Kościół św. Jadwigi Śląskiej i św. Jakuba Apostoła w Lusowie

Kościół św. Jadwigi Śląskiej i św. Jakuba Apostoła w Lusowie
Distinctive emblem for cultural property.svg 1176/Wlkp/A z dnia 23 lipca 1970
kościół parafialny
Ilustracja
ściana frontowa wraz z wieżą
Państwo

 Polska

Miejscowość

Lusowo

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Jadwigi Śląskiej i św. Jakuba Apostoła w Lusowie

Wezwanie

św. Jadwigi Śląskiej i św. Jakuba Apostoła

Wspomnienie liturgiczne

16 października, 25 lipca

Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie

św. Jana Pawła II (ex sanguinis)

Położenie na mapie gminy Tarnowo Podgórne
Mapa konturowa gminy Tarnowo Podgórne, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jadwigi Śląskiej i św. Jakuba Apostoła w Lusowie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jadwigi Śląskiej i św. Jakuba Apostoła w Lusowie”
Położenie na mapie powiatu poznańskiego
Mapa konturowa powiatu poznańskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jadwigi Śląskiej i św. Jakuba Apostoła w Lusowie”
Ziemia52°25′59″N 16°41′45″E/52,433056 16,695833
Strona internetowa

Kościół św. Jadwigi Śląskiej i św. Jakuba Apostoła w Lusowierzymskokatolicki kościół parafialny w Lusowie przy ul. Poznańskiej 2 w gminie Tarnowo Podgórne na zachód od Poznania. Pełni funkcję świątyni parafialnej dla parafii o tym samym tytule.

Historia budowy

Wieś Lusowo była własnością kapituły poznańskiej już od XII wieku. Prawdopodobnie pierwszy drewniany kościół znajdował się na obecnym miejscu już w pierwszej połowie XIII wieku (późniejsze dokumenty wzmiankują o dacie 1244 roku). W 1288 roku staraniem biskupa Gerbicza z rodu Nałęczów została erygowana parafia prawdopodobnie pd tytułem św. Jakuba Apostoła. Z biegiem lat drewniany kościół uległ zniszczeniu, dlatego na jego miejscu został wybudowany nowy kościół ceglany, poświęcony w 1499 roku. Wzmianki z 1510 roku podają, że była to świątynia pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny, św. Jakuba Apostoła i św. Jadwigi. Pod koniec XVII wieku kościół opisywano jako podupadający. Gruntowna renowacja została przeprowadzona w 1776 roku z inicjatywy Andrzeja Myszkowskiego, dziekana kapitulnego. Jednakże dopiero na początku XX wieku podjęto decyzję o odbudowie kościoła, a właściwie budowie nowej neogotyckiej świątyni. Zachowano jedynie gotyckie prezbiterium, które zostało przekształcone w kaplicę pod wezwaniem patronów kościoła, ustawioną poprzecznie do nawy głównej. W kaplicy zachowano gwiaździste sklepienie oraz nagrobki rodziny Kierskich z XVII wieku. Przebudowa kościoła miała miejsce w latach 1913-16. Inicjatorem przedsięwzięcia był ówczesny proboszcz ks. Ignacy Serdecki. Nowa świątynia została poświęcona w 1918 roku przez kard. Edmunda Dalbora. W latach 1941-1945 kościół był wykorzystywany przez hitlerowców jako magazyn.

Architektura

Aktualny stan kościoła w Lusowie jest efektem przebudowy z lat 1913–1916. Budynek świątyni tworzy nawa główna wraz z prezbiterium, nawa boczna od strony zachodniej, dawne prezbiterium – obecnie kaplica patronów od strony wschodniej, wieża od strony wschodniej oraz zakrystia. Wyposażenie wnętrza w większości w stylu neogotyckim. Prezbiterium posiada sześcioboczne zamknięcie i nakryte jest sklepieniem gwiaździstym. Ołtarz główny drewniany, polichromowany, z 1917 roku, jest stylizowany na gotyckie ołtarze szafkowe, a wykonany został w pracowni niemieckiego artysty Georga Schreinera z Ratyzbony. W osi głównej usytuowana została nisza na krucyfiks, natomiast po bokach umieszczono symetrycznie dwie pary skrzydeł z płaskorzeźbami przedstawiającymi sceny biblijne: „Pokłon Trzech Mędrców”, „Wieczerza w Emaus”, „Melchizedek udzielający błogosławieństwa Abrahamowi” oraz „Dwunastoletni Jezus nauczający w świątyni”. Zewnętrzne skrzydła po obu stronach są ruchome. W górnej części ołtarza zamieszczono figurę Chrystusa z aniołami po obu stronach. Ołtarz zazwyczaj zamykany jest w okresie Wielkiego Postu. Pozostałe wyposażenie prezbiterium (ołtarz liturgiczny, ambona, krzesła) wykonane zostały współcześnie i w swej formie nawiązują do neogotyku. W prezbiterium zainstalowano również witraże przedstawiające świętych. Część z nich pochodzi z 1916 roku, część z 2002 roku. Na wschodniej ściany nawy przy prezbiterium umieszczona została neogotycka ambona z baldachimem.

Wyposażenie kaplicy patronów pochodzi z XVII i XVIII wieku. W zamknięciu kaplicy znajduje się ołtarz barokowy, przyścienny z obrazem pośrodku przedstawiającym patronów świątyni: Maryję z Dzieciątkiem, św. Jadwigę oraz św. Jakuba. Mensa ołtarzowa w formie sarkofagu. Po bokach obrazu ustawiono figury świętych: św. Jana Chrzciciela oraz nieznanego świętego z księga w ręku. W kaplicy umieszczono również XVII-wieczny nagrobek Stanisława Kierskiego i jego żony Anny z Brodnickich oraz epitafium ks. Ignacego Serdeckiego. Od 2013 roku w kaplicy przechowuje się również relikwie św. Jana Pawła II, które wystawione są do publicznego kultu.

W nawie bocznej znajdują się dwa boczne ołtarze: Matki Bożej Częstochowskiej oraz św. Józefa. W oknach nawy zamontowano współczesne witraże stylizowane na XIX-wieczne prezentujące postaci świętych. W południowej części nawy zbudowana została empora wraz z organami piszczałkowymi. Drewniany strop nawy głównej pokryty został polichromią przedstawiającą w środkowym głównym polu Trójcę Świętą.

Na zewnątrz kościoła od strony wschodniej umieszczone zostały płyty epitafijne z XIX i pocz. XX wieku (m.in. hr. Narcyza Olizara). Z kolei przy wejściu do kościoła od strony północnej znajduje się płyta epitafijna generała Józefa Dowbór Muśnickiego, drugiego dowódcy powstania wielkopolskiego 1918–1919.

Teren kościoła otoczony został ceglanym murem.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Lusowo, kosciol par. p.w. ss Jadwigi i Jakuba, 1916-18, nr rej. 1176A z 23.07.1970 (1).JPG
Autor: Tomasz Stachowiak, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Lusowo, kościół par. p.w. śś. Jadwigi i Jakuba, XV, 1916-1618
Poznań County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Poznań County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.69 N
  • S: 52.14 N
  • W: 16.43 E
  • E: 17.41 E
Tarnowo Podgórne (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Tarnowo Podgórne, Polska