Kościół św. Jana Chrzciciela w Biskupcu

Kościół Świętego Jana Chrzciciela
Distinctive emblem for cultural property.svg 122 (B/12)[1] z dnia 13.09.1949
kościół parafialny
Ilustracja
widok ogólny
Państwo Polska
Województwo warmińsko-mazurskie
MiejscowośćBiskupiec
Wyznaniekatolickie
Kościółrzymskokatolicki
parafiaśw. Jana Chrzciciela i Narodzenia Najświętszej Maryi Panny
Położenie na mapie Biskupca
Mapa konturowa Biskupca, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Jana Chrzciciela”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Jana Chrzciciela”
Położenie na mapie powiatu olsztyńskiego
Mapa konturowa powiatu olsztyńskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Jana Chrzciciela”
Położenie na mapie gminy Biskupiec
Mapa konturowa gminy Biskupiec, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Jana Chrzciciela”
Ziemia53°51′51,07″N 20°57′18,02″E/53,864186 20,955006

Kościół Świętego Jana Chrzcicielarzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Biskupiec Reszelski archidiecezji warmińskiej. Jeden z rejestrowanych zabytków miasta.

Świątynia pod wezwaniem świętego Jana Chrzciciela istniała już w czasie lokacji Biskupca przez biskupa warmińskiego Henryka III Sorboma w dniu 17 października 1395 roku. Świątynia ta uległa jednak zniszczeniu w 1414 roku w czasie wojny polsko-krzyżackiej. W 1505 roku biskup Łukasz Watzenrode przeznaczył na jej odbudowę materiały z rozebranej świątyni pod wezwaniem Ducha Świętego w Lidzbarku Warmińskim. Nowy kościół został konsekrowany przez biskupa Marcina Kromera w dniu 26 kwietnia 1580 roku. Drewniana wieża uległa zniszczeniu przez pożar w dniu 13 maja 1651 roku. Jej odbudowa została przeprowadzona w 1668 roku. Ponownie zniszczona przez pożar w dniu 26 lutego 1700 roku i została odbudowana w 1717 roku. W latach 1728-1734 świątynia została rozbudowana o prezbiterium. Ponownie konsekrowana przez biskupa pomocniczego Michała Remigiusza Łaszewskiego w dniu 14 sierpnia 1735 roku i otrzymała drugie wezwanie świętego Walentego. Świątynia ta w dniu 21 kwietnia 1766 roku została ponownie zniszczona przez pożar. Odbudowana została ze składek zbieranych w całej diecezji. W latach 1881-1882 zostały wybudowane empory w nawach bocznych, a stronie zewnętrzna kościoła otrzymała cechy neoromańskie. W 1903 roku świątynia została gruntownie przebudowana. Konsekrowana przez biskupa pomocniczego Edwarda Herrmanna w dniu 6 lipca 1908 roku. Spalona w 1945 roku i odbudowana w latach 1948-1949. Hełm wieży został zrekonstruowany w 1988 roku.

Jest to budowla orientowana, o trzech nawach, murowana, wzniesiona z cegły. Jej bryła jest niejednorodna stylowo. Nawa główna ze sklepieniem żaglowym posiada cechy późnogotyckie, w tym samym stylu została zbudowana masywna wieża znajdująca się od strony zachodniej, częściowo wtapiająca się w korpus świątyni. Jest ozdobiona trzema kondygnacjami blend ostrołukowych i hełmem w formie dzwonu z latarnią. Od wschodu jest umieszczone barokowe prezbiterium prosto zamknięte, nakryte sklepieniem kolebkowym. Z jego lewej i prawej strony są umieszczone zakrystie. Nawy boczne w stylu neoromańskim są nakryte sklepieniami krzyżowymi. U nasady sklepień są umieszczone gzymsy, a od zewnątrz pilastry na narożach. Fasada świątyni jest rozciągnięta do boków przez owalne wieżyczki schodowe i portale naw bocznych.

Wystrój i wyposażenie wnętrza zostały wykonane po 1945 roku. W 1998 roku zostały odrestaurowane dwa uratowane neoromańskie ołtarze boczne. Najstarszym elementem wyposażenia jest miedziana Misa Chrzcielna ze sceną Zwiastowania i napisem w języku staro-cerkiewno-słowiańskim (być może jest to dowód działań misyjnych przed zakonem krzyżackim)[2].

Przypisy

  1. Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie. 2021-09-30. [dostęp 04.09.2015].
  2. Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Biskupcu (pol.). Leksykon Kultury Warmii i Mazur. [dostęp 2015-09-04].

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Olsztyn County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Olsztyn County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.12 N
  • S: 53.43 N
  • W: 20.07 E
  • E: 21.15 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Biskupiec location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Biskupca, Polska
Kościół św. Jana Chrzciciela, ul. 1 Maja.JPG
Autor: Bonasera1, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Kościół św. Jana Chrzciciela (zabytek nr 122 (B/12) i A-19 z dn. 13.08.1949)