Kościół św. Mikołaja w Krakowie
 A-77 z 5 czerwca 1968[1] | |||||||||
| kościół parafialny | |||||||||
 | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Adres | ul. Kopernika 9 | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| Przedmioty szczególnego kultu | |||||||||
| Relikwie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Krakowa  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||
 50°03′39,0″N 19°56′49,9″E/50,060833 19,947194 | |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
Kościół św. Mikołaja – zabytkowy, rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w Krakowie, przy ul. Kopernika 9, na Wesołej.
Historia
Pierwotną świątynię romańską wzniesiono na tym miejscu – przy ówczesnym szlaku prowadzącym z Krakowa w kierunku Rusi – w XI lub pierwszej połowie XII wieku. Kościół był początkowo przydzielony benedyktynom tynieckim (świadczy o tym bulla papieża Grzegorza IX z 1229), w XIV w. pełnił też już funkcje parafialne (stanowił główną świątynię osady Wesoła). Benedyktyni w 1467 roku przekazali go Akademii Krakowskiej.
W XIV lub XV wieku budowlę romańską rozebrano i materiał wykorzystano do wzniesienia kościoła gotyckiego (zachowały się tego okresu fragmenty murów prezbiterium). W roku 1655 Szwedzi splądrowali go i spalili. Świątynia została odbudowana w latach 1677–1684 w stylu barokowym. Uroczystej konsekracji w 1682 dokonał biskup Mikołaj Oborski.
W skromnej barokowej fasadzie od strony zachodniej w niszach dolnej kondygnacji znajdują się posągi św. Piotra i Pawła. Wyposażenie wnętrza pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku.
Na początku XX wieku wprowadzono znaczące zmiany w wyglądzie kościoła. Dobudowano drugą nawę boczną od strony południowej, a do prezbiterium – również od strony południowej – dostawiono nową zakrystię z przedsionkami. Autorem projektów przebudowy był architekt Aleksander Biborski.
W kościele tym 10 listopada 1910 r. ślub wzięli Feliks Dzierżyński i Zofia Muszkat. W styczniu 1945 roku uszkodzenia wojenne tego kościoła z tego powodu naprawiała jedna z jednostek Armii Czerwonej[2].
W prawej nawie bocznej znajduje się konfesja błogosławionej Hanny Chrzanowskiej, składająca się z relikwiarza oraz pentaptyku. Kościół jest sanktuarium Hanny Chrzanowskiej.
Wyposażenie kościoła
- Późnogotycki pentaptyk z XV wieku ze sceną Koronacji Matki Boskiej, przeniesiony do tutejszego kościoła na początku XIX wieku z likwidowanego kościoła św. Gertrudy.
- Wczesnorenesansowy obraz Madonny ze świętymi Wojciechem i Stanisławem.
- Brązowa chrzcielnica z 1536 oraz stalle z herbem UJ.
Obok kościoła znajdują się:
- Latarnia umarłych, XIV-wieczna kamienna wieżyczka, składająca się z cokołu, sześciobocznego trzonu z arkadkami oraz ostrosłupowego daszku, na którym znajduje się krzyż – pochodzi z dziedzińca szpitala św. Walentego na Kleparzu, na obecnym miejscu postawiono ją w roku 1871.
- Chaczkar, pomnik upamiętniający ormiańskie ofiary XX-wiecznych wojen i rzezi.
Szlaki turystyczne
Kościół znajduje się na trasie Małopolskiej Drogi św. Jakuba z Sandomierza do Tyńca.
Fasada
Wnętrze kościoła (2020)
Pentaptyk, konfesja bł. Hanny Chrzanowskiej.
Latarnia umarłych przy kościele
Chaczkar upamiętniający ludobójstwo Ormian
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022.
- ↑ Mieczysław Czuma, Leszek Mazan, Austryjackie gadanie czyli encyklopedia galicyjska, Kraków: Anabasis, 2013, s. 239, ISBN 978-83-85931-31-7.
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Zetpe0202, Licencja: CC BY-SA 4.0
Chaczkar, ul. Kopernika 9, Kraków
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Mikołaja, pentaptyk, konfesja bł. Hanny Chrzanowskiej, ul. Kopernika 9, Wesoła, Kraków
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Mikołaja, wnętrze, ul. Kopernika 9, Wesoła, Kraków
Autor: Jennifer Boyer, Licencja: CC BY 2.0
Kościół św. Mikołaja w Krakowie
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Mikołaja, ul. Kopernika 9, Wesoła, Kraków
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół św. Mikołaja, latarnia umarłych, ul. Kopernika 9, Wesoła, Kraków