Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach
69/53 z dnia 22 grudnia 1953 roku[1] | |||||||||||||
Kościół filialny | |||||||||||||
Kościół filialny | |||||||||||||
Państwo | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||
Adres | Opolska 69, 46-250 Gierałcice | ||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||
Kościół | |||||||||||||
Parafia | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||
50°59′23,183″N 18°02′50,654″E/50,989773 18,047404 | |||||||||||||
Strona internetowa |
Kościół im. św. Michała Archanioła – drewniany, zabytkowy kościół filialny, należący do parafii ewangelicko-augsburskiej w Wołczynie, położony we wsi Gierałcice.
Historia kościoła
Pierwszym obiektem sakralnym we wsi była kaplica grobowa rodziny Gierałtowskich wybudowana na przełomie XV i XVI wieku. W 1560 roku kaplica została przejęta przez ewangelików, którzy w 1617 roku przebudowali ją na kościół. Obecna świątynia została zbudowana w 1694 roku, choć istnieją też podejrzenia, że jest przebudowaną starszą konstrukcją. W latach 1822-1823 i w 1889 roku miały miejsce dwie kolejne przebudowy[2].
Architektura i wnętrze
Kościół jest konstrukcji zrębowej i sumikowo-łątkowej (ściany składające się z pionowych słupów, wykonanych z krawędziaków, umieszczonych pionowo, a między nimi osadzone są deski, w zależności od grubości ścian; zamiast desek, mogą być bale, także o różnej grubości ), orientowany, na ceglanym podmurowaniu. Kwadratowa wieża nad głównym wejściem jest konstrukcji słupowej. Nakryta jest dachem namiotowym i kryje w sobie dzwon z 1694 roku. Dach kościoła jest dwupołaciowy, pokryty gontem. W przeciwieństwie do większości kościołów w województwie opolskim, świątynia jest tzw. kościołem salowym - nawa i prezbiterium są tej samej szerokości i wysokości, mają także to samo przekrycie[3]. Strop jest płaski, tylko w zakrystii, belkowany. Nad zakrystią, znajduje się piętro ze składzikiem, posiadającym strop, z późnorenesansową polichromią. Przy bocznych ścianach nawy, stoją empory, oparte na 8 słupach, dźwigających strop. Między emporami, od wschodu jest nadwieszony chór muzyczny, z parapetem dekorowanym, malowanymi kartuszami herbowymi, z XVII wieku. Okna umieszczone są w dwóch kondygnacjach; w niektórych zachowały się kraty z zadziorami[4].
Ołtarz główny w formie ambony, znajdujący się w wydzielonej tzw. ścianie ołtarzowej, pochodzi z okresu baroku z XVII wieku, podobnie jak barokową ambonę. Zdobią go postacie ewangelistów. Organy w stylu klasycystyczno-ludowym, polichromowano w 1831 roku.
Na parapecie ambony umieszczono rzeźby Chrystusa Króla i czterech ewangelistów, z około połowy XVII wieku; w zwieńczeniu, rzeźbiona grupa Trójcy św. z XVIII wieku. Konfesjonał reprezentuje styl barokowo-ludowy. W kościele znajduje się tablica, poświęca mieszkańcom Gierałcic i okolic, poległym podczas I wojny światowej; przy świątyni znajduje się także kilka kamieni nagrobnych[5] oraz cmentarz.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2013-02-20] .
- ↑ Kościół ewangelicki w Gierałcicach. [dostęp 2013-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 czerwca 2016)].
- ↑ Kościół w Gierałcicach. [dostęp 2013-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 listopada 2016)].
- ↑ Gierałcice: kościół ewangelicki. [dostęp 2013-02-20].
- ↑ Opolskie kościoły drewniane, Danuta Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946 .
Bibliografia
- Opolskie kościoły drewniane, Danuta Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946 .
Linki zewnętrzne
- Strona parafii ewangelickiej w Wołczynie
- Kościół drewniany w Gierałcicach. opolskie.regiopedia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-12)].
- Kościół ewangelicki w Gierałcicach. ewangelicy.dgk.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-06-16)].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 51.2778 N
- S: 49.942 N
- W: 16.8461 E
- E: 18.8073 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kluczbork County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 51.1995 N
- S: 50.7726 N
- W: 17.8908 E
- E: 18.4396 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Andrzej Czyżewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół ewangelicki św. Michała Archanioła w Gierałcicach
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Gierałcice, kościół ewangelicki, XVII