Kościół św. Euzebiusza w Rzymie

Kościół św. Euzebiusza w Rzymie

Chiesa di Sant'Eusebio

Kościół tytularny
Państwo	Włochy
Miejscowość	Rzym Piazza Vittorio Emanuele II 12/A
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Euzebiusza
Wezwanie	św. Euzebiusza
Wspomnienie liturgiczne	14 sierpnia[1]
Położenie na mapie Rzymu Kościół św. Euzebiusza w Rzymie
Położenie na mapie Włoch Kościół św. Euzebiusza w Rzymie
Położenie na mapie Lacjum Kościół św. Euzebiusza w Rzymie
41°53′47″N 12°30′13″E/41,896272 12,503719

Kościół św. Euzebiusza w Rzymie (wł. Chiesa di Sant'Eusebio) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.

Świątynia ta jest kościołem parafialnym oraz kościołem tytularnym^[1]. Jest też kościołem stacyjnym z piątego piątku Wielkiego postu.

Lokalizacja

Kościół znajduje się w XV. Rione Rzymu – Esquilino przy Piazza Vittorio Emanuele II 12/A^[2].

Patron

Patronem świątyni jest św. Euzebiusz – rzymski prezbiter, który poniósł śmierć za wiarę chrześcijańską w III^[1] lub IV wieku.

Historia

Pierwsza wzmianka o Titulus Eusebii pochodzi z 474 roku z katakumb świętych Marcelina i Piotra ad duas Lauros^[2]. Kościół został odrestaurowany w 750 roku, a później w tym samym stuleciu przebudowano go. Kolejna przebudowa i rekonsekracja miały miejsce w 1238 roku^[1]. Mniej więcej w tym też czasie wybudowano dzwonnicę^[1]. W 1289 roku kościół został przekazany celestynom^[2], którzy obok wybudowali klasztor^[1].

W 1600 roku ołtarz główny, prezbiterium i chór zostały przebudowane przez Onorio Longhi. W 1711 roku przebudowę kościoła pod patronatem kardynała Enrico Enríqueza rozpoczął Carlo Stefano Fontana (bratanek bardziej znanego Carlo Fontany), którego dziełem jest fasada. Kolejna przebudowa została rozpoczęta w 1753 roku przez Nicolò Picconi, trwała ona około sześciu lat^[1].

W 1810 roku kongregacja celestynów została zlikwidowana. Kompleks otrzymali jezuici, którzy zostali z kolei usunięci z niego w 1873 roku. W 1889 roku przy kościele powołano do życia parafię^[1].

Architektura i sztuka

Fasada

Dolna kondygnacja fasady ma pięć łuków prowadzących do loggii oraz cztery pilastry doryckie podtrzymujące belkowanie. Środkowy łuk jest nieco szerszy od pozostałych, ze zdobieniem i muszlą u góry, w przestrzeni pod nim znajduje się figura Matki Bożej z Dzieciątkiem^[1].

Druga kondygnacja fasady ma pięć prostokątnych okien o jednakowych rozmiarach, oddzielonych czterema jońskimi pilastrami, podtrzymującymi belkowanie z dedykacją i rokiem 1711. Powyżej znajduje się trójkątny tympanon, który zasłonięty jest w znacznym stopniu przez półokrągły naczółek z herbem papieża Klemensa XII^[1].

Dzwonnica

Z prawej strony fasady widoczna jest XIII-wieczna ceglana dzwonnica, która w rzeczywistości znajduje się w północnym rogu klasztoru. Nakryta jest piramidalnym daszkiem, każda strona ma trzy otwory utworzone przez arkadę podzieloną wapiennymi kolumnami^[1].

Dzwonnica

Wnętrze kościoła

Wnętrze kościoła jest trójnawowe, nawy boczne od nawy środkowej oddzielają cztery arkady po każdej stronie z podwójnymi pilastrami jońskimi^[1].

Na suficie nawy głównej znajduje się fresk przedstawiający św. Euzebiusza w chwale autorstwa Antona Raphaela Mengsa z 1757 lub 1759 roku^[1].

Wnętrze kościoła

Chwała św. Euzebiusza, Anton Raphael Mengs, XVIII w., malowidło na suficie

Barokowy ołtarz główny z czerwonego i białego marmuru ma cztery kolumny korynckie. W ołtarzu umieszczono obraz Madonny z Dzieciątkiem autorstwa Pompeo Batoni. Malowidło to wmontowano w relief, który w dolnej części przedstawia dwóch świętych czczących wizerunek (św. Euzebiusz po lewej i św. Wincenty po prawej). W trójkątnym naczółku ołtarza znajduje się obraz przedstawiający Apoteozę św. Eustachego^[1].

W prezbiterium znajdują się dwa ołtarze boczne. Ołtarz po lewej zawiera malowidło Elekcja papieża Celestyna autorstwa Andreasa Rutharda, natomiast ołtarz po prawej przedstawia św. Benedykta, namalowanego przez Cesare Rossetti^[1].

Za ołtarzem głównym znajduje się rzeźbiony w drewnie orzechowym chór z 1556 roku przeznaczony dla mnichów celestyńskich. W chórze znajduje się ołtarz z Ukrzyżowaniem autorstwa Cesare Rossetti (msza dla wspólnoty monastycznej był sprawowana przy tym ołtarzu w dni powszednie). W chórze wisi także obraz Matki Bożej ze świętymi Euzebiuszem i Wincentym autorstwa Baldasare Croce, który wcześniej był obrazem ołtarza głównego^[1].

Ołtarz główny

Ołtarz św. Benedykta

Elekcja papieża Celestyna

Kardynałowie prezbiterzy

Kościół św. Euzebiusza jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sancti Eusebii)^[3]. Tytuł ten został zlikwidowany przez Grzegorza XVI w 1841 roku i przywrócony przez Piusa IX 25 czerwca 1877 roku^[3].

Uwagi

Przypisy