Kościół św. Klemensa w Wieliczce

Kościół św. Klemensa
Distinctive emblem for cultural property.svg A-198 z 31.10.1970
kościół parafialny
Ilustracja
Widok kościoła od strony południowo-zachodniej (z ul. Zamkowej), 2015
Państwo

 Polska

Miejscowość

Wieliczka

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Klemensa w Wieliczce

Wezwanie

św. Klemensa

Położenie na mapie Wieliczki
Mapa konturowa Wieliczki, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Klemensa”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Klemensa”
Położenie na mapie powiatu wielickiego
Mapa konturowa powiatu wielickiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Klemensa”
Położenie na mapie gminy Wieliczka
Mapa konturowa gminy Wieliczka, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Klemensa”
Ziemia49°59′01,2″N 20°03′37,0″E/49,983667 20,060278

Kościół św. Klemensa Papieża i Męczennika w Wieliczcekościół parafialny (fara) pod wezwaniem św. Klemensa, papieża, trzeciego następcy po św. Piotrze i pierwszego patrona górników.

Historia

Widok spod ołtarza w kierunku chóru
Główny ołtarz kościoła
Kaplica Morsztynów przy kościele św. Klemensa

Pierwsza wzmianka o kościele parafialnym św. Klemensa w Wieliczce znajduje się w bulli Grzegorza IX z 1229 roku. Pierwotny kościół był prawdopodobnie drewniany[1].

Kościół murowany został wzniesiony z fundacji mieszczan w latach 1333–1370. W tym stanie przetrwał do roku 1782[2], kiedy to został poważnie uszkodzony przez trzęsienie ziemi. W 1786 roku rozebrano średniowieczną budowlę aż do fundamentów. Pozostały jedynie część murów prezbiterium z przyporami, XVII-wieczna kaplica grobowa Morstinów (Morsztynów), zdobiona stiukami włoskiego artysty Baltazara Fontany z roku 1693 oraz wolnostojąca obok kościoła dzwonnica, ufundowana przez Jana III Sobieskiego po pogromie nad Turkami w XVII wieku. Dzwonnica została zaprojektowana przez włoskiego architekta Pellegriniego. Jej budowę ukończono w 1699 roku.

Nowy kościół powstał w latach 1804–1806 w stylu baroku józefińskiego na fundamentach starego kościoła. W 1825 roku był konsekrowany przez biskupa tynieckiego Grzegorza Zieglera. W ciągu kolejnych 200 lat architektura kościoła była kilkakrotnie zmieniana:

  • w latach 1881–1885 za proboszcza ks. Zygmunta Goliana
  • w latach 1886–1892 za proboszcza ks. Henryka Zaremby: w 1888 roku została przebudowana fasada kościoła według projektu Sławomira Odrzywolskiego
  • w 1938 roku podjęto kolejna próbę przebudowy kościoła według projektu krakowskiego architekta Stanisława Filipkiewicza. Zamierzano zmianę osi świątyni (północ-południe) i podniesienie stropów o kilka metrów. II wojna światowa uniemożliwiła realizację tego projektu
  • latach 2001–2012 przeprowadzono kompleksowy remont kościoła: dokonano renowacji polichromii, wykonanej przez Józefa Pochwalskiego w 1883 roku, odnowiono elewację kościoła, rozpoczęto systematyczną restaurację elementów wyposażenia kościoła.

W skarbcu i bibliotece kościelnej znajduje się wiele zabytków z XV–XIX wieku, w tym m.in. monstrancja z 1490 roku i grupa rzeźb późnogotyckich.

Kościół znajduje się przy ul.Zamkowej 7.

Przypisy

  1. Historia kościoła na stronie parafii. [dostęp 2013-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-01)].
  2. Tablica informacyjna w kruchcie kościoła

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Kaplica Morsztynow.jpg
(c) I, Wojtas250, CC-BY-SA-3.0
Kaplica Morsztynów przy kościele św. Klemensa z zewnątrz
Wieliczka location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: ODbL
Location map of Wieliczka, Poland
Ta mapa of Wieliczka została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
KościółŚw.Klemensa-POL, Wieliczka.JPG
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 3.0
Kościół Św. Klemensa w Wieliczce, widok od strony zachodniej.