Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni

Kościół św. Michała Archanioła
w Gdyni Oksywiu

A-1154 z dnia 16.08.1996 r.[1]
kościół parafialny
Kościół św. Michała na Oksywiu
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miejscowość	Gdynia Oksywie
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Michała Archanioła w Gdyni
Wspomnienie liturgiczne	29 września
Przedmioty szczególnego kultu
Relikwie	bł. Doroty z Mątowów św. Ojca Pio
Historia Data poświęcenia 1583 Aktualne przeznaczenie kościół parafialny Data zniszczenia • przez 1600–1611 oraz 1939–1945 Szwedów oraz II wojnę światową Data odbudowy 1687 i po 1945
Dane świątyni Wieża kościelna • wysokość wież 1 m Ołtarz • liczba ołtarzy 3 Liczba naw 2
Położenie na mapie Gdyni Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu
Położenie na mapie województwa pomorskiego Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni Oksywiu
54°32′50″N 18°33′09″E/54,547222 18,552500
Strona internetowa

Ołtarz polowy przy kościele św. Michała, a na ścianie ciąg spiżowych tablic zatopionych okrętów; tzw. „Mały Panteon Marynarki Wojennej”^[2].

Kościół św. Michała Archanioła w Gdyni – zabytkowy kościół rzymskokatolicki. Znajduje się przy ul. płk. Stanisława Dąbka w gdyńskiej dzielnicy Oksywie, w województwie pomorskim. Należy do dekanatu Gdynia Oksywie w archidiecezji gdańskiej. Jest to najstarszy budynek zarówno w Gdyni, jak i w całym Trójmieście^[3].

Historia

Historia kościoła sięga roku 1224, gdy został ufundowany przez księcia gdańskiego Świętopełka II^[4]. Powołana w roku 1253 przez biskupa Wolimira – biskupa kujawsko–pomorskiego; parafia obejmowała swoim zasięgiem obszar Kępy Oksywskiej i prawie całe terytorium administracyjne obecnej Gdyni^[5]. Z pierwotnej średniowiecznej konstrukcji do dnia dzisiejszego zachowała się jedynie ściana zachodnia świątyni. W XIV wieku dokonano rozbudowy o wieloboczną część prezbiterium i o nawę boczną od strony północnej. W okresie wojen szwedzkich kościół został zniszczony i ograbiony z wyposażenia. Odbudowa kościoła nastąpiła w roku 1687, w tym samym roku kościół wzbogacił się o nową drewnianą wieżę zwieńczoną barokowym hełmem. W latach 1925–1927 przeprowadzono kolejną restaurację kościoła, kładąc tym razem szczególny nacisk na północną ścianę nawy głównej. W okresie II wojny światowej substancja budowlana świątyni uległa dwukrotnemu częściowemu zniszczeniu. Zniszczony kościół został odbudowany krótko po wojnie. Wewnętrzny układ architektoniczny nawiązuje do rozpowszechnionego w XIII i XIV wieku na Pomorzu Gdańskim stylu wiejskiego kościoła parafialnego^[6].

We wnętrzu kościoła znajduje się neobarokowy ołtarz główny z 1930 oraz tablice pamiątkowe: bł. ks. Władysława Miegonia, adm. Józefa Unruga^[7] i wiceadm. Jerzego Świrskiego. Wewnątrz wieży kościelnej znajdują się trzy dzwony: Piotr (600 kg), Królowa Polski (420 kg) i Michał (200 kg) z 1957 roku^[8].

Cmentarze

Cmentarz Parafialny

(przy ul. Arciszewskich^[9])

Oksywski cmentarz parafialny to najstarsze miejsce wiecznego spoczynku w Gdyni^[10]. Położony jest tuż przy Zatoce Puckiej, na zboczu niewielkiego wzniesienia, którego szczyt określa XIII-wieczny kościółek pod wezwaniem św. Michała Archanioła, a podnóże to – port Marynarki Wojennej^[11]. Tu znajdują się groby tych, którzy tworzyli polską historię tego regionu m.in. Antoni Abraham. Dzisiaj najstarszą „wojskową” mogiłą jest miejsce spoczynku ks. Antoniego Muchowskiego, zmarłego w 1915 – uczestnika powstania 1863; zesłańca na Sybir, z którego udało mu się zbiec.

Grób ks. Antoniego Muchowskiego na cmentarzu parafialnym na Oksywiu

Cmentarz Wojskowy

(przy ul. Antoniego Muchowskiego^[12][13][14])

Mały Panteon

„Mały Panteon Marynarki Wojennej” – ciąg spiżowych tablic polskich okrętów zatopionych podczas: obrony Wybrzeża w kampanii wrześniowej oraz na obcych morzach w II wojnie światowej^[15][16]. W 1984 w panteonie została odsłonięta tablica ku czci oficerów Marynarki Wojennej, zamordowanych w okresie stalinizmu, a w 1988 – Marynarzy Flotylli Pińskiej i Flotylli Wiślanej^[17].

• 

  Tablica poległych Marynarzy – Flotylli Pińskiej i Flotylli Wiślanej w latach 1919–1920

• 

  Tablica poległych w Obronie Wybrzeża w 1939

• 

  Tablice zatopionych okrętów w bojach w latach 1939–1945

• 

  Tablica zatopionego okrętu ORP „Dragon”

• 

  Tablica zatopionego okrętu ORP „Jastrząb”

• 

  Tablica zatopionego okrętu ORP „Grom”

• 

  Tablica zatopionego okrętu ORP „Orzeł”

• 

  Tablica zatopionego okrętu ORP „Kujawiak”

• 

  Tablica zatopionego okrętu ORP „Orkan”

Zobacz też

Kościół garnizonowy pw. Matki Bożej Częstochowskiej na Oksywiu

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Poznaj najstarszy kościół w Gdyni
• KONIEC OKSYWIA? 90 lat temu w pewnego Sylwestra