Kościół św. Jana Chrzciciela w Bartoszycach

Kościół św. Jana Chrzciciela

248 (B/19) z dnia 12.03.1957 r.[1]
kościół parafialny
widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Miejscowość	Bartoszyce
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Jana Chrzciciela w Bartoszycach
Wezwanie	św. Jana Chrzciciela
Historia Data zakończenia budowy XV wiek
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • cegła czerwona
Położenie na mapie Bartoszyc Kościół św. Jana Chrzciciela
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół św. Jana Chrzciciela
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Kościół św. Jana Chrzciciela
Położenie na mapie powiatu bartoszyckiego Kościół św. Jana Chrzciciela
54°15′30,67″N 20°48′45,13″E/54,258519 20,812536

Kościół św. Jana Chrzciciela w Bartoszycach wzniesiony w XV wieku. Położony jest w północno-wschodniej części miasta na lewym brzegu Łyny. Reprezentuje styl gotycki.

Dokładna data budowy świątyni nie jest znana, lecz pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z 1484^[2] roku. Zagadkowe jest jednak jego pochodzenie. Przyjmuje się, iż kościół zbudowano w miejscu przyzamkowej kaplicy, która prawdopodobnie znajdowała się w tym miejscu i o której źródła pisane mówią już w 1404. Została ona jednak zburzona wraz z zamkiem podczas buntu mieszczan bartoszyckich w 1454. Niektórzy jednak badacze, jak Hein^[2], twierdzą, iż świątynię wybudowano wraz z pierwszą lokacją miasta w latach 1326 -1332.

Kościół w swojej budowie jest dość prosty: jednonawowy, zbudowany na planie prostokąta, a prezbiterium nie jest wydzielone. Od południa znajduje się kruchta a od południa zakrystia. Obiekt jest orientowany^[3], co oznacza, że jego prezbiterium wraz z ołtarzem zwrócone jest w kierunku wschodnim. W XIX^[4] w. do fasady kościoła dobudowano wieżę.

Wnętrze kościoła

Wnętrze kościoła oraz ołtarz zdobią elementy gotyckie i barokowe. Najstarszą częścią ołtarza głównego jest ceglana mensa gotycka. Rzeźby ołtarzowe, przedstawiające Pasję pochodzą z kręgu Krausa z 1720^[2] roku, natomiast w 1860^[2] i 1913^[2] zostały gruntownie odnowione. Po obu ich stronach wznoszą się jonizujące kolumny na cokołach a między nimi figury Mojżesza i Jana Chrzciciela. Po bokach od figur znajduje się chleb i wino, powyżej dwa anioły z narzędziami męki, w nasadzie między czterema kolumnami postacie Jana Ewangelisty i Aarona, natomiast w zwieńczeniu ołtarza Chrystus Triumfator.

Ambona kościoła pochodzi z 1706^[2] i wspiera się na figurze anioła. Pomiędzy kręconymi kolumnami korynckimi zostały wyrzeźbione w niej postacie Chrystusa, ewangelików i proroków, ornament z owoców i kłosów a na drzwiach płaskorzeźbę Ecce homo. Bogato zdobiony baldachim zwieńczono rzeźbą pelikana karmiącego pisklęta.

We wnętrzach kościoła przez kilkaset lat znajdował się jeden z bartoszyckich "Bartków"- Gustebalda^[5] - należących do grupy tzw. bab pruskich.

Kościół został wybudowany jako katolicka świątynia, lecz od okresu Reformacji służył jako jeden z dwóch ewangelickich świątyń w mieście. Ponownie zaadaptowano go jako świątynię katolicką w 1946 roku^[6]. Od 1974^[6] działa jako kościół parafialny.

Zobacz też

• Bartoszyce

Przypisy