Kościół św. Józefa w Zabrzu
A/5/99 z dnia 30.04.1999[1] | |||||||||||
Kościół parafialny | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | |||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||
50°17′42,695″N 18°46′16,950″E/50,295193 18,771375 | |||||||||||
Strona internetowa |
Kościół Świętego Józefa – rzymskokatolicki kościół parafialny, znajdujący się przy ul. Roosevelta w Zabrzu, należący do dekanatu zabrzańskiego w diecezji gliwickiej, metropolii katowickiej.
Historia kościoła
Parafia św. Józefa w Zabrzu została wyodrębniona w 1931 roku z terytorium parafii św. Andrzeja Apostoła. W latach 1930–1931 wybudowano nowy kościół. Budowniczym kościoła został proboszcz parafii św. Andrzeja Apostoła, ksiądz Jan Zwior. Konsekracji świątyni dokonał 4 września 1932 roku kardynał Adolf Bertram[2].
Architektura i wnętrze świątyni
Kościół to jeden z ciekawszych przykładów architektury modernistycznej na Górnym Śląsku. Autorem projektu jest Dominikus Böhm z Kolonii. Świątynie projektowane przez Böhma mają specyficzny klimat, zarówno w warstwie materialnej (surowy monumentalizm, rzetelna konstrukcja oraz szczerość w zastosowaniu materiałów) jak i niematerialnej (wpływ na emocje odbiorców, stosowanie symboliki, gra światłem). Architekt zastosował w projekcie kościoła wiele cytatów z historii, m.in.:
- symbolika światła jako emanacji Boga,
- symbolika liczb świętych (katedry średniowiecza) (7, 12, 33, 40),
- plac wejściowy do kościoła „paradisus” – podobne place znajdowały się przed starochrześcijańskimi bazylikami,
- fasada – rzymskie bramy (brama do nieba) lub akwedukt – woda życia,
- przejście od „profanum” do „sacrum” – święta brama (porta sacra) – obmycie – oczyszczenie z grzechów,
- metafora drogi życia – wydłużona nawa kościoła, której towarzyszy 7 okien witraży z siedmioma sakramentami w witrażach,
- chrzcielnica u podstawy wieży u wejścia do świątyni – motyw oczyszczenia u progu „świętej drogi” na drodze chrześcijanina do zbawienia, nieba – (symbolicznie wieża i spiralne schody).
Dominikus Böhm uważał, że architekt powinien projektować obiekt całościowo, począwszy od bryły, formy przestrzeni, aż po wyposażenie i detal (Böhm był również twórcą wnętrz, mebli, witraży, mens ołtarzowych). Kościół zaprojektowany został na planie łuku, projektant nawiązuje tutaj do starożytnych budowli rzymskich oraz świątyń wczesnochrześcijańskich. Zbudowany został z cegły, mur jest nieotynkowany. Cegły są w różnych odcieniach, o zróżnicowanym stopniu wypalenia i zostały celowo sprowadzone z różnych cegielni. Fronton przedstawia potrójny rząd arkad (powtarza się on w otworach wieży, wewnętrznym obejściu i w oknach). Fronton arkad rozpostartych pomiędzy dwiema surowymi, płasko zwieńczonymi wieżycami kojarzy się z wyglądem rzymskich akweduktów[3]. W dużych oknach po stronie zachodniej znalazły się witraże w ciemnych kolorach i przedstawiają sakramenty święte, a okna po stronie wschodniej świątyni dają niewielkie ilości światła. Najjaśniejsze miejsce kościoła to część ołtarza głównego, który uniesiony jest wysoko nad posadzkę nawy. Witraż - „Najświętszy Sakrament” - zaprojektowany został w 1942 roku. W 1957 roku umieszczono w prezbiterium witraż „Świętej Rodziny”[4].
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 .
- ↑ Historia kościoła. [dostęp 2013-02-23].
- ↑ Architektura kościoła. [dostęp 2013-02-23].
- ↑ Małgorzata Malanowicz: Kościół pw. św. Józefa w Zabrzu - informacje i zdjęcia. [dostęp 2012-01-28]. (pol.).
Linki zewnętrzne
- Kościół św. Józefa w Zabrzu
- Kościół św. Józefa w Zabrzu. sozait.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-19)].
- Oficjalna strona parafii św. Józefa w Zabrzu
Media użyte na tej stronie
Autor: Pan weterynarz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Schematyczna mapa Zabrza z zaznaczeniem dzielnic, osiedli, głównych ulic oraz linii kolejowych.
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
- N: 51.1617 N
- S: 49.2956 N
- W: 17.8872 E
- E: 20.0559 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: MichalPL, Licencja: CC BY-SA 4.0
St. Joseph's Church in Zabrze, December 2020