Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach

Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach
Distinctive emblem for cultural property.svg 69/53 z dnia 22 grudnia 1953 roku[1]
Kościół filialny
Ilustracja
Kościół filialny
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Miejscowość

Gierałcice

Adres

Opolska 69, 46-250 Gierałcice

Wyznanie

luterańskie

Kościół

Ewangelicko-Augsburski w RP

Parafia

Ewangelicko-Augsburska w Wołczynie

Położenie na mapie gminy Wołczyn
Mapa konturowa gminy Wołczyn, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach”
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego
Mapa konturowa powiatu kluczborskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła w Gierałcicach”
Ziemia50°59′23,183″N 18°02′50,654″E/50,989773 18,047404
Strona internetowa

Kościół im. św. Michała Archanioła – drewniany, zabytkowy kościół filialny, należący do parafii ewangelicko-augsburskiej w Wołczynie, położony we wsi Gierałcice.

Historia kościoła

Pierwszym obiektem sakralnym we wsi była kaplica grobowa rodziny Gierałtowskich wybudowana na przełomie XV i XVI wieku. W 1560 roku kaplica została przejęta przez ewangelików, którzy w 1617 roku przebudowali ją na kościół. Obecna świątynia została zbudowana w 1694 roku, choć istnieją też podejrzenia, że jest przebudowaną starszą konstrukcją. W latach 1822-1823 i w 1889 roku miały miejsce dwie kolejne przebudowy[2].

Architektura i wnętrze

Wnętrze świątyni

Kościół jest konstrukcji zrębowej i sumikowo-łątkowej (ściany składające się z pionowych słupów, wykonanych z krawędziaków, umieszczonych pionowo, a między nimi osadzone są deski, w zależności od grubości ścian; zamiast desek, mogą być bale, także o różnej grubości ), orientowany, na ceglanym podmurowaniu. Kwadratowa wieża nad głównym wejściem jest konstrukcji słupowej. Nakryta jest dachem namiotowym i kryje w sobie dzwon z 1694 roku. Dach kościoła jest dwupołaciowy, pokryty gontem. W przeciwieństwie do większości kościołów w województwie opolskim, świątynia jest tzw. kościołem salowym - nawa i prezbiterium są tej samej szerokości i wysokości, mają także to samo przekrycie[3]. Strop jest płaski, tylko w zakrystii, belkowany. Nad zakrystią, znajduje się piętro ze składzikiem, posiadającym strop, z późnorenesansową polichromią. Przy bocznych ścianach nawy, stoją empory, oparte na 8 słupach, dźwigających strop. Między emporami, od wschodu jest nadwieszony chór muzyczny, z parapetem dekorowanym, malowanymi kartuszami herbowymi, z XVII wieku. Okna umieszczone są w dwóch kondygnacjach; w niektórych zachowały się kraty z zadziorami[4].

Ołtarz główny w formie ambony, znajdujący się w wydzielonej tzw. ścianie ołtarzowej, pochodzi z okresu baroku z XVII wieku, podobnie jak barokową ambonę. Zdobią go postacie ewangelistów. Organy w stylu klasycystyczno-ludowym, polichromowano w 1831 roku.

Na parapecie ambony umieszczono rzeźby Chrystusa Króla i czterech ewangelistów, z około połowy XVII wieku; w zwieńczeniu, rzeźbiona grupa Trójcy św. z XVIII wieku. Konfesjonał reprezentuje styl barokowo-ludowy. W kościele znajduje się tablica, poświęca mieszkańcom Gierałcic i okolic, poległym podczas I wojny światowej; przy świątyni znajduje się także kilka kamieni nagrobnych[5] oraz cmentarz.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2013-02-20].
  2. Kościół ewangelicki w Gierałcicach. [dostęp 2013-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 czerwca 2016)].
  3. Kościół w Gierałcicach. [dostęp 2013-02-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (12 listopada 2016)].
  4. Gierałcice: kościół ewangelicki. [dostęp 2013-02-20].
  5. Opolskie kościoły drewniane, Danuta Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946.

Bibliografia

  • Opolskie kościoły drewniane, Danuta Emmerling (red.) i inni, Opole: Śląskie Wydawnictwo Adan, 2006, ISBN 83-915371-9-6, ISBN 978-83-915371-9-0, OCLC 749504946.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Kościół ewangelicki św. Michała Archanioła w Gierałcicach 10.jpg
Autor: Andrzej Czyżewski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół ewangelicki św. Michała Archanioła w Gierałcicach
Kluczbork County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kluczbork County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.1995 N
  • S: 50.7726 N
  • W: 17.8908 E
  • E: 18.4396 E