Kościół św. Barbary w Krakowie

Kościół św. Barbary
Distinctive emblem for cultural property.svg A-23 z dnia 27.04.1974[1]
kościół klasztorny jezuitów
Ilustracja
Fasada kościoła od strony placu Mariackiego
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Kraków

Adres

Mały Rynek 9

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Krakowie

Wezwanie

św. Barbary

Przedmioty szczególnego kultu
Cudowne wizerunki

Obraz Matki Bożej Jurowickiej

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Barbary”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Barbary”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Barbary”
Ziemia50°03′40,8″N 19°56′23,5″E/50,061333 19,939861

Kościół św. Barbary (niem. St. Barbara Kirche[2]) – gotycki kościół rzymskokatolicki między placem Mariackim a Małym Rynkiem na Starym Mieście w Krakowie.

Położony obok kościoła Mariackiego. Do kościoła od strony południowej przylega dominujący na Małym Rynku budynek kurii prowincjalnej Prowincji Polski Południowej Jezuitów.

Historia

Wzniesiony w latach 1338-1402. Prawdopodobnie pierwotnie pełnił funkcję kościoła cmentarnego (plac Mariacki przed kościołem był przez wiele wieków cmentarzem parafialnym). W 1583 roku kościół został przekazany jezuitom. W tym czasie swoje kazania wygłaszał tutaj o. Piotr Skarga. Po kasacie zakonu jezuitów w 1773 roku, kościół przejęła Krakowska Kongregacja Kupiecka, a w roku 1796 przejęli go [[Kanonicy Regularni Grobu Bożego |bożogrobcy]]. Od 1874 roku ponownie kościół jest w posiadaniu jezuitów.

Budynek klasztoru jezuitów wzniesiony został w XVI i XVII wieku i, oprócz klasztornych, pełnił także inne funkcje (pod nieobecność jezuitów były tu m.in. szpital, liceum i bursa); przebudowany został w latach 1908−1909 przez Józefa Pokutyńskiego.

Pod kościołem spoczywa o. Jakub Wujek, pierwszy tłumacz Biblii na język polski.

Architektura

Jest to gotycka budowla ceglana, jednonawowa z apsydą od strony wschodniej (od Małego Rynku). Nakryta jest dwuspadowym dachem z barokową wieżyczką na sygnaturkę, przypisywaną Franciszkowi Placidi (1763). Fasada kościoła znajduje się od strony pl. Mariackiego; jest bezwieżowa, ze szkarpą na osi, zamknięta trójkątnym szczytem. Poprzedza ją tzw. Ogrojec – kaplica cmentarna połączona z kruchtą, z zewnątrz dekorowana rzeźbiarsko, wewnątrz z mieści ołtarz z rzeźbionym przedstawieniem Modlitwy w Ogrojcu wykonanym najprawdopodobniej przez Wita Stwosza lub jego warsztat, kompozycję uzupełnia polichromia pędzla nieznanego mistrza. W zewnętrzne ściany kościoła wmurowane są epitafia, m.in. renesansowe Anny i Jerzego Pipanów (z ok. połowy XVI wieku).

Wnętrze kościoła uległo barokizacji (1688-1692); wyposażenie wykonano w latach 1700-1767. Ołtarz główny, z lat 1760-1764, zawiera gotycki krucyfiks z ok. 1420 roku. Wewnątrz, na tle późnogotyckich malowideł, stoi pełnoplastyczna grupa rzeźbiarska przedstawiająca Modlitwę w Ogrójcu, przypisywana kręgowi Wita Stwosza (XV wiek). Po lewej stronie w kaplicy-wnęce znajduje się wykonana w ostatniej dekadzie XIV wieku gotycka, kamienna rzeźba Piety, prawdopodobnie dzieło z kręgu Mistrza Pięknej Madonny Toruńskiej.

W ufundowanej przez Katarzynę Kotlicką i Kaspra Paulego poświęconej w 1609 roku kaplicy Matki Boskiej Bolesnej (początkowo pełniącej rolę kruchty, a potem do 1731 roku p.w. św. Anny) wisi obraz Matki Boskiej Jurowickiej, uważany przez wyznawców za cudowny, czczony w Jurowiczach na Polesiu, a w 1886 roku ofiarowany krakowskim jezuitom. W 1913 roku nad kaplicą zbudowano pseudorenesansową kopułę z latarnią[3]. Organy 16-głosowe.

Przypisy

Galeria

Zobacz też

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Kraków - Kościół św. Barbary - Wspornik.JPG
Autor: Lestat (Jan Mehlich), Licencja: CC-BY-SA-3.0
Wspornik sklepienia w Ogrojcu (1488-1518) przy kościele św. Barbary w Krakowie.
Church of St. Barbara (interior), 9 Mały Rynek (Little Market Square), Old Town, Krakow, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Barbary (wnętrze), Mały Rynek 9, Stare Miasto, Kraków
Pietà w kościele Św. Barbary w Krakowie.jpg
Autor: image/photo was taken by Wikipedia and Wikimedia Commons user Ludwig Schneider.

I would appreciate being notified if you use my work outside Wikimedia.

Do not copy this image illegally by ignoring the terms of the license below, as it is not in the public domain. If you would like special permission to use, license, or purchase the image please contact me to negotiate terms.

When reusing, please credit me as: Ludwig Schneider / Wikimedia., Licencja: CC BY-SA 3.0
Gotycka Pieta w kościele Św. Barbary w Krakowie
Krakow Center - basic map.svg
Autor: RaNo, Licencja: CC BY-SA 4.0
Old town in Krakow - basic map
Church of St. Barbara, 9 Little Market square (Mały Rynek), Old Town, Kraków, Poland.jpg
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Barbary, Mały Rynek 9, Stare Miasto, Kraków
Kościół św. Barbary w Krakowie Wnętrze 2.jpg
Autor: Waraciła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Obraz Matki Bożej Jurowickiej, kościół św. Barbary w Krakowie.
Kraków location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.15 N
  • S: 49.95 N
  • W: 19.76 E
  • E: 20.26 E
K.Św. Barbary w Krk.jpg
Autor: ImreKiss Łukasz S. Olszewski, Licencja: CC BY 3.0
Kościół Świętej Barbary w Krakowie - widok od strony Małego Rynku