Kościół św. Marii Magdaleny w Tychach

Kościół świętej Marii Magdaleny
Distinctive emblem for cultural property.svg 671/66 z 28.05.1966[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Tychy

Adres

ks. Konstantego Damrota 60

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Marii Magdaleny

Wezwanie

św. Marii Magdaleny

Wspomnienie liturgiczne

22 lipca

Położenie na mapie Tychów
Mapa konturowa Tychów, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół świętej Marii Magdaleny”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół świętej Marii Magdaleny”
Ziemia50°07′49,76″N 18°58′54,91″E/50,130489 18,981919

Kościół świętej Marii Magdalenyrzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii św. Marii Magdaleny w dekanacie Tychy Stare archidiecezji katowickiej. Najstarszy kościół w mieście.

Historia

Prace budowlane zostały rozpoczęte w 1780 roku i po dwóch latach świątynia była gotowa do poświęcenia. Część środków na inwestycję została przekazana przez księcia pszczyńskiego, Fryderyka Erdmanna Anhalt-Köthena. Projekt tego późnobarokowego kościoła został przygotowany przez architekta Jana Gesta. Po ponad 120 latach istnienia na początku XX wieku świątynia w Tychach wymagała rozbudowy. Jej realizacji podjął się ksiądz proboszcz Jan Kapica. Projekt został opracowany przez Maxa Schliwę z Zabrza. W latach 1906-1907 została przedłużona i rozbudowana zarówno nawa, jak i prezbiterium, został dobudowany również transept. W latach 1928-29 stara wieża została zastąpiona nową, okazalszą.

Architektura

Świątynia jest orientowana, zbudowana na planie krzyża łacińskiego. Od strony zachodniej jest umieszczona wąska wieża, zwieńczona dwukondygnacyjnym, baniastym dachem hełmowym z latarnią. Szeroka nawa główna jest przecięta transeptem z ozdobnymi szczytami; prezbiterium zamknięte jest półkoliście. Na dachu znajduje się sygnaturka[2].

Organy

Pierwsze wzmianki o organach pochodzą z dokumentów z wizytacji w 1720 roku. W 1782 roku instrument zdemontowano i przeniesiono do nowego kościoła w związku z rozbudową świątyni. W 1822 roku ksiądz proboszcz Kroczek postanowił przebudować chór kościelny. Wiązało się to z ponownym zdemontowaniem instrumentu. Po wybudowaniu nowego dużego chór zdecydowano o budowie nowych organów. Gliwicki organmistrz Carl Volkmann złożył 4 czerwca 1856 roku ofertę na przebudowę organów Kuttlera. Stan tyskich organów nie był zadowalający, dlatego około 20 lat po próbach ich remontu i złożenia ofert przez Volkmanna i Spiegla zwrócono się o remont do firmy Heinrich Dürschlag & Söhn z Rybnika. W 1938 roku organy wykazywały wiele usterek i wymagały ingerencji organmistrzowskiej. Ksiądz Proboszcz Jan Osyra zwrócił się w tej sprawie do firmy „Klimosz i Dyrschlag” z Rybnika, która w 1939 roku dokonała przebudowy instrumentu. Kolejny generalny remont organów wykonany został w 1994 roku przez Jana Wyleżoła, Mieczysława Klonowskiego i Marka Urbańczyka[3].

Dyspozycja instrumentu

Manuał IManuał IIManuał IIIPedał
1. Pryncypał 81. Bourdon 161. Pryncypał skrzypcowy 81. Pryncypałbas 16
2. Holflet 82. Pryncypał 82. Gemshorn 82. Violonbas 16
3. Dolce 83. Gamba 83. Flet major 83. Subbas 16
4. Kwintadena 84. Vox coelestis 84. Trawersflet 44. Oktawbas 8
5. Oktawa 45. Aeolina 85. Flet minor 45. Cello 8
6. Holflet 46. Dubeltflet 86. Waldflet 26. Fletbas 8
7. Bachflet 47. Praestant 47. Sifflet 17. Chorałbas 4
8. Superoktawa 28. Portunal 48. Tercja 1 3/58. Miksturbas III
9. Kwinta 2 2/39. Pikolo 29. Harmonia aetherea III9. Puzon 16
10. Mikstura III10. Nasard 1 1/310. Fagot 8Dzwony
11. Mikstura IV-V11. Cymbel III
12. Trompet 812. Obój 8

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2018-10-01].
  2. Kościół św. Marii Magdaleny w Tychach. Portal Turystyczny Województwa Śląskiego. [dostęp 2018-10-01].
  3. Tychy ( Kościół św. Marii Magdaleny ), musicamsacram.pl [dostęp 2021-10-03].

Media użyte na tej stronie

Mapa Tychy.svg
Autor: Milowerk, Licencja: CC BY-SA 3.0
Mapa lokalizacyjna Tychów
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Kościół parafialny p. w. św. Marii Magdaleny (BUCHMANN).JPG
Autor: BUCHMANN, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Tychy, ul. Damrota 62 - kościół parafialny p.w. św. Marii Magdaleny (zabytek nr A/671/66)