Kościół św. Jana Ewangelisty w Pińczowie

Kościół św. Jana Ewangelisty

A.653/1-2 z dnia 21.06.1967 r.[1]
kościół parafialny
Kościół św. Jana Ewangelisty w Pińczowie
Państwo	Polska
Miejscowość	Pińczów
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Jana Apostoła i Ewangelisty w Pińczowie
Wezwanie	Świętego Jana Ewangelisty
Położenie na mapie Pińczowa Kościół św. Jana Ewangelisty
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół św. Jana Ewangelisty
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Kościół św. Jana Ewangelisty
Położenie na mapie powiatu pińczowskiego Kościół św. Jana Ewangelisty
Położenie na mapie gminy Pińczów Kościół św. Jana Ewangelisty
50°31′13″N 20°31′38″E/50,520278 20,527222

Kościół św. Jana Ewangelisty w Pińczowie – kościół farny pw. św. Jana Ewangelisty usytuowany w centrum Pińczowa, na rogu Rynku. Wchodzi w skład dawnego zespołu klasztornego oo. paulinów. Pierwotnie gotycki, w XVII w. przebudowany w stylu manierystycznym. W latach 1551–1586 zbór kalwiński.

Historia

Pierwotną świątynię wzniesiono w stylu gotyckim. Współcześnie zachowała się z niej kruchta zachodnia ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Na zworniku sklepienia umieszczony jest herb Oleśnickich Dębno. Kościół przebudowano w XVII w. w stylu manierystycznym. Zachodnia fasada świątyni wybudowana w 1642 r. zwieńczona jest wczesnobarokowym szczytem. Kościół składa się z trzech naw i ma układ bazylikowy. Prezbiterium jest zamknięte półkoliście i nieco węższe i niższe od nawy. Od północy przylega do niego przybudówka, z zakrystią na parterze oraz dawną biblioteką i oratorium zakonnym na piętrze.

W latach 1720–1723 do południowej nawy dobudowano kaplicę Aniołów. Ma ona kształt kwadratu i jest przykryta kopułą z latarnią. Wewnątrz gotyckiej kruchty znajduje się późnorenesansowy nagrobek Anny z Łaszczów Juszczykowej oraz jej dzieci, z 1618 r. Sklepienia naw i prezbiterium kościoła pokryte są dekoracją stiukową. Późnobarokowe wyposażenie kościoła (w tym m.in. ołtarz główny i 9 ołtarzy bocznych) pochodzi z lat 40. XVIII w. W prezbiterium znajdują się popaulińskie stalle z XVII w. przyozdobione rzeźbami Chrystusa, Maryi i apostołów. Organy świątyni pochodzą z 1757 r., wykonał je Wojciech Szyplewski z Krakowa. Przed kościołem ulokowana jest barokowa dzwonnica z lat 1685–1691 z zachowanymi dzwonami gotyckimi, w tym z jednym ufundowanym przez biskupa Zbigniewa Oleśnickiego.

W drugiej połowie XVI wieku za sprawą Mikołaja Oleśnickiego Pińczów stał się ośrodkiem reformacji. Wówczas w roku 1551 paulini musieli opuścić miasto. Do paulinów kościół wrócił po tym jak w roku 1586 biskup krakowski Piotr Myszkowski wykupił miasto. W kościele pochowany jest Jan Łaski, pastor i teolog protestancki, działacz polskiej reformacji.

Przypisy

Bibliografia

• MichałM. Jurecki MichałM., GrzegorzG. Matyja GrzegorzG., Ponidzie. W świętokrzyskim stepie, Kraków: „Bezdroża”, 2004, ISBN 83-89676-16-8, OCLC 830623047 .

Linki zewnętrzne

• Archiwalne widoki kościoła w bibliotece Polona