Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Goraju

Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Goraju

kl.V-Oa/118/56 z dnia 7.05.1957
Kościół parafialny
(c) Jakub Kruczek, licencja: CC BY 3.0 Kościół i dzwonnica w Goraju
Państwo	Polska
Miejscowość	Goraj
Adres	ul. Kościelna 2 23-450 Goraj
Wyznanie	katolickie
Kościół	Kościół łaciński
Parafia	Parafia św. Bartłomieja w Goraju
Wezwanie	św. Bartłomieja Apostoła
Wspomnienie liturgiczne	24 sierpnia
Przedmioty szczególnego kultu
Cudowne wizerunki	Obraz Matki Bożej Gorajskiej
Historia Data rozpoczęcia budowy 1779 Data zakończenia budowy 1782 Aktualne przeznaczenie Świątynia
Dane świątyni Styl barok Świątynia • materiał bud. • liczba wiernych • cegła 4000 osób Wieża kościelna • liczba wież 1 Ołtarz • liczba ołtarzy • wezwania ołtarzy bocznych 5 MB Gorajskiej, św. Anny, Świętego Krzyża, św. Wojciecha, św. Józefa Liczba naw 2
Położenie na mapie Goraja Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Goraju
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Goraju
Położenie na mapie województwa lubelskiego Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Goraju
Położenie na mapie powiatu biłgorajskiego Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Goraju
Położenie na mapie gminy Goraj Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Goraju
50°43′23″N 22°39′59″E/50,723056 22,666389

Kościół św. Bartłomieja Apostoła w Goraju – kościół parafialny, murowany z XVIII w.

Historia

Kościół znajduje się w północno-zachodniej części miasta^[1]. Erekcja parafii w Goraju nastąpiła w 1379 r. Parafia obejmowała m.in. folwark (217 mórg), szkołę parafialną, szpital dla ubogich, bibliotekę parafialną.

Do XVIII w. trzy kolejne kościoły w Goraju były drewniane. Pierwszy, z 1379 r., istniał do XVI w., drugi został zniszczony podczas potopu szwedzkiego w XVII w., zaś ostatni, drewniany, spłonął w 1780 r.

Obecny kościół wybudowano w latach 1779-1782 z fundacji profesora Akademii Zamojskiej i proboszcza gorajskiego. Pożary nawiedziły kościół w 1795 i 1923, remonty i malowanie przeprowadzono w 1928 oraz 1964 r., odbudowę wieżyczki w 1949 r. Malowidła wewnątrz kościoła odnowiono po II wojnie na podstawie wzorów z 1928 r. Autorem renowacji był Marian Pecka z Goraja (1964), malowideł prawdopodobnie Czesław Kiełbiński (1928?).

Architektura

Kościół utrzymany jest w stylu barokowym, murowany otynkowany, jednonawowy. Nawa pojedyncza z niższym prezbiterium zamkniętym półkoliście, sklepienie kolebkowe z lunetami. Od południa zakrystia z portalem kamiennym z końca XVIII w. oraz ze skarbczykiem na piętrze i ośmioboczną wieżyczką z klatką schodową. Od północy do kościoła przylega kaplica. Chór muzyczny wsparty na dwóch filarach. Nad wejściem do kruchty kościoła trójkątny szczyt fasady zwieńczony frontonem. Szczyt kruchty barokowy z zegarem słonecznym. Nad nawą znajduje się wieżyczka na sygnaturkę (1952).

Wyposażenie

Wnętrze świątyni

• Ołtarz główny z fragmentami barokowymi, z herbami Jelita i Korybut, rzeźbami barokowymi św. Andrzeja, św. Bartłomieja, aniołów i Boga Ojca w zwieńczeniu oraz obrazami św. Stanisława bp., św. Bartłomieja i Zaśnięcia Matki Boskiej w zwieńczeniu.
• Tabernakulum rokokowe z obrazem Ostatniej Wieczerzy. Antepedium z poł. XIX w.

• • Lewy ołtarz rokokowy XVIII w. z rzeźbami Aarona, św. Józefa i aniołów oraz obrazami Matki Boskiej Gorajskiej z Dzieciątkiem Jezus z XVII-XVIII w. w sukience srebrnej barokowej z XVIII w., św. Michała, św. Walentego z końca XVIII w.
  • Prawy ołtarz boczny rokokowy XVIII w. z rzeźbami św. Jana Nepomucena, aniołów i obrazami św. Anny Samotrzeć, św. Wojciecha, św. Antoniego;
  • Trzeci, klasycystyczny, z początku XIX w. z rzeźbami śś. Barbary i Katarzyny o charakterze barokowym z 1. połowy XIX w.;
  • Czwarty ołtarz boczny, nowy, z barokową grupą Ukrzyżowania z końca XVIII w.;
  • Ołtarz w kaplicy barokowy z rzeźbą św. Józefa – początku XVIII w.;
  • Chrzcielnica i kropielnica kamienne z przełomu XVIII/XIX w.

Otoczenie

• W murze cmentarza kościelnego od strony południowej znajduje się murowana dzwonnica (otynkowana). W jej dolnej kondygnacji znajduje się przejazd, w górze dwa miejsca na dzwony, zakończone łukiem i trójkątnym szczytem.

Zespół kościoła, dzwonnica-brama i cmentarz przykościelny znajduje się w wykazie zabytków NID kl.V-Oa/118/56 z 7.05.1957, 174 z 03.02.1967, A/364 z 28.07.1986.

Przypisy