Kościół św. Jana Chrzciciela w Załężu

Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Załężu

A-163 z dnia 06.04.1972[1]
kościół filialny
Elewacja frontowa
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
Miejscowość	Załęże
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Jana Chrzciciela w Załężu
Wezwanie	św. Jana Chrzciciela
Wspomnienie liturgiczne	Święto Świętego Jana Chrzciciela 24 czerwca
Historia Data zakończenia budowy 1760 Aktualne przeznaczenie Diecezja rzeszowska
Dane świątyni Świątynia • materiał bud. • drewno
Położenie na mapie gminy Osiek Jasielski Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Załężu
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Załężu
Położenie na mapie województwa podkarpackiego Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Załężu
Położenie na mapie powiatu jasielskiego Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Załężu
49°39′03,9″N 21°28′08,3″E/49,651083 21,468972

Kościół św. Jana Chrzciciela w Załężu – kościół rzymskokatolicki, dawny parafialny pw. św. Jana Chrzciciela w Załężu wzniesiony w 1760.

Świątynia znajduje się na szlaku architektury drewnianej województwa podkarpackiego (trasa VIII – jasielsko-dębicko-ropczycka).

Historia

W 1325 istniała już parafia w Załężu i należała do dekanatu w Zręcinie^[2]. Pierwszy kościół powstał zapewne w XIV wieku. Obecny pochodzi z 1760. Konsekrowany przez przemyskiego biskupa pomocniczego Michała Sierakowskiego 7 października 1783. Znacznie przebudowywany: w 1883 dostawiono kaplice boczne; w 1951 usunięto ściany oddzielające nawę od kaplic bocznych, co przekształciło budowlę w trójnawową; w 1952 do południowej ściany prezbiterium dobudowano salkę katechetyczną^[3]; w 1960 wybudowano wieżę. Po zbudowaniu nowego kościoła w 2000 świątynia nieużytkowana kultowo. Trwa rozpoczęty w 2014 remont kościoła.

• 

  Elewacja północna

• 

  Widok od strony prezbiterium

• 

  Widok ogólny

Architektura i wyposażenie

Jest to świątynia drewniana o konstrukcji zrębowej, orientowana, trójdzielna, posadowiona na kamiennych fundamentach. Do większej nawy głównej połączonej arkadami z nawami bocznymi przylega od strony wschodniej węższe prostokątne, zamknięte trójbocznie prezbiterium z zakrystią od północy i dobudówką od południa. Od strony zachodniej do korpusu nawy przylega wieża konstrukcji słupowo-ramowej z izbicą pozorną, z kruchtą w przyziemiu dekorowaną na zewnątrz pilastrami. Nad prezbiterium wieżyczka z sygnaturką, zwieńczona cebulastym hełmem z latarnią. Dach główny jednokalenicowy i pozostałe daszki kryte blachą. Ściany zewnętrzne pionowo oszalowane deskami.

Wewnątrz strop płaski z fasetą. Na ścianach i stropie polichromia o formach secesyjnych z 1777, odnowiona w końcu XIX wieku. Nad wejściem wsparty na filarach chór organowy z wizerunkiem króla Dawida grającego na harfie. Ambona z wizerunkami ewangelistów na płycinach. Na wyposażeniu ołtarz główny i przy tęczy dwa drewniane boczne: północny z obrazem Trójcy Świętej i południowy św. Józefa z Dzieciątkiem. Do nowego kościoła przeniesiono natomiast inne cenne elementy wyposażenia pochodzące ze starszego kościoła:

• gotycki obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem w typie Hodegetrii, z około 1480 z ołtarza głównego;
• gotycki obraz Matki Bożej Apokaliptycznej na złotym tle, na desce, z donatorami herbu Radwan, z około 1480 z prezbiterium;
• drewniany krucyfiks z pierwszej połowy XVI wieku

Otoczenie kościoła

Kościół ogrodzony jest murem z bramą z 1870 wpisanymi do rejestru zabytków.

Przypisy

Bibliografia

• Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Sebastian Wypych Kościoły drewniane Karpat i Podkarpacia, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków 2001, str. 165-166 ISBN 83-85557-88-1, ISBN 83-85368-79-5
• Leksykon drewnianej architektury sakralnej województwa podkarpackiego, KrzysztofK. Zieliński (red.), Rzeszów: Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”, 2015, s. 323-324, ISBN 978-83-61577-68-3, OCLC 922211420 .

Linki zewnętrzne

• Kościoły drewniane, Załęże