Kościół św. Jana i Katarzyny w Świerzawie

Kościół św. Jana Chrzciciela
i św. Katarzyny Aleksandryjskiej
w Świerzawie
Distinctive emblem for cultural property.svg 1929 z dnia 5.06.1967
Ilustracja
Kościół i mur obronny wraz z bramą
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Świerzawa

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Wezwanie

św. Jana Chrzciciela
św. Katarzyny Aleksandryjskiej

Położenie na mapie Świerzawy
Mapa konturowa Świerzawy, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzcicielai św. Katarzyny Aleksandryjskiejw Świerzawie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzcicielai św. Katarzyny Aleksandryjskiejw Świerzawie”
Położenie na mapie powiatu złotoryjskiego
Mapa konturowa powiatu złotoryjskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzcicielai św. Katarzyny Aleksandryjskiejw Świerzawie”
Położenie na mapie gminy Świerzawa
Mapa konturowa gminy Świerzawa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Jana Chrzcicielai św. Katarzyny Aleksandryjskiejw Świerzawie”
Ziemia51°01′05,05″N 15°53′17,00″E/51,018069 15,888056

Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Katarzyny Aleksandryjskiej (niem. Kirche der hlg. Johannes und Katharina von Alexandrien[1]) – mieści się w Świerzawie. Jest to najcenniejszy zabytek miasteczka. Powstał w II połowie XIII wieku i do dziś przetrwał w prawie niezmienionym wyglądzie. Ewenementem jest, że obiekt romański zachował się w tak dobrym stanie.

Historia

Świątynia od 1552 roku służyła ewangelikom, którym odebrano ją w 1654. Od 1713 roku pełniła rolę kościoła cmentarnnego. Po wysiedleniu miejscowych Niemców po 1945 kościół zaczął niszczeć, ale uniknął całkowitej dewastacji. Przykościelny cmentarz został zlikwidowany w latach 60. XX wieku. Pierwsze prace konserwacyjne przeprowadzono w 1959 roku, następne w latach 60. i od 1977 do dnia dzisiejszego[2].

Kościół nie pełni już funkcji sakralnych, ale muzealne i wystawiennicze. Raz w roku, w Święto Wniebowstąpienia Pańskiego, odbywa się tu ewangelickie nabożeństwo ze spowiedzią i Komunią Świętą. Dzieje się tak dzięki współpracy Parafii Ewangelickiej przy Kościele Pokoju w Jaworze z Gminą Świerzawa.

Architektura

Wyznacznikiem kościoła jest czworoboczna wieża dobudowana do bryły głównej kościoła w 1506 roku. Kościół jest murowany z kamienia, jednonawowy, z prezbiterium zamkniętym półkolistą apsydą. Nawa i prezbiterium przykryte stropem drewnianym wspartym na dwóch słupach. W apsydzie trzy romańskie okna z kolumienkami. Od strony zachodniej i południowej dwa portale o cechach gotyckich. Prawdziwym dziełem kunsztu kamieniarskiego jest wspaniały portal z Drzewem Życia, pochodzący z XII wieku.

Wyposażenie

Malowidła nad głównym ołtarzem, pochodzące z XIV wieku; widoczny motyw Sąd Ostateczny

Największą atrakcją zabytku są malowidła, które zdobią ściany świątyni. Odkryte w 1977 roku pod warstwami tynku ścienne malowidła o tematyce zwierzęcej i roślinnej pochodzą z XIII wieku. Przedstawiają dosyć nietypowe zwierzęta takie jak bocian, żyrafa czy ryby. Malowidła te są ściśle związane z symboliką życia. Ścianę północną kościoła zdobią XIV-wieczne malowidła ukazujące życie Katarzyny Aleksandryjskiej według "Złotej Legendy". Jest to najszersze ze znanych przedstawień obrazowych życia tej średniowiecznej świętej w Europie środkowej. Również na tej samej ścianie widnieje rysunek przedstawiający ukrzyżowanie.

Wewnątrz świątyni uwagę przykuwają także XVI-wieczne, renesansowe płyty nagrobne z rzeźbionymi postaciami, XII-wieczna chrzcielnica, drewniane, polichromowane empory czy prezbiterium romańskie. Obiekt znajduje się na północnych przedmieściach miasteczka w pobliżu mostu na Kaczawie, przy drodze do Złotoryi.

Widok kościoła od strony przezbiterium

Przypisy

  1. Schönau an der Katzbach. Kirche der hlg. Johannes und Katharina von Alexandrien | Grenzgebiete.net
  2. Góry i Pogórze Kaczawskie : kraina wygasłych wulkanów : przewodnik turystyczny, Złotoryja 2010, ISBN 978-83-61942-71-9

Linki zewnętrzne


Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Schönau an der Katzbach - Kirche der hlg. Johannes und Katharina von Alexandrien.jpg
Autor: Pudelek (Marcin Szala), Licencja: CC BY-SA 3.0
Schönau an der Katzbach (heute Świerzawa) - Kirche der hlg. Johannes und Katharina von Alexandrien. Apsis
Świerzawa location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map.
Schönau an der Katzbach - Kirche der hlg. Johannes und Katharina von Alexandrien (all).jpg
Autor: Pudelek (Marcin Szala), Licencja: CC BY-SA 3.0
Schönau an der Katzbach (Świerzawa) - Kirche der hlg. Johannes und Katharina von Alexandrien
PL, Świerzawa, kościół śś. Jana i Katarzyny DSC 0189.JPG
Autor: InnaIna, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Świerzawa, kościół cmentarny p.w. śś. Jana i Katarzyny, 2 ćw. XIII, XVI