Kościół św. Marcina w Sierakowicach (drewniany)
A-1224 z dnia 14 listopada 2001(dts) | |||||||||||||||||||||||
placówka kultury | |||||||||||||||||||||||
Państwo | Polska | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość | Sierakowice (województwo pomorskie) | ||||||||||||||||||||||
Wyznanie | katolickie | ||||||||||||||||||||||
Kościół | rzymskokatolicki | ||||||||||||||||||||||
Wezwanie | św. Marcina z Tours | ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||||||||||
54°20′44″N 17°53′44″E/54,345556 17,895556 |
Drewniany kościół św. Marcina w Sierakowicach – zabytkowy kościół drewniany, pod wezwaniem św. Marcina z Tours, w miejscowości Sierakowice na Pomorzu Gdańskim, stojący w latach 1820-2010 w miejscu obecnego, ceglanego, parafialnego kościoła św. Marcina i przeniesiony na teren pobliskiego ogrodu oraz przeznaczony na cele kulturalne i okazjonalne celebracje liturgiczne.
Historia
Parafia rzymskokatolicka w Sierakowicach została erygowana w XIV wieku. W 1820 roku, w miejscu kościoła wzniesionego w połowie XVII wieku, rozpoczęto budowę nowego. Jego fundatorem był ówczesny właściciel Sierakowic, Wincenty Łaszewski (1786-1858). Prace ukończono po trzech latach, a w 1823 roku kościół został konsekrowany[1].
Pod koniec XIX wieku był on zbyt mały, jak na liczbę parafian, toteż przystąpiono do rozbudowy. W 1903 roku rozebrano drewnianą wieżę i na jej miejscu postawiono dodatkowy, ceglany, większy korpus i wieżę w stylu neogotyckim. W 1931 roku powstał plan całkowitego rozebrania części drewnianej i powiększenia kościoła ceglanego, lecz ówczesny konserwator zabytków sprzeciwił się rozbudowie w stylu neogotyckim. Na początku XXI wieku ówczesny proboszcz podniósł na nowo konieczność rozbudowy kościoła, a ekspertyza techniczna w 2006 roku wykazała, iż część drewniana jest w stanie katastrofalnym[2].
W latach 2010-2011 drewniana część kościoła została wyremontowana i przeniesiona kilkadziesiąt metrów dalej, na teren dawnego ogrodu parafialnego. Dodatkowo zrekonstruowano drewnianą wieżę sprzed 1903 roku. Użyto do tego częściowo materiału z drewnianego kościoła XVII-wiecznego, który posłużył w XIX wieku do budowy dawnej południowej zakrystii. Dzięki temu kościół uzyskał pierwotny wygląd[3].
Konstrukcja i wyposażenie
Drewniany kościół św. Marcina w Sierakowicach jest najmłodszą, zachowaną na Pomorzu Gdańskim, świątynią o konstrukcji zrębowej i unikatową w skali europejskiej. Jest też najstarszą budowlą w gminie Sierakowice. Wewnątrz znajduje się oryginalne wyposażenie z 1823 roku: ołtarz główny pochodzący z końca XVIII wieku, pięć ołtarzy bocznych, w tym dwa w prezbiterium, ambona, chrzcielnica, organy piszczałkowe i żyrandole. Przywrócono też polichromię według pierwotnego wzoru. Pozostawiono dodatki z okresu posoborowego: ołtarz i pulpit.
Kościół został wpisany do rejestru zabytków 14 listopada 2001 roku, jeszcze gdy był połączony z częścią ceglaną[4]. Obecnie, zachowując swój zabytkowy charakter, stanowi jeden z elementów Parku Kulturowego Ośmiu Błogosławieństw w Sierakowicach.
Obecne przeznaczenie
Po przeniesieniu i rekonstrukcji, budynek kościoła stał się własnością Gminy Sierakowice, a jego administratorem jest Gminny Ośrodek Kultury w Sierakowicach. Obiekt przeznaczono na cele kulturalne. Odbywają się w nim wystawy sztuki, wernisaże i koncerty. Jest on bezpłatnie otwarty dla zwiedzających między majem a wrześniem od wtorku do soboty.
Na mocy porozumienia między parafią św. Marcina a Urzędem Gminy, za zgodą biskupa pelplińskiego Ryszarda Kasyny, kościołowi przywrócono dodatkowo funkcję sakralną. Sprawuje się w nim liturgię okazjonalnie: w wakacje mszę niedzielną ze względu na turystów, czasami msze częściowo w języku kaszubskim, celebracje na życzenie, np. śluby. Uroczystość otwarcia i poświęcenia odnowionego kościoła odbyła się 6 kwietnia 2014 roku[5].
Zobacz też
- Kościół św. Marcina w Sierakowicach (ceglany)
- Kościół św. Marcina w Borzyszkowach
Przypisy
- ↑ Drewniany Zabytkowy Kościół | Gminny Ośrodek Kultury w Sierakowicach, www.gok.sierakowice.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ Strona WWW została zablokowana, www.pswmarcina.pelplin.opoka.org.pl [dostęp 2017-11-18] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-01] (pol.).
- ↑ Park Kulturowy Ośmiu Błogosławieństw w Sierakowicach, www.szwajcaria-kaszubska.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
- ↑ http://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/rejestr-zabytkow/zestawienia-zabytkow-nieruchomych/POM-rej.pdf
- ↑ Zabytkowy, drewniany kościół w Sierakowicach - otwarty i poświęcony [ZDJĘCIA] - NaszeMiasto.pl, kartuzy.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-18] (pol.).
Bibliografia
- Drewniany Zabytkowy Kościół w Sierakowicach, Gminny Ośrodek Kultury w Sierakowicach, 2016.
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.92 N
- S: 53.40 N
- W: 16.65 E
- E: 19.75 E
Autor:
Mapa powiatu kartuskiego, Polska
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Michael Tav, Licencja: CC BY-SA 4.0
Saint Martin old church in Sierakowice (Pomerania), the high altar in the chancel.
Autor: Michael Tav, Licencja: CC BY-SA 4.0
Drewniany kościół św. Marcina w Sierakowicach, zbudowany w l. 1820-1822, przeniesiony i odnowiony w l. 2010-2014.
Autor:
Mapa gminy Sierakowice, Polska