0° N
  • S: 34.6° N
  • W: 19.1° E
  • E: 29.9° E
Άγιοι Απόστολοι του Σολάκη 6355.jpg
Autor: C messier, Licencja: CC BY-SA 4.0
The byzantine church of Ayioi Apostoloi (Holy Apostles) Solaki, within the ancient Agora of Athens, as seen from SW.
Athens geolocation map.png
Autor: OpenStreetMap contributors, Licencja: CC BY-SA 2.0
OpenStreetMap map of Athens, Greece, intended for use in geolocation templates.
  • top = 38.151
  • bottom = 37.858
  • left = 23.556
  • right = 23.897
Athens - Church of the Holy Apostles 02.jpg
Autor: Paweł 'pbm' Szubert (talk), Licencja: CC BY-SA 3.0
Church of the Holy Apostles in Athens