Kościół św. Michała w Krakowie (Stare Miasto)
Zwieńczony krzyżem fragment elewacji gmachu Muzeum Archeologicznego (2018) | |||||||||||||||
Państwo | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||||||
Miejscowość | |||||||||||||||
Adres | |||||||||||||||
Wyznanie | |||||||||||||||
Kościół | rzymskokatolicki | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||||||||
50°03′28,2″N 19°56′09,6″E/50,057833 19,936000 |
Kościół św. Michała (właściwie św. Józefa i św. Michała) – XVII-wieczny barokowy kościół w Krakowie, w obrębie obecnego Starego Miasta, w miejscu dzisiejszego budynku Muzeum Archeologicznego na rogu ulic Poselskiej i Senackiej, w latach 1872–1874 częściowo zburzony, częściowo przebudowany.
Historia
Kościół św. Michała i św. Józefa zbudowali karmelici bosi, którzy krótko wcześniej osiedli w podkrakowskiej Wesołej[1]. Pod budowę uzyskali „malowany dwór” Andrzeja Tęczyńskiego, łaźnię miejską i hospicjum należące d benedyktynów z opactwa tynieckiego[2]. Budowę rozpoczęto w 1611, a konsekracji świątyni dokonał biskup krakowski Jakub Zadzik w 1636[3].
Obszerna świątynia zbudowana była w stylu barokowym, na planie krzyża łacińskiego. Składała się z prostokątnego prezbiterium zwróconego ku zachodowi (w którego zakończeniu znajdował się chór zakonny) i szerszej nawy z kaplicami po bokach i transeptem. Główna fasada znajdowała się od strony obecnej ulicy Senackiej. Wewnątrz znajdowały się liczne ołtarze[4]. Od południa przylegał do kościoła obszerny z dwoma dziedzińcami i oratorium arcybractwa św. Józefa. W murach klasztoru wznosiła się wieża pełniąca funkcję dzwonnicy, przerobiona z dawnej baszty[5]. W 1669 w kościele znalazł się obraz św. Józefa, który wkrótce zaczął słynąć cudami. W 1715 rada miejska Krakowa oddała miasto w opiekę św. Józefowi, a obraz obnoszono w uroczystej procesji[6].
W 1797 zaborca austriacki usunął stąd karmelitów, a budynek ich klasztoru przeznaczył na więzienie. Kościół zamknięto w latach 30. XIX w., a w 1872–1874 częściowo zburzono, częściowo przebudowano na pomieszczenia sądu[7]. Wyposażenie zamkniętego kościoła trafiło do licznych innych świątyń, m.in. pięć ołtarzy zostało przeniesionych do kościoła św. Franciszka w Krakowie odbudowywanej po pożarze z 1850[8]. Obraz św. Józefa przeniesiono do kościoła karmelitów przy ul. Rakowickiej w Krakowie[9].
W dawnym kompleksie więzienia utworzono siedzibę Muzeum Archeologicznego a w budynku sądu siedzibę Muzeum Geologicznego PAN[10].
Przypisy
- ↑ Wanat 1981 ↓, s. 45.
- ↑ Wanat 1981 ↓, s. 46–47.
- ↑ Wanat 1981 ↓, s. 47–49.
- ↑ Wanat 1981 ↓, s. 50–61.
- ↑ Wanat 1981 ↓, s. 61–65.
- ↑ Wanat 1981 ↓, s. 81–83, 95, 154–156.
- ↑ Wanat 1981 ↓, s. 84, 158–160, 163.
- ↑ Wanat 1981 ↓, s. 161–162.
- ↑ Wanat 1981 ↓, s. 171–175.
- ↑ Rożek 2006 ↓, s. 275–276.
Bibliografia
- Michał Rożek: Urbs celeberrima. Przewodnik po zabytkach Krakowa. Wyd. I. Kraków: Wydawnictwo WAM, 2006. ISBN 83-7318-730-8.
- Benignus Józef Wanat: Kult Świętego Józefa Oblubieńca NMP u Karmelitów Bosych w Krakowie: Informator historyczny. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych, 1981.
Linki zewnętrzne
- Grzegorz Bednarczyk: Kościół św. Michała i św. Józefa (św. Michała, karmelitów bosych). [w:] Nieistniejące kościoły Krakowa [on-line]. [dostęp 2017-12-30].
- Marta Zaitz: Siedziba. Muzeum Archeologiczne w Krakowie. [dostęp 2017-12-30].
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
Budynek Muzeum Archeologicznego w Krakowie.
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, nawa lewa, obraz św. Józefa, ul. Rakowicka 18, Kraków
Tytuł: Kościoły krakowskie : wydane w stalorytach z treściwym onych opisem.
Adres wydawniczy: Kraków : Wydawnictwo Dzieł Katolickich, 1855
Gatunek:
Forma i typ: grafiki i rysunki
Opis fizyczny: [1], [48] k. tabl. : il. ; 9,5x12,7 cm